Bilişim Tarihi Konu Dizimizin bu haftaki konusuna hoşgeldiniz. Daha önce yaptığım, ancak çok yüzeysel kalan ve diğer Amiga modellerinin de olduğu bir Amiga konusu vardı. Onu spoiler'de bulabilirsiniz. Bu konu bir nevi bir Amiga 500 incelemesi olacak.
![[+]](images/collapse_collapsed.png "[+]")
Eski yazı
Commodore Amiga 500
Tipi: Ev Bilgisayarı
Çıkış Tarihi: 1987
Çıkış Fiyatı: 699$ (1500$ 2018 İtibari ile.)
Selefi: Amiga 1000
Halefi: Amiga 600 ve Amiga 500+
Teknik Özellikleri
İşlemci: Motorola 68000 7 MHZ
Bellek: 256 KB-1MB (Genişletilebilir)
Grafik: 736x567'de 16, 368x567'de 64 Renk desteği (4096 Renklik bir palet içinden)
Ses: Stereo 8 Bit/6 bit ses desteği.
İşletim Sistemi: AmigaOS, Kickstart ROM
Amiga 500, Commodore'un Amiga serisi bilgisayarlarının en yaygın olan modelidir. 16 Bit bilgisayar devrinin önemli bilgisayarlarındandır. İlk olarak multimedya özelliklerini son kullanıcıya taşımış ve GUI'yi daha yaygın hale getirmiştir. Gelişmiş ses ve video özellikleriyle ABD'ye kıyasla Avrupa içinde bilgisayar olarak IBM PC'lere, oyun cihazı olarak da SEGA-Nintendo çatışmasına bir alternatif olmuştur.
Geliştirilmesi
Amiga serisinin başlangıcı 1982'de Atari'den ayrılan birtakım mühendisin "Amiga Corporation"u kurması ile başlar. Bu ekip, yeni bir bilgisayar üzerine çalışmaya başlar. Bu, Dönemin diğer bilgisayarlarının aksine GUI'si, gelişmiş grafikleri olan profesyonel bir bilgisayar olacaktı. 1983'de bilgisayarın "Lorraine" isimli prototipi biter ve 1984 CES'inde görücüye çıkar. Ancak 1983 Video oyun krizinin etkileri devam ettiği için ilgi az olur. Sonunda Atari, Amiga'ya ilgi gösterir, Lorraine'nin bir oyun konsolu olmasını ister. İşler yavaş gittiği ve Amiga'nın parası bitmek üzere olduğu için bir anlaşma yapılır; bu anlaşmaya göre Atari Amiga'ya 500.000$ kredi verecek, 1 ay içinde ödemezse Lorraine'nin bütün haklarını alacaklardı.
Loraine Prototipi
O sıralarda ise günde 1 milyon dolar kaybeden Atari'yi satın alan eski Commodore CEO'su Jack Tramiel arkasında tonla Commodore Mühendisini de getirmişti. Commodore'un kendisi ise mühendis sıkıntısından ötürü ileride ne yapacaklarını bilmiyorlardı. Commodore Amiga'ya ilgi göstermeye başlar ve Atari ile yapılan 24 Milyon dolarlık bir anlaşma sonucu Commodore Amiga firmasının tüm haklarını satın alır ve Amiga üzerinde çalışmaya başlar. Donanımı tamamlayıp AmigaOS'u geliştirirler ve 1985'de Amiga 1000 piyasaya çıkar.
Amiga 1000
Piyasada kabul edilebilir bir başarı yakalayan Amiga 1000 ve daha sonra çıkan 2000'in ardından Commodore, eskiyen Commodore 64'e halef olarak yeni bir ev bilgisayarı çıkartmak ister ve Amiga 500'ü tasarlar ve 1987'de piyasaya çıkartır.
Amiga 500
Teknik Özellikleri
Amiga 500 Anakartı
Amiga'lar dönemlerine göre nispeten üstün özelliklere sahip olmuştur. 6 Bit renk desteği, stereo PCM destekli ses özellikleri olan OCS ile daha cazibleli bir bilgisayar olmuştur. Bu çipleri ve diğer elemanları tanımak gerekirse:
İşlemci
Amiga 500, 1000'de de olduğu gibi Motorola 68000 kullanmaktadır. Bu işlemci 16 Bit olup 7 MHZ hızında çalışmaktadır.
Bellek
256 KB'dan 1 MB'a kadar RAM'li modeller sunan Amiga 500, üzerindeki genişleme portu ile daha fazla RAM'e olanak vermektedir. Amiga'nın belleği Fast-RAM ve Chip RAM olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
OCS (Original Chip Set)
OCS, Amiga'ya ekstra bütün özelliklerini veren çipsettir. Agnus, Paula ve Denise adında üç çipin birleşiminden meydana gelir.
