öncelikle, jül sezar muhteşem bi' herif!
yıl MÖ 52. jül sezar bir sağdan bir soldan giriyor galyalılara, ama senato'nun adama verdiği ordu da sınırlı.
sahne:
sezar, vercingetorix isimli galyalı komutanla karşılaşır. galyalılar sayıca çok daha fazla, çok daha iyi erzakları var ve sürekli de erzak yardımı alıyorlar. roma ise, her zamanki gibi, çok iyi disiplinli. askerleri deneyimli, özellikle "triarii"(triyaariya diye okunuyor) isimli elit birlikler çok can yakıyor, ama muharebeler zora gitmedikçe kullanılmıyorlar. ayrıca, galyalılar çok becerikli süvariler ve sezar yol üstünde toplayabildiği kadar galyalı süvari topluyor etraftan.
vercingetorix, kendisinden öncekilerden ders almış olacak ki, sezara elinde tuzlukla koşmuyor. geri çekilip yüksek bir yerdeki kaleye sığınıyor, ve bütün dostlarına-ki oldukça fazla dostu var- yardım isteyen elçiler gönderiyor.
buradaki dilemma bariz: sezar ya saldırıp hem sayıca az olmasının verdiği hem de düşmanının yüksek bir alanda bulunan bir kalede olmasının verdiği dezavantajlarlı göze alır, ya da kuşatır. ancak kuşatırsa da vercingetorix'in dostları yardıma gelecektir. ki ordunun ne boyutu hakkında bir fikirleri var ne de ne zaman gelecekleri hakkında. her an gelebilirler. sezar çok büyük risk alıp vercingetorix'i kuşatır.
peki kuşatmakla kalır mı? sezar lan bu. çocukken esir düştüğü adamları sürekli tehdit edip, kurtulduktan 30 yıl sonra aynı adamları bulup idam eden bi adam bu. tarihteki en manyak hareketlerden birini yapar. vercingetorix'in kalesinin duvarlarının dışına, kendi de sur çeker. hem de iki tane! bir tane vercingetorix'in olduğu tarafa, bir tane de kendi ordusunun arkasına. yani ordusunu kendi kurduğu iki surun arasında tutar. ve bu surları kurması 1 hafta sürer. böylece, herhangi bir yerden saldırı aldığı takdirde rahatça savunur, ve kuşatmaya da yayıla yayıla devam eder.
vercingetorix gizlice erzak sokamayacağını anlayınca içeriye doğru sıçmaya başlarken, gönderdiği akıncı gruplar da romalılar tarafından rahatlıkla püskürtülür. kalede bir sürü kadın, çocuk ve savaşamayacak durumda olan erkekler de vardır. erzak sıkıntısı çekmemek için onları surun dışına, sezare gönderir. sezarın onları besleyip kendi erzağını tüketecek kadar mal olduğunu umar. ancak sezar hiç birinin duvarı geçmesine izin vermez. yüzlerce, belki binlerce sivil surların önünde açlıktan ölür.
yardım gelir sonunda. oldukça da büyük bir yardım, ki galyalıların toplam sayısı sezar'ın 3 katıdır artık. burayı çok uzatmayacağım, surlara hem içerden hem dışarıdan yapılan saldırılar sezar ve bu savaşlarla iyice sezar'ın güvenini kazanan ama sonradan da sezarın eski sevgilisi kleopatra'yı düdüklemekten çekinmeyen marc antony sayesinde uzunca bir süre başarısız olur. ancak, galyalılar sonunda düzgün ve sistematik bir şekilde saldırmayı akıl edince sezar neredeyse sıçacak duruma gelir. dışarı duvar aşılır, sezar'ın kuvvetleri geri çekilse de, muhteşem triarii'lar spear wall'lar ile "300" filmindeki gibi durdururlar adamları. bu sırada vercingetorix de içerden tekrar saldırır. bu anda sezar, savaşın kaderini değiştirecek hamleyi yapar, ve topladığı bütün süvarileri arkasına alıp surun dışına çıkar, galyalılara arkadan saldırır. surun dışındaki bütün galyalılar ölür, içeriye girebilmiş olanlar da arkalarında drift atan süvarileri görünce kaçarlar. vercingetorix de bir gün sonra teslim olur.
