[zencefil]

Bu oyun gerçekten kötü. Zevkli ama kötü ve çok fakir (serinin diğer oyunlarına göre).

[villager]

@"Finrod Felagund"

Dünyanın merkezinde mi zannediyorsun kendini bilmiyorum ancak oyunun bu halini seven ve oynayan pek çok insan var. Senin kötü demenle bir oyun kötü olmuyor maalesef, ben beğenmiyorum diyebilirsin bu kabul görür.

Ya da No Man's Sky gibi yapım süreci rezalet geçmiş bir oyuna kötü dersin herkes anlayışla karşılar...

Bahsettiğim eksiklikler yerine şahsi görüşüme saldırman şaşırtmadı :)

[Awake]

@"Finrod Felagund"

Ben eksikliklerin varlığını reddeden bir insan değilim, HoI 4'ü savunmanın bana maddi-manevi bir faydası da yok. Bahsettiğin eksikliklerin bir oyunu kötü yapmayacağını, sadece farklı yapacağını anlatmaya çalışıyorum.

Eğer senin mantığın üzerinden gidersek Civilization serisi yüzeyselliğinden ötürü gelmiş geçmiş en kötü oyunlar silsilesi olması gerekirdi, gel gör ki gerçekler böyle değil.

Kötü oyun ile istediklerini içermeyen oyun arasındaki farkı bilmiyorsun, bundan yakınıyorum.

[İlber Ortaylı]

@"Finrod Felagund"

Ben eksikliklerin varlığını reddeden bir insan değilim, HoI 4'ü savunmanın bana maddi-manevi bir faydası da yok. Bahsettiğin eksikliklerin bir oyunu kötü yapmayacağını, sadece farklı yapacağını anlatmaya çalışıyorum.

Eğer senin mantığın üzerinden gidersek Civilization serisi yüzeyselliğinden ötürü gelmiş geçmiş en kötü oyunlar silsilesi olması gerekirdi, gel gör ki gerçekler böyle değil.

Kötü oyun ile istediklerini içermeyen oyun arasındaki farkı bilmiyorsun, bundan yakınıyorum.

Öncelikle Civilization serisi düşündüğün kadar yüzeysel bir oyun değil. Çünkü oyunun her bir başlangıcı bambaşka bir durum ortaya koyuyor ve de sana bambaşka bir strateji izleme yükümlülüğü sağlıyor. Evet bir zafer türünü ikinci kez başka bir devletle almak isterken yaptıkların benzeyebilir ancak bu oyunun kendi içinde daimi değişim yaşaması ile örtpas olabiliyor. Bu yüzden yüzeysel olduğunu düşünmüyorum.

İkincil olarakta bir oyuncunun bir oyundan daha iyi mekanikler ve de daha iyi bir oynanış beklemesi çok doğal. Ki hearts of ıron 10 sene civarında bir süre içerisinde yaşanmış zincirleme olayları merkez alan bir seri kısacası her oyununda (eğer mp olarak değişik alliancelar kurulmadıysa) almanyanın avrupayı işgali ve de sovyet alman savaşı dürekli olarak yaşanan olaylar. Bunlar arasında oyuncuya her oynadığında yeni bir şey oynuyormuş hissi yada durumların farklı ilerlemesini sağlayabilecek bir olayı yok. Bu yüzden de oyuncular her gelen patch de oynadıkları oyunda farklılık hissiyatını yaşatacak o yenilikleri arıyorlar.

Ve de bir ekibin büyüklüğü yada küçüklüğü uğraşmaları gereken sorunlar ile ilgilenme seviyelerini değiştirmez. Eğer küçük bir elibe sahip bie ekip olarak 3 oyunu bir arada ayakta tutmaya çalışıyorsanız bir yerlerden feragat etmek gerekebilir. (Örneğin: Tatil yapmamak) Bir oyuncu gördüğü sorunları dile getirmelidir yoksa istediğini elde edemez. Bence hoi 4 20 saat devlet deneyeceğin 25. saatte tek başına oynamaktan sıkılacağın bir oyun kısacası benim gözümde olmamış bir yapım.

