[Duman]

Pekin - Paris Yarışı
Pekin - Paris Yarışı 1907 senesinde Qing Çin'inde başlayıp Fransa'da sona ermiş olan, 14994 kilometre uzunluğundaki yarış. Böyle bir yarış fikri ilk olarak Fransız gazetesi Le Matin tarafından ortaya atılmıştır.

Devrimizde eğer bir insanın arabası varsa istediği her yere gidebileceği söyleniyor. Kimbilir belki bunu bu yaz Pekin'den Paris'e arabayla seyahat ederek kanıtlamak istersiniz.

Yarış 10 Haziran 1907 tarihinde Pekin'deki Fransız konsolosluğunda başladı. Yarışı Pekin'de başlatan sorumlu deniz yoluyla Paris'e herkesten önce döndü. Yarış tam 2 ay boyunca sürdü ve 10 Ağustos 1907'de kazanan İtalyan aristokrat Scipione Borghese ve Ettore Guizzardi oldu.

Yarışın rotası.

Takımlar

Yarışa 40 farklı takım katılmaya çalışsa da, sadece 5 takım zamanında Pekin'e arabalarını göndermeyi başaarabildi. Katılımcıların azlığı sebebiyle yarışın komitesi yarışın iptalini duyursa da, yarış yine de yapıldı.

• (İtalyan) Itala takımı: Prens Scipione Borghese ve Ettore Guizzardi - 1. bitirdi.
  
• (Hollandalı) Spyker takımı: Charles Godard ve Jean du Tallis - 2. bitirdi.
  
• (Fransız) De Dion 1 takımı: Georges Cormier - 3. bitirdi.
  
• (Fransız) De Dion 2 takımı: Victor Collignon - 4. bitirdi.
  
• (Fransız) Contal takımı: Auguste Pons - yarışı bitiremedi.
  

Prens Scipione Borghese'in arabası, köprüde düşmüş halde.

Yarış
Yarışta hiçbir kural yoktu, Pekin'den başlayıp Paris'e kara yoluyla ilk varan araç 1.5 litrelik Mumm şampanyası kazanacaktı. Yarışçılar öncesinde bu yarışın "aile dostu" rahat bir yarış olmayacağı konusunda uyarmıştı, arabaların seyahat etmesinin gerekeceği birçok yerde yol dahi yoktu. Takımlar arabalar için öncesinde develerle belli noktalara yakıt taşımış, yarışçılar bu noktalara ulaşıp yakıt tazelemiştir. Yarış esnasında telgraf rotası takip edilmiş, her aracın içerisinde bir basın mensubu yer almış, basın mensuplarının telgraf ofislerinde yarışın gidişatına dair verdikleri bilgilerle 2 ay süren bu yarış gazeteler tarafından takip edilebilmiştir.

Bu yarış düzenlendiğinde yarışa katılan arabalar ve genel olarak araba sektörü oldukça gençti, özellikle Asya'daki izleyiciler hayatlarında bir arabayı ilk defa görüyordu. Pekin ile Baykal gölü arasındaki rota daha önceleri sadece at üstünde geçilmişti. Yarışta geçilen ilk dağlık coğrafya neredeyse herkesin ölümüyle sonuçlandı. Sadece yukarı tırmanış değil, bu arabalarla yokuşların inişi dahi oldukça tehlikeliydi. 

İtalyan gazeteci bir telgraf ofisinde içerisinde bulundukları durumu gazetecilere ulaştırmak için telgraf çektiğinde kağıdın üstünde "1" yazısını farketti. İlk başta o gün içerisinde telgraf kullanmış ilk kişi olduğunu zannetse de, özünde bu tahmini bir bakıma doğruydu. Barzini o şehirde sadece o gün değil, 1901'de şehre telgraf hattı bağlananmasından beri telgraf çekmiş ilk kişiydi.

Yarış İtalyan aristokrat Prens Scipione Borghese tarafından kazanıldı, Borghese'in yanında gazeteci Luigi Barzini yer alıyordu. Kendisi yarışı kazanacağından o kadar emindi ki Moskova ile St. Petersburg arasında yarışa ara verip takımına yemek ziyafeti verdirmiş, ardından yarışa devam etmiştir. 20 Temmuz'da İtalyan aristokrat ve yarış takımı Belçika polisi tarafından "hız yapması sebebiyle" durdurulmuş, burada Belçika polisine "yarış yapmakta olduğunu ve Çin'den geldiğini" anlatmak zorunda kalmıştır.

Yine Borghese'in arabası, bu sefer çekilirken.

Bu etkinlik ilk aşamalarda rekabetçilik veya bir yarış mentalitesinde düşünülmemiş olsa da, zaman içerisinde özellikle İtalyan arabalarının hız bakımından üstünlüğünü göstermesiyle sadece etkinlik genelinde değil, araba yapımında da bir rekabetin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

Yarışı ikinci olarak bitiren Charles Goddard, araba sürmeyi yarış duyurulduktan sonra öğrenmişti ve parası olmadığı için yakıt parasını borç alarak bulmuş, arabasını da başkasından ödünç almıştı. Pekin'e ulaşırken gemideki 1. sınıf yolculara piyano çalarak para toplayan Goddard yarışın sonlarına doğru dolandırıcılıktan tutuklansa da, arabası yarışı 2. sırada tamamlamış sayıldı.

Arabalar kumlu ve çamurlu arazilerde sorunlar yaşamış, arabaların geçmesi düşünülerek yapılmamış köprülerde sıkıntılarla başetmek zorunda kalmıştır. Auguste Pons'un arabası Gobi çölünde kuma saplanmış ve yarışı bitirememiş, yarışçı ekip şans eseri bölgedeki halk tarafından farkedilerek kurtarılmıştır. Barzini 1908 senesinde Pekin'den Paris'e isminde bir kitap yazıp çok sayıda fotoğraf paylaşmıştır.

Tüm bu yaşananlar absürt ve imkansız görünse de, sonuna ulaştığımıza, gerçekten o kadar yol gittikten sonra Paris'e vardığımıza inanmakta hala zorluk çekiyorum.

Yarış sonraları yine Pekin - Paris rotasında yapılan çok sayıda yarışa ilham kaynağı olmuş, bir sene sonra işi bir adım daha ileriye götürerek New York - Paris yarışı yapılmıştır. 1917 senesinde Rusya'da başlayan devrim sonrası bu yarışlar duraksasa da, 1990'larla birlikte benzer yarışlar düzenlenmeye devam etmiştir.

Yarışı bitiren arabalardan sadece Spyker ve Itala bugüne kadar korunmuştur. Itala'nın kırmızı rengi gelecekteki İtalyan yarış arabalarında öncelikli olarak kırmızı renginin kullanılmasına ilham kaynağı olmuştur.