[Duman]

Gamesindustry'de Humankind üzerine bir söyleşi yayınlandı.

Humankind oyunculara insanlık tarihinde yolculuğa çıkmayı vadeden ilk strateji oyunu değil ama kesinlikle bunu yaparken en yenilikçi olmaya çalışan strateji oyunu. Sega'nın Amplitude Studios'u tarafından geliştirilen bu oyunda daha önceleri Endless Space ve Endless Legend oyunlarını geliştirmiş olan ekip ilk defa gerçek dünyaya adımını atıyor.

Humankind'da oyuncular Taş Çağından Uzay Çağına kadar insanlık tarihini şekillendiriyor. Evet, strateji türünde bunu yaptığımız çok sayıda oyun var - ancak Humankind'da oyuncular her yeni çağa geçiş esnasında yönettikleri uygarlığa yeni bir kültür enjekte ederek kendi serüvenlerini oluşturuyor, örneğin Antik Mısır'ın üstüne Roma'yı dahil edebiliyorsunuz.

Bu mekanik oynanışı şekillendirdiği kadar aynı zamanda insanoğlunun tarihteki değişimini de yansıtma amacı görüyor. Günümüzdeki her topluma bakıldığında tarihte kimi zaman barışçıl bir biçimde kimi zaman ise bir istila veya kolonizasyon sonrası farklı kültürlerden etkilendiklerini görüyoruz. Amplitude'ün üzerinde ilerlemeye çalıştığı konsept tam olarak bu, bu durum oyunda din ve ideoloji gibi unsurlar da olabileceğine dair ipuçları verse de oyun tasarımcısı Jeff Spock bu tarz bir yaklaşımın "kaybet/kaybet" senaryosu oluşturabileceğini söylüyor.

İnsanlık tarihinde tehlikeli olarak tanımlayabileceğin çeşitli hususlar var; sömürgecilik, kölelik, otoriter rejimler, toplu göçler. Bunlar devletler, uygarlıklar, kültürler ve halklar için oldukça hassas noktalar. Buna rağmen eğer insanlık tarihini yansıttığını iddia eden bir oyun yapıyorsanız bunları görmezden gelemezsiniz.

Öte yandan eğer bunları oyununuza eklerseniz, bu sefer size bağıranlar olacak. Ne yaparsanız yapın, ne kadar hassas bir biçimde bunlraı yansıtmaya çalışırsanız çalışın insanlar fazla hassas olduğumuzu söylerken illa birisi çıkıp yeterince hassas olmadığımızı düşünecek. Yetişkinler olarak ve oyun geliştiricileri olarak başa çıkmamız gereken hususlardan birisi bu.

Eğer bu sorulardan kaçmaya çalışırsanız, eğlence sektörünün kitle piyasasının ele almaya çalıştığı şeyleri görmezden gelmeye çalışmış olursunuz. Dolayısıyla biz bu konuya bir bakıma emekleyerek yaklaşmayı doğru buluyoruz.

Spock bu hususta bilim kurgu romanlarını örnek veriyor, bu hayali evrenlerde cinsiyetin, ırkın ve diğer hassas konuların daha rahat ele alınabildiğinden söz ediyor. Oyunlar bu hobinin çevresindeki "fazlasıyla toksik alt kültürler" neticesinde bu hususları ele almaya çekiniyorlar ancak Jeff Spock her şeye rağmen atılması gereken bazı adımlar olduğunu söylüyor.

Bu esnada Amplitude insanlık tarihinin karanlık yönlerini bir mekanikten daha fazlası olacak bir biçimde oyun mekaniğine eklemenin yollarını arıyor. Oyuncunun skorunu veya istatistiğini geliştiren unsur olmalarından ziyade, toplumun nasıl şekillendiğini gösteren bir hikaye aracı olarak.

Çıkıp da "kölelik sanayi limitiniz için çok yararlı" demek istemedik. Ancak tarihe bakıyoruz, olması gereken şey aslında bu. E peki arada nasıl bir denge kuracağız? Nasıl bir karar alacağız? Sosyal sonuçlarla endüstriyel/politik sonuçları nasıl birlikte yansıtabiliriz?

Belki bu soruları doğru bir biçimde yanıtlayamayacağız, belki verdiğimiz cevaplar yeterli olmayacak ancak en azından deneyeceğiz.

Oyuna eklenen bazı hususların nasıl kullanılacağının bilinmezliği burada enteresan bir soru işareti ortaya çıkarıyor. Rockstar oyuna tarihsellik kazandırmak için Red Dead Redemption II'ye kadınların oy hakkını savunan bir karakter eklediğinde zannediyorum kimse internetin bu karaktere saldırılan videolarla çalkalanacağını tahmin etmemişti. Benzer bir biçimde CD Projekt Red Cyberpunk 2077'de dinin olduğunu ve bunun geliştirici tarafından herhangi bir biçimde desteklenmese de, oyuncunun spesifik bir dini hedef alması için kullanılabileceğini ifade etmişti.

