[Henri]

Crusader Kings III geliştirici günlüklerinde bu hafta din ve mezheplerden bahsediliyor.

Toplanın, herkesler gelsin! Yobazlar, kuşkucular, tutucular, sapkınlar! Sonunda Crusader Kings III'teki din kısmından ve dinle ilgili her şeyden bahsettiğimiz gün geldi!

Crusader Kings III'ün din sistemi serinin önceki oyunlarını oynayanlara tanıdık gelse de yeni oyunda sistemi baştan tasarladık. Dolayısıyla Crusader Kings II'den farklarından bahsetmenin pek bir anlamı yok. Bunun yerine Crusader Kings III'te dinin nasıl işlediğini derinlemesine anlatacak ve oyuncular olarak sizler için ne anlama geldiği üzerinde duracağım.

Dini Hiyerarşi
Crusader Kings III'ün dini kısmından bahsetmeye mantıken dinlerden başlamamız gerekiyor. Oyun konsepti olarak bir dini dört temel şeyle tanımlıyoruz:

• Günah ve erdem olarak kabul edilen şeylerle (varsayılan olarak din başına 3 tane).
  
• Dahil olduğu din ailesiyle (Semavi Dinler, Doğu Dinleri ya da Putperest Dinler).
  
• Mezhebinin sahip olduğu standart dini öğretilerle.
  
• Mezhebinin barındırdığı ilkelerle.
  

Bireyler ve kontluklar asla bir Dine tam olarak inanmayacak — din yerine o Dinin parçası olan bir Mezhebe inanacaklar. Her Dinin birkaç Mezhebi olacak. Örneğin, Katoliklik ve Ortodoksluk Hristiyanlığın Mezhepleri iken Theravada ve Mahayana Budizm'in Mezhepleri olacak.


Yukarıdaki görselde Hristiyan Mezhepleri görülüyor.

Mezhepler nasıl Dinlere mensupsa, Dinler de Din Ailelerine mensup olacak. Din Aileleri, Din grupları olmakla kalmayacak ve Mezhep Düşmanlığının (ileride yayımlayacağımız günlüklerden birinde bahsedeceğiz) hesaplanmasında önemli bir yere sahip olacak.

Mezhep Anatomisi
Bir karakterin bir Mezhebe inanıyor olması o karakter için ne mi ifade edecek? Her bir Mezhep bir Dine mensup olacak ve o Dinin niteliklerini miras alacak ama bu bir Mezhebi diğer Mezheplerden ayıran Öğretiler, İlkeler ve Kutsal Bölgeler olacak.

İlkeler
İlkeler, bir Mezhepte bulunan en önemli törenlerin, ayinlerin ve geleneklerin mekanik karşılıklarıdır. Her Mezhebin tam olarak 3 İlkesi bulunur ve bu İlkeler oyundaki toplamda yaklaşık 50 farklı İlke arasından seçilir. İlkeler bir Mezhebi özel ve benzersiz yapan, aynı Dine mensup olan diğer Mezheplerden (ve diğer Dinlerden) farklı kılan şeylerdir.


Katoliklik Mezhebinin 3 İlkesi: Silahlı Haclar, Cemaat ve Manastır Düzeni.

Katolikliği örnek aldığımızda İlkelerinden birinin Cemaat olduğunu görürüz. Bu İlke sayesinde Papa hükümdarları aforoz edebilirken hükümdarlar Papadan para karşılığı günahlarını affetmesini isteyebilir.


Cemaat İlkesi dürüstlüğü ve müritler arasındaki cemaatleşmeyi teşvik eder.

Cemaat İlkesinin, Mezhebin hangi nitelikleri günah ve erdem kabul ettiğini belirlediğini fark etmişsinizdir. Her Mezhep mensup olduğu Dinden 3 adet günah ve erdem alırken İlkeler bunlara ekleme, düzenleme ya da çıkarma yapabilir.

Bazı İlkeler belli bir Mezhebe özgüyken diğerleri birden çok Mezhep tarafından paylaşılabilir. Örneğin hem Katoliklik hem de Ortodoksluk Mezhepleri Cemaat İlkesine sahip olacak. Ancak, bu iki Mezhebin tüm İlkeleri aynı olmayacak. Bunun sonucunda her Mezhep diğerlerinden az çok farklı olacak.


Kutsal Yalanlar İlkesi müritlerini entrika kurmaya ve ihanete teşvik eder.

Öğretiler
İlkelerden daha az etkili olan Öğretiler de Mezheplerin önemli bir parçasıdır. Öğretiler bir Mezhebin dini yapısını düzenler ve müritlerinin neler yapıp neler yapamayacağını yasal olarak düzenler.


Katolik Öğretileri.