bu videodaki arkadaş benden daha güzel anlatmış: https://www.youtube.com/watch?v=SU1Ej9Yqt68
machiavelli, "prens"(orijinal adıyla "il principe") kitabının bir bölümünde türkler ile fransızları karşılaştırır(s. 29):
"bir kişi türklere saldıracağı zaman, karşısındakilerin bir bütün halinde karşı koyacağını bilmelidir. Bey'ler sultanlarına ihanet etmezler, etseler bile arkalarında büyük sayılar sürükleyemezler. ancak yenildikleri zaman sadece sultan'ın soyunu temizlemek yeterli olacaktır. türklerin ülkesini fethetmek zor, ancak elde tutması kolaydır.
fransızlarda ise tam tersi söz konusu. her zaman durumudan hoşnut olmayan lordlar vardır, rahatça saf değiştirebilirler. ancak bu, savaştan sonra size biat edecekleri anlamına gelmez. bu yüzden, fransızların ülkesini fethetmek kolay, ancak elde tutması zordur."
hazır elim değmişken kitaptan birkaç alıntı da yazayım.
- akıllı bir prens, yurtdaşlarını her zaman ve her kötü şartta kendine muhtaç olmaya zorlayacak yöntemler tasarlamaya dikkat eder, böylece yurtdaşları ona her daim sadık kalacaktır.
- prens her şeyden önce başkalarının mülkünden uzak durur ; çünkü insanlar babalarının ölümünü, babalarının mülkünü kaybetmekten daha kolay unuturlar.
- prens tuzakların farkına varmak için bir tilki, kurtları korkutup kaçırmak için bir aslan olmalıdır.
- kurnaz bir prens, sözünden dönmüş olmasını onurlu gösterecek nedenleri haklı çıkartmaktan asla yoksun kalmamıştır.
-aldatacak olan prens, her zaman kendilerinin aldatılmasına izin verecek insanlar bulur.
- insanlar elleriyle dokunduklarından çok gözleriyle gördüklerine bakarak yargılar. çünkü herkes görebilir, ama çok azı kavrayabilir.
ve en sevdiğim:
+ bir savaş, zorunlu olanlar için adildir. silahlar, silahtan başka ümidi olmayanlar için kutsaldır.
yıl MÖ 52. jül sezar bir sağdan bir soldan giriyor galyalılara, ama senato'nun adama verdiği ordu da sınırlı.
sahne:
sezar, vercingetorix isimli galyalı komutanla karşılaşır. galyalılar sayıca çok daha fazla, çok daha iyi erzakları var ve sürekli de erzak yardımı alıyorlar. roma ise, her zamanki gibi, çok iyi disiplinli. askerleri deneyimli, özellikle "triarii"(triyaariya diye okunuyor) isimli elit birlikler çok can yakıyor, ama muharebeler zora gitmedikçe kullanılmıyorlar. ayrıca, galyalılar çok becerikli süvariler ve sezar yol üstünde toplayabildiği kadar galyalı süvari topluyor etraftan.
vercingetorix, kendisinden öncekilerden ders almış olacak ki, sezara elinde tuzlukla koşmuyor. geri çekilip yüksek bir yerdeki kaleye sığınıyor, ve bütün dostlarına-ki oldukça fazla dostu var- yardım isteyen elçiler gönderiyor.
buradaki dilemma bariz: sezar ya saldırıp hem sayıca az olmasının verdiği hem de düşmanının yüksek bir alanda bulunan bir kalede olmasının verdiği dezavantajlarlı göze alır, ya da kuşatır. ancak kuşatırsa da vercingetorix'in dostları yardıma gelecektir. ki ordunun ne boyutu hakkında bir fikirleri var ne de ne zaman gelecekleri hakkında. her an gelebilirler. sezar çok büyük risk alıp vercingetorix'i kuşatır.
peki kuşatmakla kalır mı? sezar lan bu. çocukken esir düştüğü adamları sürekli tehdit edip, kurtulduktan 30 yıl sonra aynı adamları bulup idam eden bi adam bu. tarihteki en manyak hareketlerden birini yapar. vercingetorix'in kalesinin duvarlarının dışına, kendi de sur çeker. hem de iki tane! bir tane vercingetorix'in olduğu tarafa, bir tane de kendi ordusunun arkasına. yani ordusunu kendi kurduğu iki surun arasında tutar. ve bu surları kurması 1 hafta sürer. böylece, herhangi bir yerden saldırı aldığı takdirde rahatça savunur, ve kuşatmaya da yayıla yayıla devam eder.