Bu iki örnek Amplitude'ün karşılaşabileceği sorunlar için belki fazla spesifik olabilir keza Amplitude tüm insanlık tarihini, ideolojilerini ve kültürleri ele almayı ön görüyor.

Karşılaştığımız sorun bu. Tüm bu çeşitlilik ve gerçekçilikle, nasıl oyuncunun bir canavara dönüşemeyeceği bir ortam sunabilirsin? Birçok strateji oyununda olan şey tam olarak bu, diğer oyuncuları ortadan kaldırmak. Etik olarak bunu nasıl haklı çıkarabilirsin?

Anahtar oyuncunun elinde ve oyunun da böyle bir oyun olmasını istiyoruz. Neyin nasıl olması gerektiği konusunda kontrol sağlama isteğimiz yok, ancak bunu yaptığımızda da önümüzde bir risk var. Bir şey ortaya koyup oyuncuların nasıl reaksiyon vereceğini, basının nasıl reaksiyon vereceğini, Sega'nın nasıl reaksiyon vereceğini görmemiz gerekiyor. Dediğim gibi, bilim kurguda veya fantezide bu çok daha kolay ve bu sorulara yanıt vermek bir yetişkin olarak bunlarla yüzleşmek eğlenceli olmayabiliyor.

Amplitude bu çapta bir oyunu Endless serisi için de yapabilirdi, ancak söylenene göre firmanın kuruluş sebebi tam olarak bu oyun, tarihsel bir strateji oyunu yapmak. Firmayı kuran eski Ubisoft çalışanları strateji türünün ve bu türün liderlerinden Civilization serisinin büyük bir hayranı. Ancak tek bir sorunla karşılaşmışlar.

Bu oyunları biz binlerce saat oynadık, ancak hiçbir zaman geliştirme tecrübemiz olmadı. Dolayısıyla yeni bir stüdyo kurduğumuzda tarihsel 4X oyunu yapmayı göze alamadık, hele ki Civilization'a karşı. Bu fazla çılgınca olurdu.

Onun yerine ekip kendisini geliştirmeyi amaçlamış. İlk olarak teknik olarak çok daha basit, arkaplanda savaşan siyah birlikleriyle Endless Space, ardından 3 boyutlu araziye sahip Endless Legend, daha komplike bir ticaret ve diplomasi sistemiyle Endless Space 2.

Spock Humankind'ın çıkışı sonrasında Endless serisinin devam edeceğini söylüyor ve ekliyor:

Eğer Endless serisini terketseydik ben de firmayı terkederdim. Bu oyunlar benim için önemli bir yere sahip. Ancak bu üç oyunu da yaparken aklımızda Humankind'ı yapmanın olduğunu da kabul etmek gerekir. Everest dağına tırmanmadan evvel daha küçük tepeleri, dağları aşabilmek gerekir.

Bu noktada Everest güzel bir benzetme, Amplitude oldukça niş kalan bilim kurgu 4X strateji türünde büyük rakiplerin olmamasından da faydalanarak kendisine önemli bir yer edindi. Şimdi strateji türünün en büyüklerinden Civilization'un karşısına çıkıyorlar ve görünen o ki Amplitude Sid Meier'in oyun serisiyle boy ölçüşecek bir iş ortaya koyacağından emin.

Oyunların pastasından bir pay alma noktasında, pastanın boyutunun sabit olmadığı bir sektörde çalıştığımız için oldukça şanslıyız. Sürekli yeni oyuncularla pasta her geçen gün büyüyor ve bence herkese yetecek kadar pasta var. Dolayısıyla başkasının pastasını almaya çalışıyor değiliz, dilerseniz bir Asya restoranında yiyebilirsiniz, dilerseniz İtalyan mutfağını deneyebilirsiniz. Daha çok bunun gibi.

Jeff Spock kendilerini mahalledeki yeni çocuk olarak görüyor, Firaxis ve Paradox gibi oturmuş bir fan kitlesine sahip olmamalarını bir eksi değil, yeni şeyler deneyebilmeleri için bir artı olarak görüyor.

Oyunun ortasında uygarlık değiştirmek bu stüdyoların oyuncuları tarafından kabul edilemez bir şey olarak görülebilirdi, bu da onları bizim sahip olmadığımız limitler içerisine zorluyor. Bu aynı zamanda daha farklı oynanış mekaniklerinin oluşturulabilmesine de olanak tanıyor, Civilization'da Babillilerle veya Vikinglerle karşılaştığınızda artık onları nasıl yeneceğinizi biliyorsunuz. Belli bir tahmin edilebilirlik var. Humankind'daki kültür sistemi bunu tamamen ortadan kaldırıyor.