07-07-2020, 19:31
Satranç Efsaneleri konu dizisinde satranç tarihine adını yazdırmış önemli isimlerin hayatlarını sizinle paylaşacağız.
Mikhail Tal
Mikhail Tal; Riga, Letonya'da doğmuştur. Eşsiz teknikleri yüzünden tarihe adını "Riga Sihirbazı" olarak yazdıracaktır. Bu yaklaşımı ona bir çok fantastik maç kazandırmış ve 1960'da sekizinci Dünya Satranç Şampiyonu olmasını sağlamıştır. Sık sigara ve alkol tüketiminden ötürü hayatı kısa olsa da satranç dünyasında önemli bir iz bırakabilmiştir.
İlk Dönemleri
Tal, hayatının başlangıcından beri sağlık sorunlarıyla mücadele etti. Üç yaşında okumayı öğrendi. Satranç oynamayı sekiz yaşında babasını izlerken öğrendi. Kısa süre sonra Riga satranç kulübüne katıldı. İlk başlarda çok iyi bir oyuncu değildi fakat çok çabalayıp kendini geliştirdi. 1949'da Alexander Koblents tarafından eğitim almaya başladı. Bu zamandan sonra Tal hızlıca gelişmeye başladı. 1951'de Letonya Şampiyonasına katılma hakkı kazandı. 1952 Letonya Şampiyonasında ustasının önünde bitirdi. 1953'de ilk Letonya Şampiyonasını kazandı ve Usta Adayı unvanını kazandı. 1954'de Vladimir Saigin'i yenerek Sovyet Ustası oldu. Aynı yıl içerisinde Yuri Averbakh'ı yenerek ilk Büyük Ustasını da mağlup etmiş oldu.
Sovyet Şampiyonluğu
Tal 1956 SSCB Satranç Şampiyonası finaline katılma hakkı kazandı ve beşinci olarak bitirdi. Sonraki yıl ise 20 yaşında turnuvayı kazanan en genç isim oldu. Yeterince uluslararası galibiyete sahip olmadığından Büyük Usta unvanını kazanamamasına rağmen FIDE kısıtlamaları es geçerek Büyük Usta unvanını verdi. Bunun en büyük sebebi Sovyet Şampiyonasını kazanmasıydı. 1958'de Riga'da Sovyet Şampiyonluğunu korudu ve ilk kez Dünya Satranç Şampiyonasında oynadı. 1958 Interzonal turnuvasını kazandı, sonra da Sovyetlerin, Satranç Olimpiyatlarını dördüncü kez kazanmasını sağladı.
Dünya Şampiyonluğu
1959'da Zürih Turnuvasında çok iyi bir skorla birinci oldu. Interzonal'ın ardından en iyi oyuncular Yugoslavya'daki Adaylar Turnuvasına katılmaya hak kazandı. Tal diğer oyunculardan çok daha iyi olduğunu 28 puanın 20'sini kazanarak gösterdi. Paul Keres 18.5 puan ile ikinci oldu. Hemen ardından ise Tigran Petrosian, Vasily Smyslov, 16 yaşındaki Bobby Fischer, Svetozar Gligorić, Friðrik Ólafsson ve Pal Benko geliyordu. Keres'e karşı sadece bir maç kazanmasına rağmen, Fischer'ı dört maçta da mağlup ederek ve Gligorić, Olafsson ve Benko'dan da 3.5 puan alarak birinci oldu.
1960'da, 23 yaşındayken, Mikhail Botvinnik'i Dünya Şampiyonluk Maçında yendi. Böylelikle rekoru Garry Kasparov tarafından kırılana kadar en genç Dünya Şampiyonu oldu. Daha önce Tal ile karşılaşmamış olan Botvinnik 1961'de rövanş maçını yendi. Tal'ın böbrek sorunları da maçı kaybetmesinin sebeplerinden biriydi. Satranç dünyasının zirvesindeki kısa süresinden ötürü "Kış Kralı" olarak adlandırılan, Botvinnik'in uzun şampiyonluk süresini bölen iki isimden biri olmasını sağladı.
Şampiyonluktan Sonrası
Botvinnik ile rövanşını kaybettikten kısa süre sonra 1961 Bled süper turnuvasını Fischer'ın 1 puan önünde bitirerek kazandı. Tal Adaylar Turnuvasına altı kere daha katılmasına rağmen bir daha asla Dünya Şampiyonluğu için oynayamadı. Sonraki on yıl boyunca sağlık sorunlarından ötürü pek çok turnuvadan erken çekilmek zorunda kaldı veya yüksek sıralama elde edemedi. 1969'da böbreklerinden birini aldırdıktan sonra tekrardan profesyonel maçlara döndü ve 1979 Riga Interzonal'ını kazandı. Temmuz 1972'den Nisan 1973'e kadar 86 maç kaybetmeden oynadı. 23 Ekim 1973 ve 16 Ekim 1974 arasında ise 95 maç hiç kaybetmeden oynayarak önceki rekorunu kırdı. Bu rekorlar kırk yıl boyunca kimse tarafından kırılamadı. Ta ki 2018'de Ding Liren 100 maç kaybetmeden oynayana kadar.
