Hannibal’in Zaferleri
Ticinus Nehri Muharebesinde, Hannibal’in birlikleri Romalılara karşı taktik açıdan o kadar üstün gelmişlerdir ki, Scipio’nun babasının bile etrafı sarılmıştır.Scipio bundan sonra muharebeye dahil olmuş ve tereddütte kalan Romalı birlikleri utandırarak babasını kurtarmıştır.M.Ö. 216’daki Cannae Muharebesinde Romalılar felaket seviyesinde bir yenilgi almışlardır ve Scipio bizzat Hannibal’in taktiklerinin muhteşemliğini tecrübe etmiştir.Bu muharebede Kartaca ordusu Romalıların etrafını sarmış ve yaklaşık 44.000 Roma askerini katletmişlerdir.Scipio’nun babası, Hannibal’in geleneksel savaş sanatlarıyla yenilemeyeceğine inanarak, Hannibal’in İspanya’dan gelen ikmal hattını kesme kararını almıştır.Bundan sonra Scipio’nun babası, Scipio’yu da yanına alarak kardeşi Gnaeus Scipio’nun birliklerine katılmıştır.Bu sırada Gnaeus Scipio da İspanya’daki Roma ve Kartaca topraklarının sınır bölgelerinde Hannibal’in kardeşi olan Hasdrubal ile savaşmaktadır.Scipio’nun hem babası, hem de amcası (Gnaeus Scipio) Baetis Vadisi Muharebelerinde öldürülmüştür ve Scipio Roma’ya dönmüştür.
2. Pön Savaşı
Hasdrubal önderliğindeki Kartacalılar tartışmasız bir şekilde İspanya’da hakimiyet sağlamışlardı ve Roma Senatosu böyle bir duruma tolerans gösteremezdi.Hannibal 2. Pön Savaşı’nı, Roma’nın bir müttefiki olan Ebro Nehri’nin güneyindeki Saguntum şehrine saldırarak başlattı ve savaşın başlangıcındaki durumda, Hannibal’in kardeşi bölgede istediğini yapabilecek durumdaymış gibi gözüküyordu.Roma Senatosu, Hasdrubal’a karşı yollamak için yetenekli bir general arıyordu fakat bu görev neredeyse bir idam cezası gibi gözüktüğü için kimse bu görevi almaya yanaşmıyordu.Sadece 24 yaşında olmasından dolayı komuta etmek için çok genç olduğu düşünülmesine rağmen, Scipio bu görev için gönüllü oldu ve 10.000 piyade ile 1.000 süvariyi yanına alarak Roma’dan ayrıldı.Karşısındaki Hasdrubal’in ise 40.000’i aşkın askeri vardı.
Scipio İspanya’da Ebro Nehri’nin ağzında karaya ayak bastı ve hemen harekete geçti.Güçlü istihkamı ve şehrin bir tarafından saldırıları tamamen engelleyen bir lagün olmasından dolayı ele geçirilemez olduğu düşünülen Carthago Nova şehrini kuşatma altına aldı.İstihbarat raporları sayesinde, Scipio lagünde geceleri medcezirden ötürü su seviyesinin büyük ölçüde alçaldığını öğrendi.Scipio gece olduğunda askerleri bir sıra halinde dizerek lagündeki sığ sudan geçirdi ve böylece şehrin surlarını aşarak şehri ele geçirdi.Romalı vakanüvis Livy’in anlattığı bir hikayeye göre, birlikleri Scipio’ya galibiyet hediyesi olarak güzel bir kadın sunmuşlardır.Fakat Scipio bu hediyeyi reddetmiş ve kadını, ailesinin ödediği parayla beraber nişanlısının yanına geri göndermiştir.Scipio, seferleri sırasında şefkatli ve nazik gözükmeye devam ederek, kendini ve Roma’yı fatihler olarak değil de, özgürleştiriciler olarak göstermeye çalışmıştır.
Baecula Muharebesi
Baecula Muharebesi’nde, Scipio Hasdrubal’in üstün güçlerini yendi ve onu Hannibal’den görerek öğrendiği taktikleri uygulayarak savaş alanından sürdü.Hasdrubal bundan sonra Alpleri geçerek İtalya’daki kardeşi Hannibal’e katılmayı planladı fakat M.Ö. 207’de Metaurus Nehri’nde yeniden Scipio’nun güçleri tarafından karşılandı.Bu muharebede Hasdrubal öldü ve komuta ettiği güçler dağıldı.Bundan sonra İspanya bir Roma kolonisi olacaktı.