Edit: Oyunun fiyatı ile alakalı da pdx in her oyunu çıkan dlc ler ile aaa bir oyunun fiyatını aşmakta ve temel mekaniklerle seni de bu dlc leri almaya muhtaç ediyor. Örneğin eu 4 ün gelecek dlc si askerleri talim etme özelliği için almamız gerekecek. Ordu talimi bile dlc içeriği kısacası.

[villager]

@"Finrod Felagund"

Ben eksikliklerin varlığını reddeden bir insan değilim, HoI 4'ü savunmanın bana maddi-manevi bir faydası da yok. Bahsettiğin eksikliklerin bir oyunu kötü yapmayacağını, sadece farklı yapacağını anlatmaya çalışıyorum.

Eğer senin mantığın üzerinden gidersek Civilization serisi yüzeyselliğinden ötürü gelmiş geçmiş en kötü oyunlar silsilesi olması gerekirdi, gel gör ki gerçekler böyle değil.

Kötü oyun ile istediklerini içermeyen oyun arasındaki farkı bilmiyorsun, bundan yakınıyorum.

Civ serisi kurallarıyla bile HoI serisini tokatlar. HoI'nin her oyununda olan ve her savaş oyunu için ŞART olan mekanikler serinin yeni oyununda yoksa bu oyun basit/farklı değil kötü oyundur. Tarihte kötü oyunlar dışında, serisinin önceki oyunlarından daha basit ve yüzeysel oyun yok.

[Kaiser-i Rum]

Reisler kavga etmeyin. Ben döneri çok severim. Ama getirdiğiniz dönerin arasına et koymadan bu 20 lira dlc olarak da eti 50 liradan verirseniz isterseniz valve yapsın oyunu yine de ben bu şirkete de hissedarlarına da söverim. Ayrıca oyun gerçekten çok eksik etsiz döner gibi. aksini idda eden paradoxfanboy dur zaten. kaliteli oyuna para veririm orası ayrı ama etsiz döner vakası bu. eti dlc ile veriyorlar. onu da tane tane. yok oyun yapmak kolay mı molay mı beni alakadar etmez. bu insanların işi oyun yapmak işi işi.

[Bambukavak]

İstediklerimizi veremeyen oyun kötü oyundur arada bir fark yok.
Bu oyuna kötü demiyoruz çünkü gelecekte bir yığın dlc ile güzelleşeceğini biliyoruz.
Yoksa oyunun bu haline baktığım zaman vasat bir oyun olduğunu çok rahat söyleyebilirim çok eksiği var.

[Wayfear]

Paradoxun DLC hell'ine karşı around the maginotumuz var .

[Awake]

@"İlber Ortaylı"

Yorumunun başında "Civ bence yüzeysel değil." şeklinde giden argümanın bile haklılığımı kanıtlar nitelikte. Zira önceki HoIler'e olan duygusal bağınız objektifliğinize kara leke olarak geri dönüyor. Dışarda oyuna kötü diyenden çok iyi diyenler varken kendi düşünceniz son kararmış, aksi olamazmış tarzında konuşmalarınızın ne bağlamda bir ego içerdiğini tartışmaya dahi gerek duymuyorum.

Bana göre gelmiş geçmiş en sıkıcı ve yüzeysel oyun serisi olan CiV'i kendi nedenlerim açısından beğenmedim diye herkese "CiV kötü oyun." dayatmasında bulunmuyorum, zira biliyorum, benim kötü bulduğum özellikler bir başkası için yeterli, hatta eğlenceli seviyede.

