[Kierkegaard]

Yaklaşık 6 aydır oynadığım oyunlar boyunca, hep Selçuklu ile oynadım, edindiğim tecrübeleri paylaşmak istiyorum. Oyun başlangıcı olarak 1066 Aralık ayını seçiyorum. Çünkü İngiltere Kralı William'ın tahtı ele geçirmesi bence önemli bir tarihsel kırılma noktası.

 Oyun başlangıcı olarak bildiğiniz üzere Malazgirt zaferi öncesi döneme denk gelen bir zamanda Bizans'a karşı savaş halinde başlıyoruz. Bu arada Malazgirt yer olarak oyun haritasında Taron vilayetine denk geliyor. Anadolu'nun doğusunda 17 k boyutunda bir orduyla başlıyoruz. Savaşa konu olan bölge Armenia Sultanlığı sınırları. Eğer savaşı kazandıktan sonra bütün şehir/kale/tapınak ve vilayetleri kendi mülkünüz yapmak istiyorsanız her bölgeyi en az bir seviye kuşatıp başarılı olmanız gerekiyor. Eğer kuşatma yapmadan savaşı kazanırsanız bu bölgedeki Bizans yöneticileri sizin vassalınız haline gelir. Bu sebeple size denk düzeyde gelecek olan Bizans kuvvetini açık farkla yenmeniz gerekiyor. Bunun için de savunma savaşı yapmalısınız, birazdan ayrıntıları ile anlatacağım.

 Önce size verilen 17 k olan orduyu iki parçaya ayıracağız. Kendi demesnelerinize ait olan 7 k olan askerleri ayırıp Kafan üzerinden Van vilayetine yolluyoruz. Kalan 10 k boyutundaki orduyu Khilat vilayetine yolluyoruz. Ayrıca başkentinizde çıkacak olan ve aynı zamanda vassalınız olan Ghilman paralı askerlerini kiralıyoruz ve Taron'a yolluyoruz. Ordunuzun açlıktan dolayı sayısının azalmaması için 10 k üzerinde aynı vilayette tutmuyoruz. Bizans ordusu size saldırdığında bu kiralık ordu Taron'a varmış oluyor. Her oyunda değişmekle birlikte 10-15 k arası asker Khilat'ta bulunan ordunuza saldıracak. Taron'da bulunan destek askerleri hemen göndermeyin çünkü Bizans ordusunu geri çeker. Bizans ordusu Khilat'a ulaştığında ve savaş başladığında bu Taron'daki orduyu destek olarak yolluyoruz. Van'daki orduyu ise sadece kuşatma yapmak için kullanıyoruz. Bir kuşatma başarılı olsa yeter hemen diğer vilayete yollayın. Van kuşatması bitince Taron'a yollayın. Bu ordunun eksilmemesi çok önemli çünkü savaş sonrası iç isyanları engelleyecek gücümüz bu askerler. Khilat'taki savaşı kazandıktan sonra tek tek vilayetleri kuşatıyoruz. En az bir kere daha saldırı yiyeceksiniz bu yüzden ana ordunuzu ve kiralık ordunuzu birbirine yakın tutun.

 Bu arada oyun başında hemen Esfahan, Qwirir ve Ravy'de trade postları kurmanız gerekiyor. Geç kalırsanız trade post seviyesini yükseltemezsiniz. Ayrıca demesne limitiniz 10/8 olduğundan Beylik of Kirkuk ve Beylik of Samarra vilayetlerini birine vermeniz gerekiyor. Ben her bölgeyi kendi hanedanımdan birilerine verdiğimden mülkü bulunmayan kardeşlerimden birisine veriyorum.

 Kazandığınız savaşlar neticesinde 100 Piety'e ulaştığınız zaman hemen 'revoke title' yasasını geçirin. Bir de paranız 300'e ulaşırsa Oman Beylerbelyliği unvanını oluşturup kardeşiniz Qawurd'a verin. Bu şahsın neredeyse kesin olan isyan etme ihtimali sıfırlanacaktır. Ayrıca Beylerbeylik of Tabaristan unvanını Dailam ve Gurgan beyine(Adını unuttum Ziyarid hanedanlığına mensup) verin. Çünkü bu onu Kermanshah Beylerbeyi'nin himayesinden çıkaracak, bu Kermanshah Beyberbeyini güçsüz düşürecek bi hamle.

