[Rzenma]

Oyundaki savaş mekaniğini, askeri ünitelerin savaş sırasında avantajları ve dezavantajları üzerine rehber yazmak istedim oyuna yeni başlayanlar için faydalı olacağını düşünüyorum.

Oyundaki her askeri ünite 100 sağlık puanına (HP) sahiptir. Ünitelerin birbirlerine verdikleri hasarı bir çok etken ile birlikte şans faktörü de etkiler. Aynı savaş gücüne (CS) sahip üniteler birbirlerine (24-36) arası rastgele bir hasar verir. Bir ünite diğerinden +24 CS daha fazla savaş gücüne sahipse tek saldırıda yok edebilir eğer bu fark +36 CS ise garanti olarak tek saldırıda öldürür. Bir ünitenin savaş gücü arttıkça vurduğu hasar üzerindeki şans faktörü de artar.

Yaralı üniteler verdikleri hasar üzerinde bir ceza puanı alır. Bu puan -10*((100-HP)/100) olarak hesaplanır. Yani bir ünite yaralı değilse 100HP sahipse -10*(0/100)=0 olacağından herhangi bir ceza almaz.

Diğer ülkeler ile geliştirdiğiniz diplomatik ilişkiler sonucu ''diplomatic visibility'' seviyesi kazanırsınız. Savaştayken sahip olduğunuz her seviye için +3 CS kazanırsınız.

Ünite Sınıf Bonusları

-Melee (Piyade) üniteler Anti Cavalry'e (Mızraklı Piyade) karşı +10 CS
-Anti Cavalry üniteler Cavalry'e (Atlı) karşı +10 CS
-Ranged (Menzilli) üniteler Şehir/District savunmalarına ve Naval (Gemi) karşı -17 CS
-Siege (Kuşatma) üniteleri Herhangi bir askeri üniteye karşı -17 CS

Arazi Bonusları

-Ideal Terrain: Savunan birim Hill (Tepe), Woods (Orman), Rainforest (Yağmur ormanları) Reef (Kayalık) bir arazideyse +3 CS.
-Unfavorable Terrain: Savunan birim Eğer Marshes (Bataklık), Floodplain (Taşkın ova) üzerindeyse -2 CS.
-River Defense: Saldıran birim nehri geçmek zorundaysa savunan taraf +5 CS bonusu alır.
-Amphibious: Saldıran birim denizden çıkarma yapıyorsa -10 CS bonusu alır.
-Fort Tile: Askeriniz bir kale içindeyse +4 CS ve 2. seviye ''Fortification'' bonusu kazanır.
-Fortification: Askeriniz herhangi bir arazide savunma moduna geçer eğer hiç hareket etmemiş ise +3 CS bonusu kazanır ve sonraki tur canı tazelenir. Bir sonraki turda savunma modunda kalırsa 2. seviye ''Fortification'' +6 CS bonusu alır. 
(Sağlık yenilenmesi şehir ve districtlerde +20, dost bölgede +15, tarafsız bölgede +10, düşman bölgesinde +5HP)
(Bu araziler birbiri üzerine geldiğinde bonuslar toplanır yani tepe ve ormandaysanız +6 CS bonusu kazanırsınız.)

Teknoloji ve Civic Araştırmaları

Military Tradition ile askeri üniteleriniz Support ve Flanking yetenekleri kazanır.
Support: Savunan taraf çevresindeki her dost askeri birimi için +2 CS kazanır.
Flanking: Saldıran taraf düşmanın çevresindeki her dost askeri birimi için +3 CS kazanır.
(Dost ünite derken kendi medeniyetinize ait üniteler demek istedim. Menzillli birimler bu bonuslardan etkilenmez. Arada nehir olması bu bonusları etkilemez. Oyundaki medeniyetlerin yarısı bu araştırmayı tamamladığında barbarlar da bu bonusları kazanır.)

Nationalism ile aynı tür askerleriniz birleşerek corps/fleet oluşturabilir ve +10 CS kazanır.

Mobilization ile aynı tür askerleriniz fleet/corps ile birleşerek Army/Armada oluşturabilir ve +17 CS kazanır.
(Askerleriniz ayrı ayrı saldırsa daha fazla hasar verebilir fakat daha az sayıda birimin hareket kabiliyet avantajı, biriminizin yok edilmeye karşı daha dirençli hale gelebilmesi ve daha düşük bakım maliyeti için birleştirmek daha faydalıdır. İlk seçtiğiniz birim ikinci seçtiğiniz birim üzerinde birleşir bu birimlerden hangisinin seviyesi daha yüksekse o seviyeden devam eder yani yüksek seviye bir üniteyi düşük seviye ünite ile birleştirmek daha iyi olur. Sea Port ve Military Academy binaları ile bu üniteleri doğrudan şehirlerinizde daha az üretim maliyeti ile üretebilirsiniz.)