Son Dönemleri
Tal hayatının sonlarında Blitz turnuvalarındaki başarısıyla dikkat çekti. 1988'de 51 yaşındayken ikinci Dünya Blitz Şampiyonasını kazandı. Dünya Şampiyonu Kasparov ve eski şampiyon Anatoly Karpov gibi isimlerin önündeydi. Finalde Rafael Vaganian'ı 3.5-0.5 skor ile mağlup etti. 28 Mayıs 1992'de Moskova Blitz Turnuvasında Kasparov'u mağlup ettikten bir ay sonra 55 yaşında vefat etti.
Sovyet Şampiyonluğu
Tal 1956 SSCB Satranç Şampiyonası finaline katılma hakkı kazandı ve beşinci olarak bitirdi. Sonraki yıl ise 20 yaşında turnuvayı kazanan en genç isim oldu. Yeterince uluslararası galibiyete sahip olmadığından Büyük Usta unvanını kazanamamasına rağmen FIDE kısıtlamaları es geçerek Büyük Usta unvanını verdi. Bunun en büyük sebebi Sovyet Şampiyonasını kazanmasıydı. 1958'de Riga'da Sovyet Şampiyonluğunu korudu ve ilk kez Dünya Satranç Şampiyonasında oynadı. 1958 Interzonal turnuvasını kazandı, sonra da Sovyetlerin, Satranç Olimpiyatlarını dördüncü kez kazanmasını sağladı.
Dünya Şampiyonluğu
1959'da Zürih Turnuvasında çok iyi bir skorla birinci oldu. Interzonal'ın ardından en iyi oyuncular Yugoslavya'daki Adaylar Turnuvasına katılmaya hak kazandı. Tal diğer oyunculardan çok daha iyi olduğunu 28 puanın 20'sini kazanarak gösterdi. Paul Keres 18.5 puan ile ikinci oldu. Hemen ardından ise Tigran Petrosian, Vasily Smyslov, 16 yaşındaki Bobby Fischer, Svetozar Gligorić, Friðrik Ólafsson ve Pal Benko geliyordu. Keres'e karşı sadece bir maç kazanmasına rağmen, Fischer'ı dört maçta da mağlup ederek ve Gligorić, Olafsson ve Benko'dan da 3.5 puan alarak birinci oldu.
1960'da, 23 yaşındayken, Mikhail Botvinnik'i Dünya Şampiyonluk Maçında yendi. Böylelikle rekoru Garry Kasparov tarafından kırılana kadar en genç Dünya Şampiyonu oldu. Daha önce Tal ile karşılaşmamış olan Botvinnik 1961'de rövanş maçını yendi. Tal'ın böbrek sorunları da maçı kaybetmesinin sebeplerinden biriydi. Satranç dünyasının zirvesindeki kısa süresinden ötürü "Kış Kralı" olarak adlandırılan, Botvinnik'in uzun şampiyonluk süresini bölen iki isimden biri olmasını sağladı.
Şampiyonluktan Sonrası
Botvinnik ile rövanşını kaybettikten kısa süre sonra 1961 Bled süper turnuvasını Fischer'ın 1 puan önünde bitirerek kazandı. Tal Adaylar Turnuvasına altı kere daha katılmasına rağmen bir daha asla Dünya Şampiyonluğu için oynayamadı. Sonraki on yıl boyunca sağlık sorunlarından ötürü pek çok turnuvadan erken çekilmek zorunda kaldı veya yüksek sıralama elde edemedi. 1969'da böbreklerinden birini aldırdıktan sonra tekrardan profesyonel maçlara döndü ve 1979 Riga Interzonal'ını kazandı. Temmuz 1972'den Nisan 1973'e kadar 86 maç kaybetmeden oynadı. 23 Ekim 1973 ve 16 Ekim 1974 arasında ise 95 maç hiç kaybetmeden oynayarak önceki rekorunu kırdı. Bu rekorlar kırk yıl boyunca kimse tarafından kırılamadı. Ta ki 2018'de Ding Liren 100 maç kaybetmeden oynayana kadar.
Son Dönemleri
Tal hayatının sonlarında Blitz turnuvalarındaki başarısıyla dikkat çekti. 1988'de 51 yaşındayken ikinci Dünya Blitz Şampiyonasını kazandı. Dünya Şampiyonu Kasparov ve eski şampiyon Anatoly Karpov gibi isimlerin önündeydi. Finalde Rafael Vaganian'ı 3.5-0.5 skor ile mağlup etti. 28 Mayıs 1992'de Moskova Blitz Turnuvasında Kasparov'u mağlup ettikten bir ay sonra 55 yaşında vefat etti.
![[+]](https://forum.strategyturk.com/images/majestic/collapse_collapsed.png)
