Tür: Bilimkurgu-Fantezi romanı
Yayım Yılı: 1932
Cesur yeni Dünya bizi Ford'dan sonra 632 yılına götürür. Bu dünyanın cesur insanları kapısında "Cemaat, Özdeşlik, İstikrar" yazan kuluçka ve şartlandırma merkezinde üretilirler. Kadınların döllenmesi ayıp olduğu için, 'annelik' ve 'babalık' pornografik birer kavram olarak görülür. Toplumsal istikrarın temel güvencesi olan şartlandırma hipnopedya uykuda eğitim ile sağlanır. Hipnopedya sayesinde herkes mutludur; herkes çalışır ve herkes eğlenir. "Herkes herkes içindir."
Kitap yer yer sıkabiliyor. Yine bir distopyayı konu alan 1984 ile kıyaslandığında okuyucuya hayal etme fırsatı da sunmuyor. Olaylar var ve onları okuyorsunuz, üstüne derin düşünebileceğiniz bir dünya yapısı yok. Ayrıca ana karakter kitap boyunca bir ya da iki kere değişiyor ve karakterlerin hepsi de birbirinden bayık. Bir o kadar da kötü bir finali var. Zamanında okumasam asla okumayacağım bir kitap olduğunu eklemek isterim. Ayrıca Civilization V DLC'si "Brave New World"ün adı da bu kitaptan geliyor.
Kitabın içerisinde kitabın İthaki basımı kapağında çizildiği üzere tamamen "mavi hap" bir dünya var. İnsanlar hayatlarını bomboş şeylerin peşinden geçiriyor ve sadece eğlenmeye çalışıyor, haplar ve beyin yıkamalar ile bölünüyor ki gerçeklere fazla kafa yormasınlar. Günümüzün aşırı liberal düşüncesinin distopyasını ele alan bir kitap olduğunu düşünüyorum, kitabı ilk okuduğumda böyle düşünmemiştim ancak sonradan fikir kafama oturdu.
Kitaba dair pek bir şey hatırlamıyorum ama kitabın başlarında bebeklerin nasıl "üretildiği" anlatılıyordu. Tabii Huxley biyolojiyi iyi bilen biriydi sanırım. Ondan dolayı bayağı biyolojik açıklamalar yapıyordu. O anları zaten atlaya atlaya okumuştum. Unuttuklarım için şimdi tekrar okumayı düşündüm ama galiba kitabı abime vermişim. Başka bahara kaldı artık.
Kitapla aynı isimde Iron Maiden şarkısı var, şarkıda romana referanslar varmış tabii. Şahsen o şarkıyı bayağı dinlerim, severim (4:48'den başlayan solo müthiştir) ama kitabı unutunca neye referans gönderdiğini de hatırlayamıyorum :/
İsmindeki brave new'ün çevirisinin "yepyeni" olması gerektiğini söyleyenler olduğunu hatırlıyorum. "Brave" için bir çeşit pekiştirme deniyor. Cambridge'in sözlüğünde brave new, "iyi yahut başarılı olması şüpheli olan yeni bir olay ve sair için söylenir" diyor. Bilemedim artık. Yine de siz bana bakmayın. Okuyun kitabı, konuya katılın, fikirlerinizi söyleyin. İyi günler.
Brave new'dan ziyade brand new "yepyeni" anlamı taşıyor. Belki hatadır, yüz yıl önceki kullanımda da fark olabilir tabii.
Anlatım ve kurgusu başka distopya kitaplarına göre zayıf olsa da anlattığı distopya bana nispeten yaşanma olasılığı yüksek geldi.
Kitap hakkında yorumum:
Sanayi Devriminden itibaren gerek genel refahın düzenli artması gerek halkın alım gücünün yükselmesi ve özgürleşmeler sonucu halkın genel bilinç seviyesi yükselse de bu noktada kitabın dikkat çektiği tehlike ortaya çıkıyor: Sınırsız liberalizm ve kapital egemenlik.
Teknolojik ilerlemeler ve kitlesel propaganda yöntemleriyle insanların kendi durumlarını olduğundan farklı görmesi veya sorgulamadan belli gerçekliklere inanmaları tarihte pek çok yaşandığı gibi modern distopyaların konusu olmuştur. Kitapta ki dünya da sınırsız imkan ve zevkler ile bunun sağlandığı bir dünya oluşturulmuş. Ayrıca sisteme alternatif tüm bilgi ve sistemler ortadan kaldırıldığı için durum pekişiyor.
Bilhassa Avrupa çapında olmak üzere halkın kendi çıkarlarını etkin şekilde savunması, Sosyal Demokratlar gibi liberalizmi yumuşatan ideolojilerin yükselişi ile söz konusu liberal distopya şuan için savuşturulmuş gibi görünsede geleceğin neler getireceğini kim bilebilir?