10-02-2021, 11:06
Herr Mannelig (Bergatrollets frieri "Dağ Trolünün Kuru" olarak da bilinir), bir dişi dağ trolünün (bergatroll), bir şövalyeye evlenme teklifi etmesini anlatan bir İsveç halk şarkısıdır. Trol, "Sör Mannelig" i (Herr Mannelig) onunla evlenmeye ikna etmeye çalışır. Ona pek çok harika hediye sunar ama şövalye onu reddeder.
Hikayesi
Balad ilk olarak 1877 yılında Södermanland yöresinde bir halk şarkısı olarak yayınlandı (Nyköping Belediyesi). Näshulta cemaatinden, Eskilstuna Belediyesi'nden 1882'de aynı koleksiyonda yayınlanan bir varyant, Skogsjungfruns frieri ("Orman Perisinin Kuru") bir skogsjungfru veya skogsnufva, dişi bir orman perisi veya peri) adını taşıyordu. Kur yapılan adamın adı "Herr Magnus" olan başka varyantlar da kaydedilmiştir (Herr Magnus och Hafstrollet'de ise bir su perisi veya deniz kızıdır).Bazı varyantlar, baladın kahramanı Magnus'u, Östergötland Dükü olarak tanımlanıyor ve yaşlı ve bunamış dükün kendisine böyle bir su ruhunun el salladığını gördükten sonra kendini suya attığı iddia edilen bir olayı da içeriyor (Dük Magnus ve Deniz Kızı).
1877'de yayınlanan baladın sözleri, trolün ağzından bir nakaratla beraber yedi mısralıktır. İlk mısralarda trolün aldatıcı bir dili olduğu betimlemesi belki de trolün, şövalyeye bir şarkı söylemiş olması olabilir. Devamında trol, şövalyeye evlenmesi karşılığında ona vaatler verir eğer kabul ederse trol insana dönüşecektir ama şövalye bunu reddeder bunun üzerine trol kaçar ve feryat etmeye başlar. Feryadı o kadar güçlüdür ki yer sarsılmaya başlar. Bu sesi duyan tüm canlılar trolün etrafında toplanır ama kimse onun acısını dindiremez. Böylece trol, güzel bir Hristiyan kızı olma hayalini gerçekleştiremez.
Hikayenin farklı uluslar için de farklı versiyonları vardır mesela Alman bir halk hikayesinde bu sefer güzel bir kızla bir erkek su perisi anlatılır. 1877 versiyonundaki şarkı 1996 yılında Garmarna'nın Guds spelemän albümüne dahil edilmesinin ardından 1990'ların sonlarından bu yana Neofolk, Folk rock veya Neo-Medieval müzik türlerinde popüler hale geldi ve birçok grup bu hikayeyi kendi yorumlarıyla anlatmaya başladı.
1. Bittida en morgon innan solen upprann
Innan fåglarna började sjunga
Bergatrollet friade till fager ungersven
Hon hade en falskeliger tunga
Herr Mannelig Herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gärna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
2. Eder vill jag gifva de gångare tolf
Som gå uti rosendelunde
Aldrig har det varit någon sadel uppå dem
Ej heller betsel uti munnen
3. Eder vill jag gifva de qvarnarna tolf
Som stå mellan Tillö och Ternö
Stenarna de äro af rödaste gull
Och hjulen silfverbeslagna
4. Eder vill jag gifva ett förgyllande svärd
Som klingar utaf femton guldringar
Och strida huru i strida vill
Stridsplatsen skolen i väl vinna
5. Eder vill jag gifva en skjorta så ny
Den bästa i lysten att slita
Inte är hon sömnad av nål eller trå
Men virkat av silket det hvita
6. Sådana gåfvor jag toge väl emot
Om du vore en kristelig qvinna
Men nu så är du det värsta bergatroll
Af Neckens och djävulens stämma
7. Bergatrollet ut på dörren sprang
Hon rister och jämrar sig svåra
Hade jag fått den fager ungersven
Så hade jag mistat min plåga
Innan fåglarna började sjunga
Bergatrollet friade till fager ungersven
Hon hade en falskeliger tunga
Herr Mannelig Herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gärna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
2. Eder vill jag gifva de gångare tolf
Som gå uti rosendelunde
Aldrig har det varit någon sadel uppå dem
Ej heller betsel uti munnen
3. Eder vill jag gifva de qvarnarna tolf
Som stå mellan Tillö och Ternö
Stenarna de äro af rödaste gull
Och hjulen silfverbeslagna
4. Eder vill jag gifva ett förgyllande svärd
Som klingar utaf femton guldringar
Och strida huru i strida vill
Stridsplatsen skolen i väl vinna
5. Eder vill jag gifva en skjorta så ny
Den bästa i lysten att slita
Inte är hon sömnad av nål eller trå
Men virkat av silket det hvita
6. Sådana gåfvor jag toge väl emot
Om du vore en kristelig qvinna
Men nu så är du det värsta bergatroll
Af Neckens och djävulens stämma
7. Bergatrollet ut på dörren sprang
Hon rister och jämrar sig svåra
Hade jag fått den fager ungersven
Så hade jag mistat min plåga
Şafak caktindeydi, güneşin yükselmeden önce,
Ve kuşlar tatlı şarkılarını söylemeden önce,
Dağ trolü yakışıklı silahtara evlenme teklifi etti,
Kaba bir dili vardı
Bay Mannelig Bay Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır diyebilirsin,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
On iki değirmen vereceğim sana,
Tillö ve Ternö arasında.
Taşları en kırmızı kerpiçten yapılmış,
Ve çarkları gümüşle doldurulmuş.
Bir kılıç vereceğim sana,
Halkaları on beş altın yüzükten.
İstediğin gibi savaşacaksın,
Kazanmak için, savaş meydanında.
Yeni bir gömlek vereceğim sana,
Giyebileceklerinin en parlağını.
Dikilmemiş iğne veya iplikle,
En beyaz ipekten örülmüş.
Eğer Hristiyan bir kadın olsaydın,
Hediyelerini memnuniyetle kabul ederdim.
Ama biliyorum ki sen en kötü trolsün,
Sen en kötü ruhun çocuğusun.
Dağ trolü kapıdan dışarı koştu,
Titriyor ve inliyordu.
Yakışıklı bir genç adam benim olsaydı,
Azabımdan kurtulacaktım,
Ve o bana azap verdi.
Bay Mannelig Bay Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Ve kuşlar tatlı şarkılarını söylemeden önce,
Dağ trolü yakışıklı silahtara evlenme teklifi etti,
Kaba bir dili vardı
Bay Mannelig Bay Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır diyebilirsin,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
On iki değirmen vereceğim sana,
Tillö ve Ternö arasında.
Taşları en kırmızı kerpiçten yapılmış,
Ve çarkları gümüşle doldurulmuş.
Bir kılıç vereceğim sana,
Halkaları on beş altın yüzükten.
İstediğin gibi savaşacaksın,
Kazanmak için, savaş meydanında.
Yeni bir gömlek vereceğim sana,
Giyebileceklerinin en parlağını.
Dikilmemiş iğne veya iplikle,
En beyaz ipekten örülmüş.
Eğer Hristiyan bir kadın olsaydın,
Hediyelerini memnuniyetle kabul ederdim.
Ama biliyorum ki sen en kötü trolsün,
Sen en kötü ruhun çocuğusun.
Dağ trolü kapıdan dışarı koştu,
Titriyor ve inliyordu.
Yakışıklı bir genç adam benim olsaydı,
Azabımdan kurtulacaktım,
Ve o bana azap verdi.
Bay Mannelig Bay Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?