[Ecdad Computer]

DRM; yani Dijital Haklar Yönetimi, video oyunu, müzik film gibi dijital içeriğin çeşitli kopya koruma yöntemleri ile içeriklerinin yasa dışı olarak dağıtılmasını engelleyici yöntemlerdir.
Bu gün CD Projekt ve dolayısıyla GOG.com DRM karşıtı "FCK DRM" isimli bir kampanya başlattı. Peki insanlar neden DRM'e karşı tavır alıyorlar?

DRM yöntemlerinin kökleri 80'lere kadar dayanıyor. CD-Key, oyun kitapçığından bir kelime ya da "code wheel" denilen şeyler ilk kopya koruma yöntemleriydi. Bunlar daha sonra dijital platformların ortaya çıkması ve çeşitli dijital DRM yöntemleri ile bu günkü formuna evrildiler. Ancak yeni DRM metodlarının uygulanma şekilleri insanların tepkisine yol açıyor. Kimi firmalar oyunu oynamak için internet bağlantısı istiyorlar, kimileri Denuvo gibi sisteme yük bindiren kopya koruma sistemleri kullanıyorlar. Hatta bazen oyunun başka bir cihaza kurulmasını engelliyorlar. Bu tür durumlar oyun zevkini de azalttığı için oyuncuları korsan kullanıma itebiliyor. Her ne kadar kırılamaz diye sunulan Denuvo gibi kopya koruma sistemleri eninde sonunda kırılıyor. Korsan yazılımı tamamen engellemenin bir yöntemi yok; hatta firmalar önlemeye çalıştıkça çoğunlukla ters tepiyor. O yüzden firmalar iyi bir oyuna iyi bir fiyatlandırma ve sunum yaparlarsa o oyun zaten satacaktır. Korsan yazılım kullanmının baskı ile değil, teşvik ile bitirilebileceği kanaatindeyim.

Peki ya sizce DRM gerekli bir şey midir, yoksa kalkmalı mıdır?

[Awake]

Bu konuda oyun dünyasının içinde yer almadan temelli bir argüman üretilemeyeceği kanaatindeyim, Ubisoft'tur, EA'dir bunlar profesyonel firmalar, elbet DRM istatistiksel olarak işe yarıyor ki kullanmaya devam ediyorlar.

[Wickhart]

DRM, orijinal oyun oynayanların işini zorlaştıran bir şeydir.

[altnkurt]

DRM'ı şahsen savunmayıp Ecdad'a katılsam da FM18 gibi bir oyunun uzunca kırılamamasından dolayı bir çok arkadaşım hayatında ilk defa steamdan alışveriş yaptılar. Bu koruma olmasa hiç biri bi kuruş vermeyecekti.
Yani ben de korsana karşı daha farklı metodlarla mücadele edilmesi taraftarıyım ama bizim millet emek hak vs kavramlara yabancı oldukları için 35 liralık sudan ucuz denilebilecek witchera bile multisi yok diye para vermiyor. Bu tür kavramların oturmadığı toplumlarda 1 lira bile olsa oyunu korsanlayacakları için DRM maalesef şart.

[ferevon]

GOG bazlı oyunların üreticilerinin temel argümanı satışın zorlanmaktan ziyade hak edilmesi gerektiği. Ki örnek vermek gerekirse Witcher gibi internet bağlantısı gerektiren hiçbir şeyi olmayan bir oyunu bile hak ettiği/çok güzel olduğu için ne kadar çok kişinin aldığının farkındadır mutlaka herkes. Geniş çaplı incelememiş olmama rağmen aklımdan bir düşününce de DRM koruması denince akla gelen oyun firmalarının Early Access düzeyinde bitmemiş oyunları güzel trailerlarla süsleyip tam oyun fiyatına satan firmalarla aynı firmalar olduğunu düşünmekteyim.
Açıkçası ben de Steam kullanıyorum ancak bu platformların kullanıcı için oluşturabileceği sorunları henüz gördüğümüzü düşünmüyorum. Steam yarın öbür gün çok büyük bir kriz yaşasa, artık sebebi ne olursa olsun doğal afet terör ne dersen de, servislerine aynı şekilde devam edemese bunun üstesinden nasıl gelinecek acaba bilmiyorum.

[Ecdad Computer]

DRM'ı şahsen savunmayıp Ecdad'a katılsam da FM18 gibi bir oyunun uzunca kırılamamasından dolayı bir çok arkadaşım hayatında ilk defa steamdan alışveriş yaptılar. Bu koruma olmasa hiç biri bi kuruş vermeyecekti.
Yani ben de korsana karşı daha farklı metodlarla mücadele edilmesi taraftarıyım ama bizim millet emek hak vs kavramlara yabancı oldukları için 35 liralık sudan ucuz denilebilecek witchera bile multisi yok diye para vermiyor. Bu tür kavramların oturmadığı toplumlarda 1 lira bile olsa oyunu korsanlayacakları için DRM maalesef şart.

