[SchrödingersCat]

Yazarın Notu

Unutulmamalıdır ki ''Büyük Filozoflar'' konu dizisinde amaç bahsi geçen filozof hakkında ayrıntılı bir bilgi sunmak değil, üyelere kendilerine ilginç gelebilecek filozof ve felsefi akımlar hakkında ön bilgi edinmesi amaçlanmaktadır.

Friedrich Nietzsche: 19. Yüzyılın Asi Filozofu

1- Hayatı

Friedrich Nietzsche, 15 Ekim 1844 tarihinde Almanya'nın Röcken şehrinde doğdu. Babası bir lütuf rahibi olan Nietzsche'nin hayatı, annesinin genç yaşta ölümüyle zor bir döneme girdi. Nietzsche, genç yaşlarda kendi aydınlanmasını aramaya başladı ve felsefi düşünceye ilgi duymaya başladı. Genç yaşlarda Latince, Yunanca ve müzikle ilgilenerek edebi bir yetenek geliştirdi. 1869'da Basel Üniversitesi'nde klasik filoloji profesörü oldu, ancak sağlık sorunları nedeniyle bu görevinden ayrılmak zorunda kaldı.

Nietzsche'nin hayatı, zihinsel çöküşleri, sağlık sorunları ve yalnızlığıyla da doludur. 1900'de zihinsel sağlığı hızla kötüleşerek, hayatının geri kalanını delilik içinde geçirmesine neden olan bir sinir felci geçirdi.

2-Felsefeye Giriş Hikayesi

Friedrich Nietzsche'nin felsefi yolculuğu, genç yaşlarda kendi dünya görüşünü inşa etme arzusuyla başladı. Latince ve Yunanca dilbilgisi konularında büyük bir yetenek sergileyerek, klasiklerle erken yaşlarda tanıştı. Nietzsche'nin felsefi merakı, Schopenhauer'in eserleriyle ivme kazandı. Schopenhauer'in metafizik ve irade üzerine düşünceleri, Nietzsche'nin dünya görüşünü şekillendirmesinde temel bir rol oynadı.

Nietzsche'nin felsefesinin temel taşlarından biri, insanın özgür iradesine vurgu yapmasıdır. Bu düşünce, genç Nietzsche'nin Schopenhauer'in deterministik yaklaşımına karşı çıkışının bir yansımasıdır. Kendi varlığını sorgulayan Nietzsche, bireyin kendi değerlerini yaratma sorumluluğunu benimseyerek, klasik felsefenin ötesinde bir perspektife sahip olmayı amaçlamıştır.

3-Etkilendiği Kişi ve Akımlar

Nietzsche'nin felsefi gelişimi, çeşitli düşünce akımları ve düşünürlerle etkileşim içinde şekillendi. Özellikle Schopenhauer'in yanı sıra Antik Yunan düşünürleri, özellikle de Sokratik geleneğin etkisi, Nietzsche'nin düşüncelerini şekillendiren temel unsurlardan biriydi.

Nietzsche'nin eserlerinde görülen diğer bir etkileşim, romantizm akımıyla oldu. Romantiklerin vurguladığı duygu, doğa, bireysellik ve özgürlük gibi temalar, Nietzsche'nin düşüncelerine derinlik kattı. Ayrıca, İngiliz filozoflarının ve yazarlarının eserleri de onun düşünce dünyasını zenginleştiren kaynaklar arasında yer aldı.

Diğer bir etki alanı da Nietzsche'nin kendi dönemi olan 19. yüzyıl Alman kültürü ve düşünce akımlarıdır. O dönemdeki entelektüel çatışmalar, Nietzsche'nin eserlerinde yankı buldu ve onun eleştirel bakış açısını daha da derinleştirdi.

Nietzsche'nin düşünce evrenini şekillendiren bu etkileşimler, onun felsefesinin karmaşıklığını ve özgünlüğünü anlamamızı sağlar. Bu karmaşıklık, Nietzsche'nin eserlerini ele alırken çeşitli bağlamları anlamamızı ve tartışmamızı sağlayacaktır.

4-Eserleri ve Eserleri Hakkında Kısa Bir Özet

Nietzsche'nin önemli eserleri arasında "Böyle Buyurdu Zerdüşt", "Ecce Homo", "İyinin ve Kötünün Ötesinde", "Şen Bilim" ve "İnsanca, Pek İnsanca" yer almaktadır. Bu eserlerinde, ahlaki değerleri, Tanrı'nın ölümü kavramını, güç ve iradeyi merkeze alarak radikal düşüncelerini ortaya koymuştur.

• "Böyle Buyurdu Zerdüşt" (Thus Spoke Zarathustra): Nietzsche'nin en etkileyici eserlerinden biri olan bu kitap, Zerdüşt peygamberi aracılığıyla bir dizi ahlaki ve metafizik düşünceyi ele alır. Kitap, "Übermensch" (Üstün İnsan) konseptini tanıtarak Nietzsche'nin temel felsefi düşüncelerini açıklar.
  
• "Ecce Homo": Nietzsche'nin kendi hayatına ve eserlerine bir bakış sunduğu bu otobiyografik eser, onun düşünsel evrimini ve ana temalarını açıklar. Aynı zamanda "Ben Kimim?" sorusuna yönelik kendi çözümlemelerini içerir.
  
• "İyinin ve Kötünün Ötesinde" (Beyond Good and Evil): Bu eser, geleneksel ahlaki değerleri sorgulayan ve ahlaki düşünceyi eleştiren bir eserdir. Nietzsche, iyilik ve kötülük kavramlarını ötesine geçerek, bireyin kendi değerlerini yaratma sorumluluğunu vurgular.
  
• "Şen Bilim" (Gay Science): Nietzsche'nin düşüncelerini daha hafif ve şairane bir dilde sunan bu eser, geniş bir konu yelpazesine sahiptir. Burada, "Tanrı'nın Ölümü" ifadesi ve "sonsuz tekrar" kavramı gibi Nietzsche'nin ünlü fikirleri yer alır.
  
• "İnsanca, Pek İnsanca" (Human, All Too Human): Bu eser, Nietzsche'nin düşünce evrimindeki bir dönüm noktasını temsil eder. Burada, felsefi düşünceyi daha nesnel bir yaklaşımla ele alır ve insan doğasının karmaşıklıklarını inceler.
  

Her biri kendi özgün tarzında yazılmış olan bu eserler, Nietzsche'nin felsefi evrimini ve derin düşüncelerini anlamak için birer anahtar niteliğindedir.

5-Etkilediği Kişi ve Akımlar

Nietzsche'nin felsefi görüşleri, 20. yüzyılın önde gelen düşünürleri arasında, özellikle de varoluşçuluk ve postmodernizm alanında, derin bir etki bıraktı. Martin Heidegger, Jean-Paul Sartre, Michel Foucault gibi düşünürler, Nietzsche'nin düşüncesinden önemli ölçüde etkilendiler. Ayrıca, edebiyat, sanat ve psikanaliz gibi alanlarda da Nietzsche'nin etkisi belirgindir.

Nietzsche, 19. yüzyılın ortalarında ve sonlarında felsefi düşünceye getirdiği radikal bakış açısıyla, çağının ötesine geçerek modern felsefenin evrimine büyük bir katkı sağlamıştır. Onun felsefesi, özgürlük, güç, irade ve ahlaki değerlerin yeniden değerlendirilmesi üzerine derin düşünce ve tartışmalara kapı açmıştır. Nietzscheci düşünce, felsefi dünya üzerinde hala büyük bir etki yapmaktadır.