Bir oyunun "kötü" addedilebilmesi için önceki çok sevdiğiniz oyunda var olan mekanikleri içermemesi yeterli bir sebep olamaz, bu sadece sizin yeniliğe ne kadar kapalı olduğunuzu, ya da sadece yeni mekaniklerden hoşlanmadığınızı gösterir. Çünkü oyun "yeterince" gerçekçi ve eğlenceli mekanikler, her defasında farklı bir oyun yaşayabileceğin 6 tontiş kral yerine 50 üzeri ülke ve herkesin anlayabileceği kadar basit bir learning curve içeriyor. Tam olarak bu nedenle inceleme skorları 8.3 ve oyuncu skorları 7.0.

Size göre HoI kötü bir oyunya, metacritic oyuncu skorunun 7 olması (steamden bahsetmek bile istemiyorum) yalnızca sizi içeren küçük bir eski HoI fanboyu kitle tarafından oyunun kötü bulunması anlamına geliyor. İstatistik yalan söylemez.

Maalesef Türk oyuncular arasında ekşi'den ötürü mü bilinmez hiç bir şeyi beğenmemecilik çok yaygın. Sağolsun ülkemizdeki her birey ayrı ayrı teknik direktör, film-dizi-oyun eleştirmeni, sanatçı, siyasetci, oyun yapımcısı vs. olduğu için söyledikleri her şeyi bilimsel bir gerçekmişçesine dayatmaya çalışıyorlar. Umarım siz bundan sıyrılabilirsiniz.

@"Finrod Felagund"

Her savaş oyununda "ŞART" olan mekanikler mi? Vay canısına, her gün yeni şeyler öğreniyorum...

[İlber Ortaylı]

@Awake
Civilization oyununda 5 6 kralcıktan fazlası var (eğer kastın oysa). Ve ben her cümlemde bence dedim yani yaşanılan bir tartışmada fikir belirttim. Söylediklerimde hiçbir dayatma cümlesi kullanmadım oyuncular beğenmediklerini belirtmeliler kısmı hariç. Ben hoı 3 ü becerememiştim ama mantığı hoşuma gitmişti. Hoı 4 de ara sıra indirme yaparken zaman öldürmeye girdiğim bir oyun. Ki oyunun mekaniklerinin eksikliğinin olmadığını söylemiyorsun. Oyunda bir süre oyuncular saldıracakları devletlerden geçiş izni alıp önemli şehirlere ordu dizip savaş açarak devlet ele geçiriyorlardı. Bu tarz dolusuyla bug vardı bu oyunda. Tabi ki oyun zevkleri farklıdır Civilization oyunlarını tek medeniyet yada benzer medeniyetler ile oynarsan tek düze kalabilir. Ama singleplayer senaryosu belli olan bir oyunda farkı mekanikler oyunu hoş kılar ve casusluğun olmadığı bir savaş...

[Awake]

Ben oyun mekanikleri eksik değil, yahut eleştirilemez demedim zaten hiç. Sadece yapısal olarak HoI 4'ün iyi bir develop süreci geçirdiğini, sonucunda da iyi bir oyun ortaya konulduğunu anlatmaya çalışıyorum. Beğenip, beğenmemek oyuncudan oyuncuya değişir.

[villager]

Yenilik =/= var olan özelliklerin kaldırılması.

[AyranForever]

@Awake Aİ si dışkı gibi demek caiz mi peki ?

[Boltux]

