[Elefsar]

Tür: Felsefe, Psikoloji, Otobiyografi
Yayım Yılı: 10. Yüzyıl - çeviri 2018


Farabî (870-950): Türk-İslam filozofu, gökbilimci, müzisyen. İslam’ın Altın Çağ’ının en önemli isimlerden biridir. Farabî yükseköğrenimini Bağdat’ta tamamladı, zamanın ünlü bilginlerinden ders aldı. Aristoteles’in ve Platon’un eserlerini inceledi, bu iki filozofun felsefelerini İslam’la bağdaştırmaya, bu sayede İslam dinine felsefi bir nitelik kazandırmaya çalıştı. Felsefeye mantık ile başlayıp metafizik üzerinde durdu; felsefenin dil, siyaset, doğa, zihin ile ilgilenen dallarında eserler verdi; müzik aletleri geliştirdi, müzik ve psikoloji konularında yazdı.
İslam felsefesinin gelişmesini ve korunmasını sağladı, Batılı Orta Çağ düşüncesini etkiledi.
Siyaset felsefesi alanındaki en olgun eseri kabul edilen Mutluluğun Kazanılması öncelikle insanların her iki dünyada mutluluğu kazanmalarına aracı olan insani şeyleri, yani teorik erdem, fikrî erdem, ahlâki erdem ve pratik sanatları tanımlar.

Yorum

Siyaset felsefesi alanındaki en olgun eseri kabul edilen Mutluluğun Kazanılması öncelikle insanların her iki dünyada mutluluğu kazanmalarına aracı olan insani şeyleri, yani teorik erdem, fikrî erdem, ahlâki erdem ve pratik sanatları tanımlar.

Kitap tamamen bunun üzerine yazılmış gerçekten. Ama aslında esas konu hayatın anlamı nedir sorusuna verdiği cevap. Aristoteles ve Platon okumuş ama daha çok Platoncu gibi bir pozisyonu var. Aslında anlattıkları İslam dışı değerlendirmeye de uygun ama sanki Müslüman olduğu için konuyu bir şekilde İslam'a bağlamak zorunda kalmış gibi bir durum var.

Hayatın anlamını mutluluk olduğunu belirtiyor. Ama bu imtihan olmak için var oldun görüşü gibi öncül bir anlam değil, yaşarken mutlu olacaksın şeklinde süreci kapsayan bir anlam. Kitabın büyük kısmı da peki insan nasıl mutlu olur sorusuna cevap arıyor. Tabii burada keyfi işler veya çok maddi sebeplere bağlama söz konusu değil. Daha çok iç huzur ile ortaya çıkacak, temelleri sağlam, doyurucu bir mutluluk. Bu mutluluğun esas ayakları ise erdem, sanat ve doğruluk üzerine kurulmuş. Doğruluk da zaten erdem içerisinde işlenmiş.

Kitabı okurken aslında bunları ben de biliyorum dediğiniz yerler var, ama dillendirmek, tanımlayıp nitelendirmek önemli bu noktada. Fikren etik düşünebilmek, uygulamada erdemli hareket edebilmek, fayda üretici olmak ve ortaya bize özel şeyler koymak mutluluğun kazanılmasındaki temel yöntemler olarak açıklanabilir.

Kısa bir kitap zaten, felsefi bilgilendirme açısından da Ahmet Arslan hocanın ön sözü gayet tatmin edici. Kitabın çevirmeni de kendisidir. Tavsiye edilir.