+- Strategyturk Forumları (https://forum.strategyturk.com)
+-- Forum: Genel Forumlar (https://forum.strategyturk.com/forum-genel-forumlar)
+--- Forum: Tarih Forum (https://forum.strategyturk.com/forum-tarih-forum)
+--- Konu Başlığı: Büyük Filozoflar #2: Anaximenes (/konu-konu-dizisi-buyuk-filozoflar-2-anaximenes)
Büyük Filozoflar #2: Anaximenes - SchrödingersCat - 06-07-2020
Anaximenes her şeyin kaynağının hava olduğunu ileri sürmüştür. Bu şekilde, suyun her şeyin kaynağı olduğunu savunan Thales ve her şeyin belirtilmemiş sınırsız bir şeyden geldiğini düşünen Anaximander gibi öncülleriyle farklılaşmıştır.
Hava, her yerde bulunan ve fiziksel süreçlere katılabilen bir tür tarafsız eleman olarak düşünülebilir. Doğal güçler sürekli olarak havayı organize ederek dünyayı oluşturmak için bir araya gelen diğer malzemelere dönüştürür. Erken Yunan edebiyatında hava, ruhla (yaşamın nefesi) ilişkilidir ve Anaximenes havayı kendi zihinsel ve bedensel gelişimini yönetebileceğini düşünmüş olabilir, çünkü ruh bedeni kontrol eder. Aslında böylece havaya dinsel bir kimlikte yüklenmiştir.
Değişimin Nitel Yönü
Her şeyin havadan oluştuğu doktrini göz önüne alındığında, Anaximenes doğal değişimin ilginç bir nitel anlatımını önerdi:
" Hava özünde seyrektir ve yoğunluğuna göre farklılık gösterir. İnceltildiğinde ateş olur, yoğunlaştığında rüzgar olur, sonra bulut olur, daha yoğunlaştığında su, sonra toprak, sonra taş olur. Diğer her şey bundan geliyor."
Anaximenes, basit bir deney ile kaba bir ampirik destek sağlar: eğer biri ağzını gevşeterek bir yandan üflenirse, hava sıcaktır; biri dudakları bükülürse hava soğuktur. Bu nedenle, Anaximenes'e göre seyrekliğin ısı (ateşte olduğu gibi) ve yoğunluk ile soğuklukta (daha yoğun maddelerde olduğu gibi) ilişkili olduğunu görüyoruz.
Anaximenes, bir değişim teorisini öne atan ve onu gözlemle destekleyen ilk kaydedilmiş düşünürdü. Bunu yaparken günlük deneyimlerinden tanıdık bir süreç kullanmıştır. Ayrıca, yünün keçe yapmak için sıkıştırıldığı keçeleşme sürecine de atıfta bulunuyor gibi görünüyor. Bu endüstriyel süreç, bir şeyin sıkıştırıldığında yeni mülkleri nasıl alabileceğine dair bir model sağlar.
Evrenin Kökeni
Anaximenes'e göre, toprak bir "keçeleşme" işlemiyle havadan oluşturuldu ve Düz bir disk olarak var oldu. Yeryüzünden gelen buharlaşmalardan, göksel cisimler ortaya çıktı ve bu cisimler hava akımları üzerinde süzülür. Bir nevi yıldızlar havada süzülen yapraklara benzer.
Anaximander gibi Anaximenes de ilkelerini çeşitli doğal olayları açıklamak için kullanır. Şimşek ve gök gürültüsü bulutların rüzgardan dolayı kopmasından kaynaklanır; gökkuşakları, bulutların üzerine düşen güneş ışınlarının sonucudur; Depremler, yağmurlar tarafından nemlendirildikten sonra kuruduğunda dünyanın çatlaması nedeniyle oluşur.
Aristoteles başta olmak üzere yorumcuların çoğu Anaximenes'in değişim teorisini maddi monizm olarak düşünüyor. Bu teoriye göre, mevcut tüm şeylerin oluştuğu sadece bir madde vardır (bu durumda hava). Birkaç madde: rüzgar, bulut, su, vb., Sadece her zaman ve her yerde mevcut olan gerçek maddenin modifikasyonlarıdır. Aristoteles gibi Anaximenes'in de bu dönem için çok ileri olan metafizik biçim ve madde, substrat kavramlarını destekleyecek bağımsız bir kanıt yoktur.
Etkilediği Filozoflar
Anaximenes'in dünyadaki materyallerin nasıl ortaya çıktığı hakkındaki genel teorisi, kendisi çok farklı bir madde teorisine sahip olsa da Anaxagoras tarafından benimsenmiştir. Iliryalı Diogenes havayı, açıkça monistik teorisinin temeli yapar. Hipokratik bir tez havayı bir hastalığın merkezi olarak kullanır. Anaximenes, kozmolojik hesaplara bir değişim teorisi sağlayarak, onları sadece spekülasyon alanından ayırdı ve en azından kavram olarak test edebilen bilimsel teoriler haline getirmiştir.