Buradaki en büyük sıkıntıyı şöyle anlatayım. Paradox oyunlarını çok seven bir strateji severim. Keşke gelse dediğim tonlarca özellik var, saymaya kalksam 500 sayfalık yazı çıkar, fakat bu bir oyun ve bilgisayarı fazla kasmaktan uzaklaşmak niyetiyle bazı şeyleri yapamadıklarını biliyoruz. Ayrıca diğer oyunlarından da geliştirdiklerinde neler yapabildiklerini biliyoruz. İşte ilk sıkıntı tam olarak burada başlıyor. Crusader Kings 2, Europa Universalis IV şuanda zirve dönemlerini yaşıyor. Hoi 3, Victoria 2 gibi oyunlar da zirveyi görüp nasıl bir oyuna dönüştüklerini gördük. Bunları görünce işte insan daha fazlasını yapabileceklerini bildiği için, tabii ki de bu kadar eksik bir oyunun çıkmasını eleştiriyor. Bu mevzu şu durumu ve söylemi de beraberinde getiriyor. "Saydığın oyunlar çıktıktan sonra defalarca kez yama ve genişleme paketi aldığı için o seviyede ve Hoi 4 de bu şekilde olacaktır." Bu kavram da doğru. Hoi 4, Benim gibi paradox oyunlarını seven eski tarz strateji oyuncularının beğenmediği bir oyun olsa da, 1-2 yıl içerisinde iyi bir seviyeye gelebileceğini hepimiz biliyoruz. (Ayrıca kabul etmek lazım ki, Paradox'u Eu4 ile öğrenmeyen bir neslin, yani çok önceden oynayan bir kitlenin Hoi 4'ü beğenmesi çok düşük bir ihtimal, tümen dizaynı sistemi ve askeri-sivil fabrika düzeni haricinde diyorum. Ya da gerçekten de Paradox oyunlarını çok önceden oynamamıştır.)  

Fakat işin sorunu asıl tam olarak burada. Herhangi biri bana şu mantığın para kazanmak dışında bir amaca sahip olduğunu açıklayamaz. Hoi serisinin hep var olduğu ana mekaniği ve tüm strateji oyunlarından beklediğimiz bir mekanik olan Fuel-Crude Oil mekaniğinin rezil bir hale getirilmesi. Darkest Hour ve Arsenal of Darkness gibi oyunlarda bile çıkmayan muhteşem mekanikte, ham petrolü çıkarmaya veya ticaret ile elde edip yakıta dönüştürme uğraşı, tümenlerimizin yakıtsız kalmamasına çabalamamız, muhteşem bir detaydı. Bu serinin temelinde olan bir yapıyı şu hale getirmek komediden başka bir şey değildir. Yeni yapıda petrolü sadece 1-2-3 gibi rakamlarla bir tank, bir mekanize araç veya bir uçak gibi askeri araçları üretirken kullanıyoruz. Eskiden gerçekteki gibi yakıta ihtiyacı olan bu araçlar şimdi petrol ile yağlanıp hava gazı ile gitmesi bekleniyor sanırım. Sürekli yıllar boyu kullandığın mekaniği yeni oyuna aktarmak mı daha kolaydır? Yoksa en baştan yarattığın bir mekanik ile uğraşıp, bu araçlara petrolü bir kaç sayıyla yedirmeye çalışmak gibi ilginç bir fikir mi? Bu sorunun cevabını hepimiz biliyoruz. Hatta yapımcılar da biliyor. Olay burada oyunu olabildiğince basit bir şekilde çıkaralım ki, daha sonradan oyuna ekleyebileceğimiz ve DLC ismiyle satabileceğimiz şeyler olsun. Bunu çıkarma fikrinin başka herhangi bir açıklaması yok. Yıllardan beri kendilerinin yaptığı şu küçük mekaniğin, oyunun yapımını zorlaştıracak bir şey olması mümkün bile değil. 