 Bizansla olan savaşı kazanınca buranın mülkünü tarihe selam ederek Kutalmış oğlu Süleyman'a veriyorum. Karakter arama ekranından bulabilirsiniz. Ancak tapınak/kale/şehir gibi yerleri varisiniz olmasını istediğiniz hariç diğer oğullarınıza her birisine birer tane olmak üzere dağıtın bu decadence durumuna düşmenizi engelleyecek çok önemli bir hamle. Yapmazsanız sıkıntı büyük. :) Varisiniz olmasını istediğiniz kişiye hemen bir mülk vermeyin çünkü evleneceği kişiyi seçemezsiniz. Benim için soy çok önemli olduğunda varisime ilk etapta hiç toprak vermem. Yaşlanınca 2 kale vermeniz gerekir, unutmayın. Yoksa crown prince özelliğini alamaz.

 Character focus olarak başlangıçta war, daha sonra temple seçmenizi öneririm. Bir de learning 10 olduğunda hemen hermetik tarikata girin. Ambitious olarak ilk etapta exalted among men seçin.

 Şu an zamanım olmadığından dolayı bitiriyorum, yarın yeni bir yorumla hanedan üyeleri ilişkilerini, vassal yapısını ve sonraki hamleleri paylaşacağım. Öğrenmek istediğiniz şeyleri yorum atarak sorabilirsiniz.

[Semavi7]

Çok güzel rehber devamını bekliyoruz.

[Kierkegaard]

Devam ediyoruz.

-Hanedan yapısı

İlk önce Sultanımız Alp Arslan'dan bahsedelim. Oyun tarihinde 38 yaşında ve bir çok iyi özelliğe sahip olarak başlıyor. Bazı özellikler random geliyor. Örneğin, 'cavalry leader, inspiring leader' gibi özellikler çıkarsa çok işimize yarıyor. Çünkü ordumuzun belli bir kısmı atlılardan oluşuyor. Eğer 'agressive leader' özelliği gelirse işimiz kötü, çünkü yukarıda anlattığım gibi savunma savaşı yapacağız. Bir de learning yeteneği random geliyor. Bazen 2, bazen 11 oluyor. Ne kadar çok olursa o kadar iyi.

Hatununuz Terkhen. Bir çok iyi özelliği var ancak oğullarınızın anası olarak gözükmüyor neden bilmiyorum. Var olan oğullarınızdan çok daha iyi özelliklere sahip yeni bir prensiniz doğabilir. Çünkü eşinizin hem attractive hem de quick gibi özellikleri var.

Oyun başlangıcında hepsi 16 yaşından küçük 6 tane oğlumuz var. Hepsi gerçek karakterler, en büyüğü bildiğimiz Melik Şah. Bunlarla ilgili bilmemiz gereken en önemli şey eğer bu prenslere yönetebilecekleri bir mülk vermezsek sefahat alemine dalıp hanedanı decadence durumuna düşürmeleri durumu. Eğer decadence %100 duruma ulaşırsa devletinizin toplam askeri kadar bir ordu sizi devirmek için ortaya çıkıyor.

Vezirimiz de tarihten bildiğimiz tanıdık bir isim, Nizam-ül Mülk. Tavsiyem kendisini hemen evlendirin. Soyundan gelenler içinden nitelikli devlet adamları çıkıyor.

Kardeşlerinizden kısaca bahsedelim. Vassal yapısını anlatırken ayrıntılı olarak üzerinde duracağım. 6 adet kardeşiniz var. Bunlar isyan etmek ve sizi devirmek için hazır bekleyen kişiler. Ancak bunların sadece 3'ü mülk sahibi. Kerman Beylerbeyi Qawurd, Khorasan Beylerbeyi(adını unuttum) ve Ahvaz, Shiraz Beyliklerini yöneten Yaquti.

