[Denizhan]

Çevirinin testleriydi vs. derken oyunu oynama fırsatımız da oldu, oyunun durumu çok kötüymüş. Biraz daha oynayıp ayrıntılı bir ileti hazırlarım.

Geride kalan 6 günde 2 ana oyun oynadım:

• İlk oyunda 867 yılında topraksız karakterler arasından seçilebilen, Danimarka dolaylarındaki Efendi Guttorm ile başladım. 
  
• Kamp geliştirmelerini ve orduyu tamamlayıp Kutsal Roma'ya istila düzenledim. Yaklaşık 200 yıl oynadım.
  
• İkinci oyunda yine 867 yılında Oğuz Cend şefi Kılıç ile başladım, maceracı olup Anadolu'ya kadar göç ettim ve Anadolu'ya yerleştim. Yaklaşık 100 yıl oynadım.
  

Oyunun Vaziyeti ve Yorumlarım:

• Oyunun ana sıkıntısı tamamen eventler üzerinden kurgulanmasına karşın, bu eventlerin nasıl bir oynanış ortaya çıkardığının yeterince analiz edilememesinden kaynaklanıyor:
  
• Tempo: Sürekli (ama sürekli) bir şekilde event geldiği için, oyun tamamen dur kalklar şeklinde oynanıyor, akıcılık yok, tempo yok, ritim yok. Sürekli bir şekilde ekranınızda beliren pop-up sizden bir aksiyon bekliyor, seçeneklere ezbere bastıkça oyunun akışı zedeleniyor. Temponun zedelenmesi oyunun hiçbir zaman heyecan verici bir hale gelmemesine ve kendinizi oyuna kaptıramamanıza sebep oluyor, oyuncuyu normalden daha hızlı bir şekilde yoruyor.
  
• Tekerrür: Tasarım gereği sürekli tekrarlanan döngüler bir yerden sonra tecrübeyi/alınan keyfi zedeliyor, örneğin seyahat ediyorsunuz aynı event tetikleniyor, seyahatten döndüğünüzde aynı kararın bekleme süresi bitmiş oluyor, o karara bastığınızda aynı event tekrar tetikleniyor, üstüne etkinliğin süresi bitiyor ona basıyorsunuz (av vb.) tekrar birebir aynı eventle karşılaşıyorsunuz. Benim bastığım seçenekler aynı eventi 24. kez aldığımda değişmiyor, seyahat ederken 30. kez biri arkada kaldığında 30. kez bekleyelim demenin oynayışa bir şey kattığını düşünmüyorum. Maceracı olarak oynarken süresi doldukça erzak topla kararına basmak zorundasınız. Hepsinde birebir aynı şey yaşanıyor. 3 yıl olmasa bile 5 yılda bir bunu yapmaya mecbursunuz. 200 yılda en az 30 kez topraklarında av düzenlediğim adamın "neyse ki avlanmak için izin aldım" seçeneğine tıkladım. Oyunun oynanışı, sürekli tekrar edilen etkileşimler ve bu etkileşimler üzerinden güç/kaynak toplamak üzerine.
  
• Öncelik: Event tabanlı oyun tasarımının sebep olduğu bir diğer sıkıntı, oyunun oyuncunun önceliğini tespit etmek gibi bir derdinin olmamasıyla birleştiğinde can sıkıcı bir oyuncu deneyimi oluşmasına sebep oluyor. Örneğin Anadolu'da Bizans'a karşı sefere çıkıyorsunuz, orduları topladınız nereye hareket edeceklerini belirlediniz, oyun size çocuğunuzun ağladığına dair event çıkartıyor. Onu geçiyorsunuz, İstanbul surlarındasınız şehir düşecek, sarayda bir entrika olduğunu ve bu entrikanın hedefinde en ufak bir değer taşımayan bir karakter bulunduğuna dair bir event alıyorsunuz. Tamamen rastgele bir event yağmur dizaynı, maksat oyuncunun üstüne içerik fırlatalım. Oyun hangi içeriği oyuncuya ne zaman çıkaracağına, hangi şartlarda hangi içerikleri saklayacağına dair bir sistemi varmış gibi yapma kaygısına dahi sahip değil. Her an her şey başınıza gelebilir, İstanbul surlarındayken çocuğunuz ağlayabilir ve bundan sizin haberiniz olmak zorunda.
  
