[Aeschyli]

Daha önceki serileri oynamamış birisi olarak kesinlikle oyunu beğendim. Kültürler arasında farklılıklar çeşitlilik sağlarken birimler arasında taş-kağıt-makas tarzı birbirlerine karşı güçlü olma olayı da güzel yansıtılmış. Kesinlikle daha fazla medeniyet eklenmesi gerekiyor. 8 medeniyet arasında zaten güç farklılıkları olduğundan 8 kişilik bir maça girdiğinizde hep aynı 2-3 medeniyetin seçildiğini görüyorsunuz.

Şuanlık deneyimlerime göre medeniyetler arasında güç sıralaması yapmam gerekirse;

Moğollar>Fransa>Rus>Abbasi>İngiliz>HRE>Çin>Delhi derim.

Moğollar kesinlikle şuanda en bozuk medeniyet. Atlı okçularıyla birlikte çok kolay erken baskı kurabildikleri gibi ticaretten elde ettikleri kaynak kazanımları ile gerçekten oyunu bozuyorlar. Birimleri oyun sonuna doğru en iyi birimler denilemez ama ovo etkisiyle x2 birim çıkartabildiklerinden oyun uzasa bile hızlı toparlanmalarıyla karşı tarafa üstün gelebiliyorlar.

Fransa hiç çaba sarf etmeden çok güçlü olabilen bir medeniyet olduğu için şuanda en çok şikayet edilen medeniyet. Denizde aldıkları erkenden hulk basabilme avantajı tamamen adaletsiz durumda. Deniz içeren haritalarda Fransa seçmemişseniz o denize hiç çıkmaya çalışmamanız sizin için daha iyi olur denebilir. Özel üniteleri royal knighs birimi erken aşamada gerçekten aşırı güçlü. Bu birimle rakibi istediğiniz gibi yıpratıp geri çekildikten sonra can yenilemelerini izleyebilirsiniz. Ekonomik olarakta aynı şekilde aldığı bonuslarla Fransa neredeyse hiç mikro gerektirmeden güçlü olabiliyor. Çünkü gelen bonusları kullanmanız için yapmanız gereken bir şey yok. Bonusların çoğu pasif etki ediyor ve oyunla daha fazla ilgilenebiliyorsunuz. Late game için ise kesinlikle düşünüldüğü kadar güçlü değil. En büyük zayıflığı yapacağı hareketlerin tamamen tahmin edilebilir olması. Fransa oyuncusu karşısında oynuyorsanız karşınıza nasıl bir orduyla çıkacağını çok kolay bir biçimde tahmin edebilirsiniz. Bu bakımdan oyun uzadığında yenilmesi oldukça kolay bir medeniyet.

Rus medeniyeti açık ara geç oyunda en güçlü medeniyet. Ordu kompozisyonunu kurmuş bir Rus oyuncusuna karşı yapabileceğiniz hiç birşey yok. Gerçekten hiç birşey yapamazsınız. Springald birimlerinin aldığı ekstra menzil ile karşı ordunun siege kabiliyetini tamamen kırabiliyor. Streltsy zaten karşısına çıkan her türlü birimi peynir gibi eritirken yapması gereken sadece ön hatlarda duracak elit atlılar oluyor. Pikeman ile bu atlıları karşılayabilirim diye düşünüyorsanız o konuda bile çok ciddi sıkıntılar yaşayabilirsiniz. Atlı monk üniteleri bu birimlerin arasından size kadim eser ile koşuyorsa tüm birimlerinizi kaybetmeniz oldukça olası. Erken ve orta oyunda oldukça sıradan bir performans sergileyen Rus geç oyunda gerçekten canavar oluyor.

Abbasi medeniyeti erkenden kurabildiği kuşatma silahlarıyla tam olarak erkenden rush atmalık medeniyet. Bunun dışında deve birimleri karşı süvari birimlere debuff verme dışında oldukça etkisiz birimler. Ekonomik açıdan gittikçe güçlenen bir medeniyet olsa bile oyun uzarsa birimleri kalitesiz kaldığından geri düşüyor denebilir. Binaları yanyana dizerek bonus almanız güzel ama ben daha çok uzaklara yayılıp oralarda kendime üs kurmayı sevdiğimden bu bonusu almak için aynı noktaya kurulmak bana dezavantaj gibi geldi.

İngilizler en defansif medeniyet denilebilir. Erkenden longbow spamladığınızda size baskın deneyen rakibi gerçekten üzebiliyorsunuz. Ekonomi bonusları gayet güzel ve dengeli. Landmark olarak Town Center alıyor olmanız bir anda patlama yapmanıza olanak sağlayabiliyor. Trebuşelerin alan etkili vurabiliyor olması tüfekçi spamlayan karşı oyuncuları üzebiliyor. Gerçekten ne alacağınızı bilemediğinizde güvenli seçim olarak alınabilecek bir medeniyet olmuş denilebilir.

HRE piyade birimlere odaklandığı için şuanda güçlü olan medeniyetlere karşı baya eziliyor. Rakibiniz atlı okçu veya elit atlı spamlarken man at arms yapmanız çok mantıklı olmuyor. Defans bonusları ise bence tamamen gereksiz. Karşı taraf üstünlüğü aldığında kuşatma yaparak zaten sizi kendisine rahatlıkla çekebiliyor. Delhi ve Çinden yukarı koyma sebebim ekonomik ve teknolojik açıdan bu medeniyetlerden daha ilerde olması.

Çin medeniyeti ise rus gibi geç oyuna odaklanan bir medeniyet ancak rus medeniyetinin erken oyunda çarpışma olanağı var. Çin ise hem ekonomik açıdan hem askeri açıdan erken oyunda işkence çeken bir medeniyet. Surları güçlü ve çoğunlukla kendisini savunabiliyor ama kabuğuna çekildiğinde haritada diğer kaynakları tamamen rakibine terk etmiş oluyor. Tabi oyun uzarsa çin gerçekten çok güçlü bir medeniyet. Kendisine özgü kuşatma birimi gerçekten iç içe duran birimlerin canını yakıyor.

Delhinin teknoloji içeriği bence tamamen boş bir mekanik. Teknolojileri bedava ama yavaş açabiliyor olması bonus gibi gözüküyor ama çok güzel bir yanı yok. Teknoloji hızını eşitlemek için 9 adet alim basmanız gerekli ama bu alimlere ayıracağınız kaynak erken oyunda belinizi bükebilir. Elde ettiğiniz şey ise diğer medeniyetler ile aynı araştırma hızına sahip olmak. Teknolojiler bedava ama sıkıntı olan nokta hepsini aynı anda araştıramıyorsunuz ve araştırdığınız teknolojiler ileri çağ teknolojileri değil. Uygun mikro ile tabi bu özelliği kullanarak rakibinizin önüne geçebilirsiniz ama düşünüldüğü gibi çokta mükemmel bir bonus değil. Özellikle diğer medeniyetlerin aldığı bonuslara bakıldığında. Diğer yandan fil üniteleri kesinlikle ödediğiniz paraya değmiyor. Çok fazla tanklar ama saldırı hızları çok düşük. Şahsen karşımda fil ünitesi kestiğimde rakibin altınlarını çalmışım gibi hissediyorum. 600 food - 400 gold isteyen bir birim olduğu göz önüne alındığında gerçekten çok yetersiz kalıyor.

Tabi tüm bunlar benim kendi fikirlerim. Daha önceki oyunlardan tecrübem yok ve Aoe4 için yeni bir oyuncu sayılırım. Daha iyi bilenler burda yazdıklarımdan tonla yanlış çıkartabilirler ama yine de paylaşmak istedim.