Ben hanedan üyelerini kullanmak istediğim için bu kardeşlerin isyan etmemesi için azami özeni gösteriyorum. Örneğin bana olan bağlılıklarını artırmak için oğullarımın eğitimini bu kişilere veriyorum. Her biri için +20 opinion katkısı oluyor.

-Vassal yapısı

Vassallarınız genel olarak çok güçlüler. Tarihsel süreçte Selçuklu'nun 100 sene içinde yıkılması iyi yansıtılmış, eğer birazdan anlatacaklarımı yapmazsanız sizin de başınıza gelecek, gelmese bile iç isyanlardan başınızı kaldıramazsınız. Bu yüzden devletin vassal yapısını baştan aşağı değiştiriyorum.

Bunu yaparken dikkat ettiğim husus, hiç bir vassalın de jure toprağı dışında toprak yönetmemesi ve vassal sahibi olmaması ilkesi. Bir de Beylerbeylik seviyesinde olan unvanların hepsinin Selçuk hanedanından olan kişilere ait olması.

[Kierkegaard]

Gelelim sonraki hamlelere.

 Amacımız statükoyu değiştirip kontrol edilebilir ve eşit güçlerde vassallardan oluşan bir sistem oluşturmak. Bunun için bir takım hedeflerimiz var:

 - En kısa sürede 8000 prestije ulaşıp imparatorluk kurmak. Bu sayede sultanlık unvanlarını dağıtarak vassal sayımızı azaltacağız. Ancak sultanlık vermeden önce birazdan anlatacağım hamleleri yapmanızı öneririm.
 - Vassallarımızın Turkish kültürüne sahip olmaları. Eğer Selçuk hanedanından olursa daha da iyi olur fakat en az 2 nesil title claim taşıyacağı için başlarda biraz uğraştırır.
 - Revoke title yasasını çıkarmak. İstemediğiniz bir durum oluşması halinde müdahale edebilmeniz için şart. Bu sayede Beylerbeylik düzeyinde unvanları eksi opinion almadan geri alabiliyorsunuz.
 - Late Administration yasasını çıkarmak. Vassallarınız birbirlerinin topraklarını savaşarak elde edebilir. Bu savaşı engellemek için bu yasa gerekiyor. Savaşı başlatan kişiye sağ tıklayıp 'peace with xx' şeklinde kullanılıyor. Bu savaşların bazen işinize yarayacak sonuçları olabiliyor. O zaman savunan tarafa 'surrender to x' yaparsanız sorununuzu kolayca halledersiniz. Eğer teklifinizi kabul etmezlerse hain olarak görülüyorlar. O zaman suikastle ortadan kaldırın. Varisi teklifinizi kabul edecektir.

 Bu yöntemler ile hiç iç savaş olmuyor. Moğollar gelene kadar sahip olduğum vilayetlerde bulunan hastanelerin hepsini bütün özellikleriyle beraber geliştiriyorum. Kültür, sanat, bilim, teknik gibi konularda öncü olup Hermetik tarikatı ile efsane buluşlar gerçekleştiriyorum.

 Bazen vassallarım kendi çabalarıyla Gürcistan'dan başlayarak Orta Asya'yı ele geçirebiliyorlar. Uzaktan izleyerek keyfime bakıyorum.

 İşte böyle. Umarım anlaşılır, yol gösterici bir metin olmuştur.

[Semavi7]

Taht değişikliği sırasında toprak sahibi akrabaların sıkıntı çıkarmıyor mu?

[Kierkegaard]

İlk 2 nesil için böyle bir durum söz konusu oluyor. Ancak isyan etmelerini engelleyecek bir takım tedbirleri alıyorum. Şöyle:

- Genel olarak yönettiğim karakterler 70-80 yaşına kadar yaşıyor. Karakterler 'stressed' ve 'depressed' özellikler kazanırsa erken yaşta ölüyorlar. Ancak Hermetik tarikatın 2. seviye özelliği 'Brew potion of ecudemenia' sayesinde bu özellikleri yok edebiliyoruz. Ayrıca hanedan doktorunun özelliklerine çok dikkat ediyorum. Hastane geliştirmeye çok erken başlıyorum.