Şehir Savaşları

-Her şehir 200HP sahip bir garnizon birim barındırır şehre saldırırken aslında bu birim ile savaşırsınız. Garnizon birimleri menzilli birimlerden hasar alabilir ama sadece yakın saldırı yapabilen birimler tarafından öldürülebilirler. Garnizon öldürüldüğünde şehir kaybedilir. Düşman garnizon birimi 0HP sahipken bile çok zayıf bir üniteniz ile saldırdığınızda savaşı kaybedebilirsiniz.
-Garnizon birimi her tur kendisini 20HP iyileştirir. Eğer şehir kuşatma altına alınırsa artık iyileştiremez. Düşman şehrini kuşatma altına alabilmek için şehir çevresindeki tüm altıgenler askerleriniz veya askerlerinizin sahip olduğu ZoC yeteneği tarafından kontrol altında tutulmalıdır. Şehir çevresindeki altıgenlerden herhangi birinde düşman askeri birimi varsa kuşatma ortadan kalkar.
-Garnizon birimi şehirde sur inşa edilmişse menzilli saldırı yeteneği kazanır. Düşman saldırı hasarı sur ve garnizon arasında paylaştırılır. Sadece kuşatma üniteleri şehir duvarlarına efektif bir hasar verebilir. Şehir duvarları 3 tur boyunca hasar almazsa tamir edebilirsiniz. Şehir duvarını sonraki seviyeye yükseltmek için önce tamir etmelisiniz. 
-Urban Defences araştırmasını yaptıysanız bir şehri işgal ettiğinizde o şehir yarı garnizon ve yarı sur sağlığı ile size geçer.
-Şehir içindeki askeri üniteler düşman tarafından hedef alınamaz. Fakat şehir düşerse içerisindeki tüm birimleri kaybedersiniz.
-Enchapment districti 100HP garnizona sahiptir. Şehirde sur varsa aynı seviyede sura bu districtde sahip olur. Şehir ve Enchapment ZoC yeteneğine sahiptir.

Garnizon birimi için savaş gücünü etkileyen faktörler:
Şehir sahip olduğu her district için +2 CS (Eğer districtler yağmalanırsa bu bonusları kaybedersiniz.)
Şehir bir tepedeyse +3 CS
Bu şehir başkent ise +3 CS
Her sur seviyesi için +3 CS
Kazandığınız her askeri acil durum için +2 CS
Eğer şehir devleti ise sahip olduğu envoy sayısı üzerinden bir bonus kazanır.
Vali Victor kazandığı promosyonlar ile şehir savunmasını güçlendirebilir.
Bastion poliçesi şehirler için +6 CS bonus verir.

Kontrol Edilen Alan (Zone of Control)

-Zone of Control (ZoC) savaşta olduğunuz düşman askerlerinin hareket kabiliyetini kısıtlayan bir yetenektir. Bu yeteneğe sahip askeri birimleriniz çevresindeki altıgenler üzerinde ZoC cezası uygular bu altıgenler içerisindeki düşman askerleri sadece 1 altıgen ilerleyebilir. Eğer bu tur içerisinde düşman askerleri saldırmamış ise ve ZoC alanının dışına doğru hareket ediyorsa hareket cezası almaz.
-ZoC alanı içerisindeki düşman işçileri herhangi bir yükseltme yapamaz düşman settleri şehir inşa edemez.
-ZoC alanı kırmızı altıgenler ile haritada gözükür. Destek üniteleri ZoC alanından etkilenmeyen bir birime bağlıysa onlarda etkilenmez.

Çevresine ZoC uygulayan askeri birimler:
Melee (Yakın savaş üniteleri)
Cavalry (Menzilli olmayan atlı birimler)
ZoC promosyonuna sahip Ranged (menzilli) birimler
Melee Naval (Yakın savaş gemileri)

ZoC cezasından etkilenmeyen birimler:
Cavalry (Atlı birimler)
Naval Raider (Yağmacı gemiler)
Air (Hava birimleri Helikopterler hariç)

Görüş Alanı (Line of Sight)

-Askerleriniz sadece düşmanı görüyorsa saldırabilir. Çoğu birim sadece 2 görüş mesafesine sahiptir. Birimlerinizi çevreleyen 1 görüş mesafesindeki altıgenler arazi şartları ne olursa olsun görüş alanınızın (LoS) içerisindedir sonraki altıgenler sahip olduğunuz birimin bulunduğu arazi ile baktığınız altıgenin arasındaki arazi şartlarına bağlıdır.
-Her altıgen yükseklik orman gibi görüş alanınızı etkileyebilen durumlara sahiptir.

Basitçe düz arazi 0, tepeler 1, dağlar 2 seviye yükseklik değerine sahiptir. Ormanlar 1 seviye yükseklik cezası verir. Şehir merkezi ve Enchapment içinde bulunan birim için yükseklik cezasını 1 seviye düşürür.

3 görüş mesafesine sahip birimin görüş alanı. 4 altıgen uzaktaki tepeyi görebiliyor çünkü tepe bulunduğu araziden daha yüksekte.

Aynı birim A ve C altıgenlerini görebiliyor çünkü hedef ile arasındaki altıgenler 1 seviye yükseklikteyken dağ ve üstünde orman bulunan tepe 2 seviye yükseklikte.

Şehir merkezindeki okçu arada orman veya tepe bulunsada üç düşman okçusuna saldırabiliyor.

Düz arazide olan okçu arada tepe olduğu için düşman okçusunu göremiyor ama tepedeki okçu arada tepe olsa bile düşmanı görebiliyor.