[Aytaç]

"İngiltere herkesin görevini yapmasını ister." "Tanrıya şükür ki ben görevimi yaptım."

Denizcilik Kariyerinde Yükselişi

Horatio Nelson, Norfolk'ta, 29 Eylül 1758'de doğmuştur. Babası Edmund Nelson bir rahiptir.  Horatio, 11 çocuğun altıncısıdır ve adı vaftiz babasının adından gelmektedir. Nelson'un denizcilik kariyeri 1771 yılında deniz harp okuluna girerek subaylık eğitimi alması ile başlar. Henüz ilk yıllarında hayatı boyunca peşini bırakmayacak olan deniz tutmasıyla tanışmıştır.

Nelson bu esnalarda tecrübe kazanmak içine Jamaika'da ve Karayipler'de çeşitli hizmetlerde bulunmuştur. 1773 yılında Doğu Hint Adalarına açılmak üzere olan iki gemiden biri olan HMS Seahorse adlı gemiye transfer olmuştur. İngiltere Maratha savaşının patlak vermesi ile 1775 yılında Maisur Kralı Hyder Ali'nin gemilerine karşı ilk savaşını vermiştir. 1776'da sıtmaya yakalanan Nelson, HMS Dolphin adlı gemide kısa süre kalıp hastalıktan kurtulduktan sonra HMS Worcester adlı gemiye dayısının da yardımıyla teğmen olarak atanır. Amerikan Bağımsızlık Savaşının patlak vermesinden sonra ele geçirilen gemilerden biri olan Little Lucy'nin kendisine verilmesiyle ilk defa bir gemiye kaptanlık etmiştir.

Çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1781 yılında Albemarle adlı gemiyi denize çıkarma emrini almıştır. 1782'de bir konvoya eskortluk etme görevinden sonra limana dönerken gemi fırtınaya yakalanmış fakat Nelson, önemli ölçüde hasar görmüş gemiyi Portsmouth limanına getirmeyi başarmıştır.


Amirallik Dönemi
Akdenizde ve İtalya civarlarında çeşitli görevlerde yer aldıktan sonra 1797'de,  daha önce benzeri görülmemiş bir şekilde henüz 38 yaşındayken Amiral olmuştur.

1797 yılında İngiliz Donanması ile İspanyol donanmasının karşı karşıya geldiği St. Vincent savaşında üstü olan John Jerkin'in emirlerinin dışına çıkarak yaptığı ani bir hamle ile savaşta büyük bir başarı sağladı. Jerkin, emirlerinin dışına çıkmasına rağmen Nelson'a karşı bir yaptırım uygulamadı.

1798 yılında Napoleon Mısır seferindeyken, Fransa gemilerini takiben gönderilen Nelson, nihayet Fransız donanmasını Abukir körfezinde yakalamayı başardı. Nil Muharebesi olarak geçen bu savaşta büyük bir başarı ile Fransız donanmasını yok etmeyi başaran Nelson bu savaşta bir gözünü kaybetmişti. Napolyon bu esnada Acre kuşatmasını gerçekleştirmekteydi fakat başarı elde edememişti. Ardından dönüp Osmanlı İmparatorluğuna karşı Abukir'de bir zafer alsa da Fransa'ya geri dönmek durumunda kalmıştı.

Bu süreci takiben İtalya'da Fransızlar'a karşı verdiği çeşitli daha küçük çaplı savaşlardan sonra kendisine Sicilya Krallığı içerisindeki Bronté Düklüğü verildi. Kısa süre sonra İngiltere'ye çağırılarak gitmek durumunda kalan Nelson, burada kısa süre durduktan sonra Baltık seferiyle görevlendirildi. Kopenhag muharebesi olarak anılan bu savaşta da Nelson ve Danirmaka gemilerine göre daha iyi toplara sahip olan İngiliz donanması yine galip gelmişti. Bu zaferden sonra da sağlık durumu pek de iyi durumda olmayan Nelson 1801'de imzalanan Amiens barışı sebebiyle emekli olarak denizlerden ayrıldı.

Trafalgar Savaşı ve Ölümü
1803'te savaşın yeniden patlak vermesi ile Nelson, yeniden denizlere dönerek Akdeniz filosunun başına geçti. 1804'te Toulon'da kuşatma altına alınmalarına rağmen Fransız filosu 1805'te  Nelson'un elinden kaçmayı başardılar. Nelson Fransız donanmasının peşine takılıp Cape Finisterre savaşında küçük çaplı bir başarı elde etse de savaş belirleyici bir sonuca ulaşmadı. Nelson 27 Eylül 1805'te Cadiz kıyılarına yakın İngiliz filosuna katılarak tüm filonun yönetimini devraldı.

Nelson, düşman filosunun geleneksel bir savaş hattında oluşacağını öngören bir saldırı planı tasarlamıştı. Nil ve Kopenhag’daki deneyimlerini kullanan Nelson, donanmasını düşmana paralel bir çizgide dizmek yerine filolara ayırmaya karar verdi. Bu ayrık filolar savaş esnasında düşman hattını bir çok yerden keserek kurnazca bir hile yapılabilmesine olanak sağlamıştı.

Villeneuve'nin komutasındaki Fransız ve İspanyol filosu 33 hat gemisinden oluşuyordu. Napolyon Bonapart, Villeneuve'nin İngiliz Kanalı'na girmesini ve İngiltere'nin planlı istilasını başlatmasını amaçlamıştı ancak Avusturya ve Rusya'nın savaşa girmesi Napolyon'u, işgal planını durdurup askerlerini Almanya'ya sevk etmeye zorladı. Villeneuve İngiliz donanmasıyla karşılaşmakta isteksizdi. Bu sebeple Napoleon, Amiral Rosily'nin Cadiz'e gitmesini ve filonun komutasını alarak Napoli'de kara birlikleri kurmasını istedi. Villeneuve ise o gelmeden önce filoyu dışarı çıkarmaya karar verdi. 20 Ekim 1805'te filo, İngiliz gözcü gemileri tarafından fark edildi ve Nelson'a, Fransız donanmasının batıya doğru gittiği bilgisi verildi. Fransız donanmasından daha az gemiye sahip olan Nelson yaklaşan düşmana karşı saldırı hazırlığı yapılmasını emretti.

21 Ekim 1805'te Nelson, savaşı arkadan yönetme önerilerine karşı çıkarak Victory adlı gemisiyle donanmanın en önünde olacak şekilde harekete geçti. Fransız ateşlerinin ana hedefi haline gelen Victory bir süre sonra alevler içinde kaldı. Alevler içindeki gemide vurulan Amiral Nelson, hayatının son anlarına kadar emirler vermeye devam etmekteydi. Nelson'un ölümüne rağmen az sayıdaki İngiliz donanması galip gelmişti ve Napoleon'un Britanya işgali hayalleri son bulmuştu. Ayrıca bu dönemden sonra İngiliz Kraliyet Donanması uzun yıllar boyunca yenilmez bir şekilde dünya denizlerinin hakimi kalmaya devam edecekti...

Yazan: Emre Aytaç

[Kurt Knispel]

Osmanlı kendisine Hilal Nişanı ve kılıç armağan etmiştir.

[Dothor_]

İyi bir yazı olmuş, eline sağlık. Trafalgar zaferi, Napolyon'un Büyük Britanya işgalini suya düşürmüştür. Savaş ve Horatio Nelson, İngiltere tarihinde büyük bir öneme sahip. Londra'nın merkezinde Trafalgar meydanı ve meydanın ortasında Nelson Anıtı bulunuyor.

Spoiler