vercingetorix gizlice erzak sokamayacağını anlayınca içeriye doğru sıçmaya başlarken, gönderdiği akıncı gruplar da romalılar tarafından rahatlıkla püskürtülür. kalede bir sürü kadın, çocuk ve savaşamayacak durumda olan erkekler de vardır. erzak sıkıntısı çekmemek için onları surun dışına, sezare gönderir. sezarın onları besleyip kendi erzağını tüketecek kadar mal olduğunu umar. ancak sezar hiç birinin duvarı geçmesine izin vermez. yüzlerce, belki binlerce sivil surların önünde açlıktan ölür.
yardım gelir sonunda. oldukça da büyük bir yardım, ki galyalıların toplam sayısı sezar'ın 3 katıdır artık. burayı çok uzatmayacağım, surlara hem içerden hem dışarıdan yapılan saldırılar sezar ve bu savaşlarla iyice sezar'ın güvenini kazanan ama sonradan da sezarın eski sevgilisi kleopatra'yı düdüklemekten çekinmeyen marc antony sayesinde uzunca bir süre başarısız olur. ancak, galyalılar sonunda düzgün ve sistematik bir şekilde saldırmayı akıl edince sezar neredeyse sıçacak duruma gelir. dışarı duvar aşılır, sezar'ın kuvvetleri geri çekilse de, muhteşem triarii'lar spear wall'lar ile "300" filmindeki gibi durdururlar adamları. bu sırada vercingetorix de içerden tekrar saldırır. bu anda sezar, savaşın kaderini değiştirecek hamleyi yapar, ve topladığı bütün süvarileri arkasına alıp surun dışına çıkar, galyalılara arkadan saldırır. surun dışındaki bütün galyalılar ölür, içeriye girebilmiş olanlar da arkalarında drift atan süvarileri görünce kaçarlar. vercingetorix de bir gün sonra teslim olur.
bu videodaki arkadaş benden daha güzel anlatmış: https://www.youtube.com/watch?v=SU1Ej9Yqt68
machiavelli, "prens"(orijinal adıyla "il principe") kitabının bir bölümünde türkler ile fransızları karşılaştırır(s. 29):
"bir kişi türklere saldıracağı zaman, karşısındakilerin bir bütün halinde karşı koyacağını bilmelidir. Bey'ler sultanlarına ihanet etmezler, etseler bile arkalarında büyük sayılar sürükleyemezler. ancak yenildikleri zaman sadece sultan'ın soyunu temizlemek yeterli olacaktır. türklerin ülkesini fethetmek zor, ancak elde tutması kolaydır.
fransızlarda ise tam tersi söz konusu. her zaman durumudan hoşnut olmayan lordlar vardır, rahatça saf değiştirebilirler. ancak bu, savaştan sonra size biat edecekleri anlamına gelmez. bu yüzden, fransızların ülkesini fethetmek kolay, ancak elde tutması zordur."
hazır elim değmişken kitaptan birkaç alıntı da yazayım.
- akıllı bir prens, yurtdaşlarını her zaman ve her kötü şartta kendine muhtaç olmaya zorlayacak yöntemler tasarlamaya dikkat eder, böylece yurtdaşları ona her daim sadık kalacaktır.
- prens her şeyden önce başkalarının mülkünden uzak durur ; çünkü insanlar babalarının ölümünü, babalarının mülkünü kaybetmekten daha kolay unuturlar.
- prens tuzakların farkına varmak için bir tilki, kurtları korkutup kaçırmak için bir aslan olmalıdır.
- kurnaz bir prens, sözünden dönmüş olmasını onurlu gösterecek nedenleri haklı çıkartmaktan asla yoksun kalmamıştır.
-aldatacak olan prens, her zaman kendilerinin aldatılmasına izin verecek insanlar bulur.
- insanlar elleriyle dokunduklarından çok gözleriyle gördüklerine bakarak yargılar. çünkü herkes görebilir, ama çok azı kavrayabilir.
ve en sevdiğim:
+ bir savaş, zorunlu olanlar için adildir. silahlar, silahtan başka ümidi olmayanlar için kutsaldır.
![[+]](https://forum.strategyturk.com/images/majestic/collapse_collapsed.png)