• Önemsizlik: Total War oyunlarını oynayanlar (Three Kingdoms vs.) ikilem adı verilen fakat oyunun akışını temelden etkileyen event tasarımını hatırlar, yüzlerce evente boğulan CK3'te eventlerin neredeyse tamamı önemsiz şeyler üzerine. 50 tane gereksiz mesele üzerine event geldikten sonra 51. eventi insan okumuyor bile. Çoğu event seçeneklerin üzerine mouse'u getirip hızlıca yüzdeler varsa yüzdelere bakmak, hangisi yeşil hangisi kırmızı onu tespit etmekle çözülüyor. Oyunda kararlar, etkinlikler, seyahat hepsi hızlıca geçiştirmeye çalıştığınız bir içerik yığınına dönüşüyor. Oyunun oyuncuyu heyecanlandırabilecek bir silahı kalmamış oluyor böylelikle.
  
• Tehlikeler: Bu oyunda verilen kararların hiçbir geliştiricinin gelecekte "bunu denedik ve olmadı, o yüzden artık böyle yapacağız" diye ders hikayesine konu olmaması gerekir. Event seçeneklerine yüzdesel şanslar eklemek bir hataydı, yeni gelen bazı eventlerde yüzdeler bile verilmiyor ya tutarsa mantığıyla seçenekler var. Seyahatle karakterin harita üzerindeki fiziksel konumu değişiyor fakat savaşlarda ordu komuta edildiğinde oyun içerisinde bu mantık takip edilmiyor, bu da hata ve oyun içerisinde saçmalıkların yaşanabilmesine sebep oluyor, örneğin kampınız İngiltere'de, Almanya'daki bir savaşa katılıyorsunuz paralı asker olarak, Almanya'da muharebenin ortasındayken İngiltere'de kampınızın bulunduğu toprağın dükü sizi hapsediyor, çünkü oyunun mantığına göre seyahatte değilsiniz. Seyahatte olunsa sefere çıkıldığında naiplik tetiklenir, seyahat eventleri tetiklenir, ordudan orduya general ışınlamak mümkün olmaz. Daha bu gibi oyunda mantıksal birçok sıkıntı ve yaklaşım tarzı olarak tehlikeli bulduğum noktalar var.
  
• Sebep ve Sonuç: Paradox oyunlarında içerik en kolay üretilebilen ve en çok satılabilen şey. Az çok herkes event kodlayabilir, az çok herkes EU4'e görev ağacı yapabilir, HOI4 için odak ağacı hazırlayabilir. Bu basit bir para kazanma metodu. Ben sonuç olarak CK3'te ileride bazı eventlerin nadirliğiyle oynanacağını, eski eventlerin daha nadir hale getirilerek gizleneceğini düşünüyorum. Atmosferi bu kadar zayıf bir oyunda hiçbir şeyi üzerindeki yazıyla değerlendirmeye gerek yok. Bir buton (Av etkinliği) parayı prestije dönüştürüyor, diğer buton (Hac etkinliği) parayı dindarlığa dönüştürüyor, diğer butona (Ziyafet etkinliği) bastığınızda para verip stres düşürüyorsunuz vesaire. Oyunda oynanış olarak yansıtılan tek şey Vikinglerin para kazanma yolu, yağmalamak. Oyunun geri kalanı ya otomatik gerçekleştiriliyor (vergi toplamak) ya da eventlerle perdelenerek butonların arkasına gizleniyor. İçerik yığını, sığ bir oyun.
  

CK3'ün tarzından dolayı aslen strateji oyuncusu olmayan, biraz daha soft bir kitlesi var. Oyunun DLC'leri iyi yorum almasa da oyuncu sayısı makul seviyelerde devam ediyor ancak bu gidişle potansiyeline hiçbir zaman ulaşamaz.

Şuana kadar CKIII ile ilgili düşündüğüm ne varsa hepsini bir bir yazmış. Gerçekten adım başı saçma sapan bir event ile karşılaşmaktan oyundan nefret etmeye başladım. Bu durumdan kaynaklanan olumsuz dönüşlerin çok da umurlarında olduğunu sanmıyorum o yüzden ileride de bu durumun düzeleceğine dair bir inancım yok.