[Selim Sarıman]

Osmanlı padişahları içinde sanata yakınlığı ile de bilinen Fatih, tahta kaldığı süre boyunca yalnız fetihleri ile değil sanata ve sanatçıya verdiği değerler ile de çok konuşuldu. İstanbul’u fethettikten sonra imar çalışmalarıyla birlikte pek çok alimi ve sanatkarı İstanbul’da bir araya getirmeye çalıştı ve Topkapı Sarayı çok önemli resim faaliyetlerine zemin hazırladı. Yerleşik bir nakkaşhane kurduran II. Mehmet, artık düzenli ve seri resimlerin ortaya çıkmasını sağladı. Bu nakkaşhaneden çıkan eserler geleneksel ikonografik yaklaşımlarım dışında içinde yenilikleri barındıran örnekleri oluşturdu. Fatih’in en büyük başarısı portre resimlemeciliğine Batı anlayışını kazandırmış olmasıdır. Açık fikirli bir kişi olduğu için Batı resmine ilgi göstererek sarayında Gentile Bellini, Constanza da Ferrera gibi ünlü İtalyan sanatçıları ağırladı. Bellini bu arada Fatih Sultan Mehmet’in büyük ün kazanan portresini, Avrupa’ya dağıtılmak üzere Fatih’in madalyonlarını meydana getirdi. Onun Batı resmine olan bu yakınlığı baş ressamı Sinan Bey’i de etkiledi ve onu üçüncü boyut üzerine araştırmalara yönlendirdi. Fatih Sultan Mehmet’in Batı resmine olan ilgisi sadece kendi döneminde değil, kendinden sonra tahta geçen oğlu II. Bayezid döneminde de etkisini sürdürdü. Öyle ki oğlu II. Bayezid sanata uzak duran özellikle portre resimlemeciliğinden hoşlanmayan, babasının portrelerini sokakta satarak elden çıkaran bir kişi olsa da Fatih’in izlerini silemedi. Artık Türk resim sanatında üçüncü boyut denemeleri ve ışık-gölge çalışmaları başladı.

1. El Gran Turco, Büyük Türk Portresi


Avrupaya nam salmış olan Fatih başlığında ejderha figürünü kullanarak, resme sembolik bir anlam yüklemiş. Türk kozmolojisinde ‘’Zamanı Çeviren’’ anlamına gelmektedir.




2. Gentile Bellini – Fatih Portresi


Yuvarlak bir kemer içerisinde profilden betimlenmiş. Üzerindeki kürk aristokrasiyi simgelerken, kemerin yanlarında görülen 6 taç Osmanlı Devleti 7. padişahı olan Fatih Sultan Mehmet’ten önceki padişahları simgeler.






3. Gentile Bellini – Fatih Madalyonları


Madalyonun arkasında görülen 3 taç, Fatih Sultan Mehmet’in hakim olduğu 3 kıtayı simgelemektedir. 




4. Constanza da Ferrera – Fatih Madalyonları


Avrupa’ya dağıtılmış olan bu madalyonların orijinalleri Washington Museums’dadır.





5. Sinan Bey – Fatih Portresi


Fatih Sultan Mehmet’in sol elinde tuttuğu mendil saltanatı simgelerken, sağ elinde kokladığı gül peygamberimiz Hz.Muhammedi sembolize etmektedir.

Kaynak: http://www.beyaztarih.com/resimlerle-tar...dirdiklari