DRM'in dediğiniz durumlarda işe yaradığı doğru. Ancak bu durumlar da DRM olmadan çözülebilir, ya da DRM olsa da çözülmez. Para veremeyecek adam aylarca bekler, kırıldıktan sonra oynar. Oyun kırılmadığı için oyunu alan adam baştan da alabilir. Eğer almıyorsa, bu ancak eğitimle çözülebilir.

GOG bazlı oyunların üreticilerinin temel argümanı satışın zorlanmaktan ziyade hak edilmesi gerektiği. Ki örnek vermek gerekirse Witcher gibi internet bağlantısı gerektiren hiçbir şeyi olmayan bir oyunu bile hak ettiği/çok güzel olduğu için ne kadar çok kişinin aldığının farkındadır mutlaka herkes. Geniş çaplı incelememiş olmama rağmen aklımdan bir düşününce de DRM koruması denince akla gelen oyun firmalarının Early Access düzeyinde bitmemiş oyunları güzel trailerlarla süsleyip tam oyun fiyatına satan firmalarla aynı firmalar olduğunu düşünmekteyim.
Açıkçası ben de Steam kullanıyorum ancak bu platformların kullanıcı için oluşturabileceği sorunları henüz gördüğümüzü düşünmüyorum. Steam yarın öbür gün çok büyük bir kriz yaşasa, artık sebebi ne olursa olsun doğal afet terör ne dersen de, servislerine aynı şekilde devam edemese bunun üstesinden nasıl gelinecek acaba bilmiyorum.

Haklısınız. Genelde bu DRM işlerinin sıkı uygulayanlar büyük firmalar oluyorlar. Oyunlarını kalburüstü hazırlayıp insanların korsana yönelmemesini istiyorlar. Oyun parasını hak ediyorsa insanlar kapış kapış alacaktır zaten.

Bahsettiğiniz sorunları şimdiden yaşıyoruz bile. Bir yapımcı Steam ile anlaşamazsa oyunları mağazadan kaldırılıyor, oyuna sahip olanların da elinden gidiyor. Bir gün Steam'in başına bir şey gelirse oyunlarımız da elden gidecektir. Çünkü Steam'den oyunları aslında satın almıyoruz, kiralıyoruz. İstedikleri zaman oyunları elimizden alabilirler.

[napolyon94]

Ben ne çektiysem DRM'den çektim. Adam akıllı orijinal oyunlarımı oynayamıyorum. Neredeyse sıfır korsan kullanan biri olarak (netflix ve digiturk üyesiyim, burada olmayan diziler mecbur korsan) paramla rezil olduğumu düşünüyorum. En basitinden her Origin'e girdiğim de bir update, bir DRM kontrol, bir de şifrenin yeniden istemesi gibi detaylar yüzünden oyuna 10 dk geç giriyorum. Her seferinde olunca bıkkınlık oluyor ve EA oyunlarını çabuk bırakıyorum. Hoş 2 senedir ne EA ne de Ubisoft oyunu aldım.

[Barış]

Ubisoft özelinde 2 tane kasaba&şehir kurma oyunu almıştım. Anno 2070 steam dahil 3 kere log in olması gerekiyor. Settlers 7 için ise 2 kere yeterli. Ayrıca oynarken internet bağlantısı kesildiği anda solo oyun özellikleri dahi kısıtlanıyor.  Bu oyunları bir kaç ayda bir 2-3 saat tekrar oynadığım için  Steam'de sırf bu yüzden yazılan negatif yorumlar ilgilendirmemişti. Ama günlük oynayanların uplay server veya yerel internet bazlı problemlerini okudum. Bu oyuncuyu mağdur eder. İkisi de türünün en iyi oyunların bir kaçı belki bu yüzden hak ettiği ilgiyi bulamamış olabilir.

[fatmansboobs]

DRM'ı şahsen savunmayıp Ecdad'a katılsam da FM18 gibi bir oyunun uzunca kırılamamasından dolayı bir çok arkadaşım hayatında ilk defa steamdan alışveriş yaptılar. Bu koruma olmasa hiç biri bi kuruş vermeyecekti.
Yani ben de korsana karşı daha farklı metodlarla mücadele edilmesi taraftarıyım ama bizim millet emek hak vs kavramlara yabancı oldukları için 35 liralık sudan ucuz denilebilecek witchera bile multisi yok diye para vermiyor. Bu tür kavramların oturmadığı toplumlarda 1 lira bile olsa oyunu korsanlayacakları için DRM maalesef şart.

Denevo falan yalan oldu ayrıca FM2018 yalan olmasın birçok cpu için 1,2 ay sonra kırıldı. Rusca bilen Türk az olduğu için bunu geç farkettiler sadece.

Birçok Rus sitesinde açıklama ve talimatarıyla beraber multisi olan oyunlar bile kırılmış ve mp oynanıyor. Rusyayının bu sitelere bir yaptırımı yok sonuç olarak Denevo falan yalan. DRMler parayla rezillik.