Fat Agnus: Amiga'nın İşlemci ve diğer devre elemanları ile bağlantısını kuran çiptir. İlk Agnus'a göre 512KB'dan daha fazla belleğe erişebildiği için "Fat Agnus" denmiştir.
Denise: Amiga'nın grafik çipidir. PAL'de 320×256, 640×256, 640×512, NTSC'de 320×200, 640×200, 640×400 çözünürlükte 64 renge kadar gösterebilmektedir. Ancak Hold-And Modify denilen bir mod ile 4096 rengin tamamını ekranda gösterebilmek mümkündür. Bu modun özelliği, Profesyonel çizim programlarında ekranda maksimum rengi göstermeyi amaçlar.
Paula: Amiga'nın Ses ve girdi çıktı işlerini halleden çip Paula'dır. 8-Bit PCM sampling destekleyen, 65 ses seviyesi ile dönemin ilerisinde ses özellikleri olmuştur.
Workbench ve Kullanım Deneyimi
Amiga, Mouse ve 3.5 GUI destekli işletim sistemi ile yenilikçi bir bilgisayar olmuştur. Bilgisayar ilk açılınca sizi "Kickstart" ROM ekranı ile karşılıyor. Burada sistem sizden bir disket takmanızı istemektedir çünkü Amiga 500'ün içinde bir sabit disk yok, harici bir HDD desteği var ancak yaygın değil. Aşağıda bahsedeceğim hızlandırıcılar ile güncel bir HDD eklemek mümkün. Elinizde bir Workbench disketi var ise takıyoruz. Amiga 500, modlanmamış ya da güncellenmemiş ise 1.3 Kicksart ve Workbench ile çalışıyor.
Workbench yüklendiğinde bu şekilde bir ekran geliyor. Pencereler var, içlerinde de programlar. Workbench 1.3 sürümü bu görülen. Ancak içinde çok fazla program yok.
Bu programlara bakacak olursak:
Not Defteri: Sıradan bir not defteri. Not almaya yarıyor.
Saat: Workbench'in şık bir saat uygulaması var. Dijital ve Analog olarak ayarlanabiliyor.
Hesap Makinesi: Workbench 1.3 basit bir hesap makinesine sahip.
Say: En ilgi çekici program bu bence Amiga'daki. Pek bir işlevselliği yok ancak cihazın ses özelliklerini gözler önüne seriyor. Yazdığınızı sese döken bir program.
Onun dışında kalan programlar yazıcıyı kontrol etmeye ve ayar yapmaya yarıyor.
Oyunlar
Amiga, çok önemli oyunlar görmüş, bunlara ev sahipliği yapmıştır. Her ne kadar 90'ların 3D dünyasına ayak uyduramamışsa da, o döneme kadar nice oyunlar oynattırmıştır. Bunların bazıları şunlar:
Amiga'nın Sonu ve Efsanesi
Commodore Business Machines, 1994 yılına geldiğinde iflas bayrağını çekmişti. Buna sebep olan sebeplerden biri Amiga'nın da sonunun gelmesiydi. Amiga serisi, 1993 yılında Çıkan Amiga 1200 ve 4000 ile rakiplerinden önde olmasına rağmen PC'de olmayan bir şeye sahipti. 3D grafikler, Doom gibi oyunlar. Amiga 2 boyutlu işlemleri en iyi şekilde çalıştırmak için tasarlanmıştı. Gelişmiş Sprite'lar, geniş renk desteği buna örnektir. Ancak o dönem bütün rakipler 3D hızlandırıcılı bilgisayarlar, oyun konsolları üretirken Commodore, Amiga ile batmıştır. Amiga ile beslenen yapımcıların çoğu başka platformlara geçmiştir. Ancak, Amiga serisi halefi Commodore 64'e göre üretiminin bitiminden sonra da destek görmüştür. Commodore battıktan sonra Amiga 1200'lerin üretimi Escom tarafından 2 sene daha devam ettirilmiş, daha sonra da başkaları tarafından PowerPC tabanlı Amigalar yapılmıştır. Amiga rakiplerinden geride kaldığından beri ticari ya da yarı ticari hızlandırıcı kartlar yapılmıştır. Bu kartlar Amiga'lara ek özellikler katmakla beraber, sistemi daha hızlı çalıştırmaktaydı. Bu sayede Amiga'ya bazı Doom klonları yapılmıştır. Bu gün Amiga kullanmak isterseniz WinUAE emülatörü ile istediğiniz bir Amiga modelini kurabilirsiniz. Eğer gerçek bir donanıma bakacaksanız 200$'dan başlayan hızlandırıcı kartları ve GOTEK gibi disket emülatörleri var.
![[+]](https://forum.strategyturk.com/images/majestic/collapse_collapsed.png)