- Soya çok önem verdiğimden dolayı genius özelliğine sahip eş bulmaya çalışıyorum. Bir keresinde ebeveyn ve çocuğun genius özelliğinde olduğu bir dönem yaşamıştım. Diğer özelliklere ve eğitime de çok önem veriyorum. Varis olan karakter halihazırda bir çok iyi özelliğe sahip oluyor.

- Sultan öldüğünde, daha önceden vassallar ile iyi ilişkiler geliştirmiş olduğumdan, her vassalda farklı değerde olmak üzere opinion of processedor gibi özellik oluşuyor ve + ilişki değeri kazanıyorum. Bazen uzun bir süre devam ediyor.

- Hajj ve Tournament eventlerini hemen yapıyorum. + ilişki sağlıyor.

- Evlilik bağları sayesinde non-agression pact'ler oluyor.

- Sürekli birbirlerine savaş açtıkları için yukarıda bahsettiğim yasa sayesinde savaşı bitirince bir taraf bu durumdan çok memnun oluyor ve + ilişki puanı alıyorum.

- Selçuk hanedanı oldukları için standart + ilişki puanı oluyor.

- Focus olarak Temple seçiyorum, mosque sahip olan kişilere karşı + 20 ilişki puanı alıyorum. Bazen de diplomacy seçiyorum. Bir çok event çıkıyor, akrabalar + ilişki puanı kazanıyor.

- Ambition olarak realm prosper seçiyorum elimden geldiğince, isyan riskini düşürüyor.

- En güçlü vassalı hermetik tarikat içine apprentice olarak alıyorum. + ilişki sağlıyor.

- Son olarak demesne askerlerimi hiç kullanmıyorum. Çünkü yenilenme süreleri çok uzun sürüyor. Caydırıcı amaçlı duruyorlar. Topraklarımda askeri binaları geliştiriyorum. Send gift seçeneğini neredeyse hiç kullanmıyorum, uzun dönemde çok zararlı, gerekirse savaşırım, ancak bu sistemi uygulamaya başladığımdan beri hiç isyan yaşamadım.

[Dragh]

Peki nasıl vassalların ellerindeki de jure dışı toprakları alıyorsun?

[Kierkegaard]

İki yöntemi var:

İlki 'Revoke Title' seçeneği. 5 sene -15 general opinion gibi bir dezavantajı var. Aldığınız her toprak için -15 artar. Bu nedenle en çok 2 toprak için yapılabilir. Yoksa büyük bir iç savaş çıkacaktır.

İkincisinin mekaniğini şu maddede anlatmıştım: - Late Administration yasasını çıkarmak. Vassallarınız birbirlerinin topraklarını savaşarak elde edebilir. Bu savaşı engellemek için bu yasa gerekiyor. Savaşı başlatan kişiye sağ tıklayıp 'peace with xx' şeklinde kullanılıyor. Bu savaşların bazen işinize yarayacak sonuçları olabiliyor. O zaman savunan tarafa 'surrender to x' yaparsanız sorununuzu kolayca halledersiniz. Eğer teklifinizi kabul etmezlerse hain olarak görülüyorlar. O zaman suikastle ortadan kaldırın. Varisi teklifinizi kabul edecektir.

De jure toprağı başka bir vassalda olan vassal çok büyük ihtimalle de jure war başlatacaktır. Yenilmesini istediğiniz vassala gidip 'surrender to x' seçeneğini kullanabilirsiniz. Karşılığında bir şeyler isteyecektir. En kötü ihtimalle suikast düzenler, ortadan kaldırırsınız.

[Dragh]

Hocam anlattıkların sadece Selçuklu için mi geçerli? Yoksa herhangi başka bir oynanışta da kullanılabilir mi?

[Kierkegaard]

Her hanedan için kullanılabilir ancak Avrupa'da yasa değiştirmek maharet isteyen bir iş; konseyi ikna etmeniz gerekiyor vs. Ayrıca bir şey varsa bilmiyorum, hiç oynamadım.

Selçuklu'da her yasa değişikliği için 100 piety gerekiyor ve 10 sene içinde başka bir değişiklik yapamıyorsunuz; ancak sultan vefat ederse bu süre sınırı ortadan kalkıyor.