Kelt dillerinin günümüzdeki durumu.

Farklı dillerde "alıntı" sembolleri.

Avrupa dillerinde "domates" kelimesinin etimolojisi. İlginçtir ki Almanca başta olmak üzere bazı dillerde Hz. Âdem'in yediği yasak meyveyle bağdaştırılmış. Yasak meyvenin domates olup olmadığına dair bir görüş var mı diye baktım ama göremedim. Elma, üzüm, incir ve nar gibi teoriler olsa bile domatese rastlamadım. Mesela Almancada -ki günümüzde "Tomate" kullanılıyor- "Paradeisapfel", yani birebir çevirisiyle "cennet elması" gibi bir kullanım var. Bizim "cennet elması" olarak adlandırdığımız bitki ise domatesten farklı. Batıda cennet elmasına "persimmon" diyorlar. Bu kelime ise Virginia'da yaşamış Powhatan halkının konuştuğu lisanda "kurumak" kökünden geliyor.

Makedoncada domatese "patlıcan" denmesi de ilginç bulduğum hususlardan biri. "patlıcan" kelimesi Sanskritçeden (vaṭingana) Farsçaya (بادنگان bādingān), oradan da Arapçaya (بادنجان bādincān) geçmiş. Avrupa'da konuşulan dillerin neredeyse tümünde "patlıcan" kelimesinin karşılığı bu kökten geliyor. Biraz araştırdıktan sonra şöyle bir sonuca vardım: Makedoncada "patlıcan" kelimesine "модар патлиџан", yani birebir çevirisiyle "mavi domates" deniyor. Aynı zamanda "црн патлиџан", yani "siyah domates" gibi bir kullanım da mevcut.

Farklı dillerde "çay" kelimesinin etimolojisi. Haritanın üzerinde de belirttiği gibi; eğer çay dilin konuşulduğu ülkelere deniz yoluyla geldiyse "tea", kara yoluyla geldiyse "cha" kelimesinden geçmiş. "茶" Sinitik dillerde "çay" kelimesine tekabül eden karakter. Fakat Mandarin Çincesinde "chá" olarak telaffuz edilirken Min Çincesinde "te" diye söyleniyor. Aşağıdaki haritada da görülebilceği üzere Avrupalıların ticaret için geldiği güney kıyılarında Min Çincesi konuşulurken, daha iç bölgelerde Mandarin Çincesi konuşuluyor. Avrupalılar çayı kendi vatanlarına Güney Çin'den getirirken, Orta Doğu'daki ülkelere ise çay İpek Yolu aracılığıyla getirilmiş.

Avrupa'daki tüm kolonici devletlerin kullandığı kelimeler "te"den gelirken neden Portekizlilerin "cha" dediğini merak edebilirsiniz. Bunun sebebi de şu: Portekizliler "chá" kelimesinin kullanıldığı Macao'da ticaret yaptıkları için dillerine oradan geçmiş. Brezilya eski bir Portekiz sömürgesi olup Portekizce konuştuğu için Batı Yarımküre'de "te" kelimesinin karşılığının kullanılmadığı tek ülke.

Avrupa dillerinde "kasım".

Dünya dillerinde "futbol".

Avrupa dillerinde "aşı".

Bantu dilleri

Avrupa dillerinde "sağlık".

Avrupa dillerinde "bir taşla iki kuş vurmak" deyiminin karşılıkları.

Kuzey Amerika diyalektleri.

Cehd idüp dîdâra ir, çekme beriyye zahmetin
İdegör Kâ'be tavâfın itmeden Haccâc'lık

Çalışıp (onun) yüzüne ulaş, yaratılmışların zahmetini çekme.
Kâbe'yi tavaf edegör, etmeden Haccac'lık.

Mihrî Hâtun

Avrupa dillerinde "Arnavutluk".

Avrupa dillerinde "şırınga".