Ayrıca belirteyim ki, tümen dizaynı sistemi gördüğüm en iyi sistemlerden biri. O konuda taktir ediyorum. Oyunu tam olarak bunun için yapmışlar gibi zaten. Bunun üzerine de savaş planı sistemiyle beraber, bir çok güzel yenilik ve eski oyunlarında olup bu oyunda da olması gereken mekaniklerle oyun güzel bir seviyeye gelir. Genellikle GZS tarzı oyunlarda, (Red Alert, Starcraft vb. tonlarca oyunda) olan, binayı yap, binadan askeri üret sisteminin, gerçeklerle yüzleşmesi gibi adeta bu tümen dizaynı sistemi. Eli silah tutabilen askerlerimizi topluyoruz, onların kullanacağı silahları ve ekipmanları yapan askeri fabrikalarımızı yapıp, şehirlerimizde geliştirdiğimiz altyapılarla tümenlerimize ulaştırıyoruz. Bu sistem çok başarılı bir başlangıç ve 1-2 yıl içerisinde çok daha iyi olacaktır. Çünkü oyunda eksik olan o kadar çok şey var ki, onların gelişmesini bekliyoruz. Oyundaki eksikleri kimse ilk çıkan oyun olduğu için söylemiyor. Tonlarca oyun çıkarmış bir firmanın, bir önceki oyununda var olan bir şeyin, çıktıktan 1.5 yıl sonra bile hala yeni oyununda bulunmayışını eleştiriyoruz. En komik ve en vahim durumda olanları, casusluk, ham petrol-yakıt, kabine sistemi, kolordu düzeni ve hiyerarşi yapısı(sadece mareşal diye bir ekstra abiye sahibiz, o da daha fazla ordu tutabiliyor), para (paranın olmadığı bir ikinci dünya savaşı düşünün desem, ütopya'dan mı bahsediyorsun, çok dizi izlemişsin dersiniz.) ve daha bir sürü mevzu. İşte insanların bu oyuna kötü deme sebebi tam olarak da bu, bu firma daha önce çıkardığı oyundaki mekanikleri yeni oyuna koymadı ve üstünden 1.5 yıl gibi bir süre geçtikten sonra gelecekte getireceğiz diyorlar. Bu para kazanma açlığından başka bir şey değildir.

Son olarak da şöyle diyebilirim. Bu oyunu güzel bulanlar, oyunda her devlet ile bir kaç mekaniği öğrendikten sonra kolayca güzel tümen dizayn edip, wc yapabildiği için güzel buluyordur herhalde. Sonuçta Türkiye ile ilk açtığın oyunda WC yapabildiğinde daha mutlu olursun. Crusader Kings II'de genişleyemeyip, hanedanlığını kaybedince oyundan soğuyabilirsin. Hoi 4'te ise Combat Widht olayını öğrenip tümenlerini 20'ye tamamladığın tümen dizaynlarıyla tüm oyuna kafa atabiliyorsun. Hoi 4'ün önünde çok uzun bir yol bulunuyor, büyük çaplı 3-4 Dlc gerekiyor. Bunların hepsinde de yukarıda saydığım özellikler tane tane getirilip, parayla satılacak. En kötüsü de oyuncular tabiri caizse keriz yerine konacak. Bir önceki oyunda olan özellikleri, yeni oyunda parayla genişleme paketi diye satacaklar. Buna üzülüyorum.

Saygılar.

[Lehr]

Casusluk ve emir komuta zinciri büyük yenilikler doğrusu keşke hoi3'te akıllarına gelseymiş.

[strateggy]

Ben oyunu beğendim o zaman iyi diye bir mantık olamaz. (Tam tersi için de geçerli) Bir de bu ülkede her alanda karşımıza çıkan argümanlar veriliyor oyunu savunmak için. Oyun yapmak çok mu kolay? Sen oyunu beğenmedin ama beğenen çok insan var. Her malın bir alıcısı vardır. En aptalca şeyleri bile severek yapan, tüketen insanlar var. Böyle hiçbir şeyi savunamazsınız. Oyun yapmanın, futbol oynamanın, film-dizi çekmenin zorlukları var elbet. Bu eleştiri hakkımızı elimizden almıyor. Önümüze gelen ürünü eleştirmek en doğal hakkımız. Bunun için de üreticilerin çektiği zorluklara bakmamız gerekmez. Her işin bir zorluğu var.

Sonuçta oyun WW2 dönemini anlatan bir oyun. Gerçeğe uygun ve mantıklı olması gerekir oyununuzun. Birebir yansıtamazsınız yansıtsanız da oyun olmaz. Oyun şu haliyle gerçeklikten ve mantıktan uzak. Bunu ben keyfime göre söylemiyorum. Yakıt, siyaset, teknoloji gibi konuları gerçeği ile kıyaslarsan bırak yakın olmayı yanından dahi geçmiyor.