Pön Savaşları sırasında Kartaca
Daha sonra Scipio doğru bir düşünce yürüterek Roma Senatosu’ndan Kartaca’ya saldırmak için erzak ve ordu talebinde bulundu.Scipio’nun düşüncesine göre Kartaca tehdit altında kalırsa Hannibal de İtalya’dan geri çağırılacaktı.Senato bu talebi reddetti ve Scipio da kendi imkanlarıyla bir ordu topladı.Tarihçi Durant’e göre, insanların Scipio’ya hayran olmasının nedeni sadece yakışıklı, akıllı ve zeki olması değil, aynı zamanda inançlı, nazik ve adil olmasıydı.Daha sonra Scipio senatoyu kendi seferine destek olması için halka başvurmakla tehdit etti ve senato da onun popülaritesinden çekinerek Scipio’ya Sicilya’nın komutasını verdi.Sicilya’yı üs olarak kullanan Scipio, M.Ö. 205’te Kuzey Afrika’ya çıktı.Numidia Kralı Masinissa ile müttefik olan Scipio, Kartaca’nın müttefiği Syphax’ı yendi ve Utica şehrini ele geçirdi.Tahmin ettiği üzere, Kartaca Hannibal’i şehri savunmak için geri çağırmıştı.
Zama Muharebesi
M.Ö. 202’de, Kartaca’nın 50 mil güneyinde yapılan Zama Muharebesi’nde Scipio Hannibal’i mağlup etmiştir.Bu muharebe Hannibal’in, Kartaca kuvvetlerinin başına geçtiğinden beri aldığı tek yenilgiydi fakat oldukça da ağırdı.Scipio uzun zamandan beri Hannibal’in taktiklerini gözlemleyerek öğrenmişti.Hannibal fillerini Roma hatlarına doğru yolladığında, Scipio birliklerini sütun şeklinde bir formasyona geçirerek fillerin bu sütunların arasından hasar veremeden geçmesini sağlamıştır.Dahası, müzisyenlerine borazanlarını öttürmeleri ve davul çalmaları emrini vererek filleri panikletmiştir ve fillerin bir kısmı Hannibal’in birliklerini ezmiştir.Masinissa’nın ve Scipio’nun eski arkadaşı general Gaius Laelius’un süvarileri Kartaca süvarilerinin üstüne yüklenerek onları savaş alanının ötesine, Kartaca birliklerinin arkasına kadar sürmüştür.Bundan sonra Scipio birliklerini ilerleterek Hannibal’in ön hattını yarmıştır ve aynı zamanda Laelius ve Masinissa’nın süvarileri de Kartaca hatlarına arkadan saldırmıştır.Bu muharebede yaklaşık 20.000 Kartacalı asker ölmüştür fakat Romalılar sadece 1.500 kayıp vermiştir.Hannibal Kartaca’ya kaçarak teslim olma talebinde bulunmuştur ve böyle 2. Pön Savaşı bitmiştir.Hannibal’in taktiklerini uygulayarak ve onun kendi stratejilerini ona karşı kullanarak Scipio, Zama Muharebesi’nden sonra Roma kuvvetlerinin savaşma şeklini değiştirmiştir.
Zama Muharebesi
Senato İthamları & Emeklilik
Roma’da ise, Scipio’nun politik düşmanları onun kardeşi Lucius’u rüşvet almak ve bütçeyi yersiz bir şekilde kullanmakla suçlamak gibi ufak tefek yasal işlemlerle Scipio’yu rahatsız etmeye çalışıyorlardı.Scipio muhasebe kayıtları ve iddianameleri yırtarak, kendisi barış antlaşmasıyla Kartaca’dan büyük miktarda hazine getirmişken senatoda neden bu kadar küçük bir miktar para hakkında endişe olduğunu sormuştur.Senatonun ona karşı ettiği zulümler bunun gibi ufak meselelerde sürekli devam etti ve M.Ö. 185’te emekli olarak Liternum’daki malikanesine çekildi.Hannibal’in de öldüğü yıl olan M.Ö. 183’te öldü.Roma Devleti’nin nankörlüğünden tiksinerek, malikanesinin yakınlarına gömülmeyi istemiş talep etmiş ve dönemin yazarlarına göre mezar taşına “Nankör anavatan!Kemiklerime bile sahip olamayacaksın” yazdırmıştır.
Scipio Africanus, Büyük İskender, Hannibal ve Julius Caesar ile birlikte antik dünyanın en büyük askeri dehalarından biri olarak anılmaktadır.Ordusu kendi komutası altındayken tek bir muharebe bile kaybetmemiştir ve yendiği düşmanlarına karşı mertçe davranmıştır.Kartaca ile barış görüşmelerini yaparken, Kartaca’ya Afrika’daki topraklarını bırakmış, Hannibal’i affetmiş (bundan dolayı daha sonraki dönemlerde Romalı seçkinler kendisine karşı tavır almıştır) ve Kartaca’nın Akdeniz’deki ticaretini koruyabilmesi için şehre 10 tane savaş gemisi bulundurma izni vermiştir.Bunu yaparak, aynı İspanya’daki gibi önce düşmanı yenip, daha sonra da şefkatle ilişkileri iyileştirmeyi hedeflemiştir.Scipio tanrıların kendisini sevdiğine ve kendisinin de etkileyici bir hayat yaşayarak bunun karşılığını vermesi gerektiğine inanırdı.Tarih kayıtları gösteriyor ki kendisi bu konuda başarılı olmaktan çok daha ötesini başardı, büyük bir general ve onurlu bir adam olarak unutulmayacak bir isim bıraktı.
![[+]](https://forum.strategyturk.com/images/majestic/collapse_collapsed.png)