Her Mezhep en az 18 Öğretiye sahiptir. Mezhepler duruma göre ekstradan birkaç Öğretiye daha sahip olabilir. Dinler her bir Öğreti için varsayılan bir duruşa sahip olsa da bu Öğretilerin katı kurallardan ziyade rehber olarak değerlendirilmesi gerekir. Mezhepler şartlar uygunlaştığında bu standart Öğretilerden kopabilir. Öğretiler oyunda dört farklı kategoriye ayrılmış durumda.

• Ana Öğretiler
  
• Evlilik Öğretileri
  
• Suç Öğretileri
  
• Din Adamlığı Öğretileri
  

Ana Öğretiler Mezhebin temelde nasıl örgütlendiğini gösterir. Bunlar arasında geleneksel cinsiyet rolleri, dini lidere sahip olma ya da olmama durumu, Mezhebin diğer Mezhep ve Dinlere karşı görüşü (kabul etme ya da etmeme) ve din adamlarının özel bir teokrasinin parçası olup olmaması ya da sıradan kimselerin din adamı olabilip olamaması yer alır.

Evlilik Öğretileri kimin nasıl evleneceğini belirler. Bu Öğretinin içeriği arasında hükümdarların çok eşliliğine, cariyelere ve boşanmaya izin verilip verilmediği, evlilik dışı ilişkilerin meşru varisle sonuçlanıp sonuçlanamayacağı ve ilk etapta kimin kimle evlenebileceği yer alır.

Suç Öğretileri hangi eylemlerin ayıp kabul edildiğini ya da cezalandırma gerektiğini (suç olarak görüldüğünü) belirler. Bu kaideleri ihlal ettiği herkesçe bilinenler "Dışlanmış" damgası yer ve o Mezhebe mensup kimselerin o kişiye karşı görüşü düşer. Bu kişiler hatta "Suçlu" damgası yeyip tanrının kurallarına uymadığı için kanunen hapse atılabilir veya cezalandırılabilir.

Son olarak Din Adamlığı Öğretileri, din adamlarının nasıl davranması gerektiğini ve toplum içerisindeki birincil rollerinin ne olduğunu belirler. Laik hükümdarların topraklarındaki ruhban sınıfına karşı sahip oldukları gücün (varsa tabii) sınırını da bu öğretiler belirler.

Kutsal Bölgeler
Her Mezhebin diğer topraklardan daha kutsal olduğunu düşündüğü birkaç Kutsal Bölgesi olacak. Bu bölgeleri kontrol etmek o Mezhebe mensup tüm karakterlere bonus olarak yansıyacak. Bu durum oyunda pek çok çatışmanın yaşanmasına neden olabilir, zira pek çok farklı Mezhep belli yerleri Kutsal Bölge olarak kabul ediyor olacak ve bunların hepsi o bölgeleri kontrol etmek isteyecek!


Yukarıda Ortodoksluğun beş Kutsal Bölgesi ve bunların sağladığı bonuslar görülüyor.

Modlanabilirlik
Şimdi bir süreliğine konudan sapacağım ve Crusader Kings III'te Mezhep ve Din modlamadan bahsedeceğim. Öncelikle, şu ana kadar bahsettiğim her şey kesinlikle modlanabilir! Bu da Din Ailelerinin, Dinlerin, Mezheplerin, İlkelerin, Öğretilerin ve Kutsal Bölgelerin yerlerinin değiştirilebileceği, düzenlenebileceği ve ekleme ya da çıkarma yapılabileceği anlamına geliyor ki bunları sadece temel kodlama bilgisiyle yapmanız oldukça mümkün.


Yukarıdaki görselde Kıpti Mezhebinin parametrelerini görebilirsiniz.

Crusader Kings III'te Mezhep, İlke ve Öğretilerin olduğu bir sistemde karar kılmamızın ana nedenlerinden biri de bu. Dinin devasa etkileri olsa ve oyundaki düzinelerce sistemi etkilese de yeni modcuların bile istedikleri gibi ekleme ya da düzenleme yapmaları oldukça kolay. Deneyimli modcular içinse bu sistem verimliliği arttırıyor ve hata yapma olasılığını azaltıyor. Bu durumun yan etkisi olarak ofisteki çalışanlarımızın da verimliliği arttı ki bu da şu demek oluyor...

Bu Benim Mezhebim; Buna Benzer Çok Mezhep Var Ama Bunu Ben Kurdum
Şu anda Crusader Kings III'te oynanabilir toplam 99 farklı Mezhep bulunuyor. Bu sayı Jade Dragon eklentisi çıktığında Crusader Kings II'nin sahip olduğu oynanabilir din sayısının iki katından da fazla.


Mısır’ı ve Nübye’yi kapsayan ve bölgedeki çeşitli Mezhepleri gösteren görsel.

İki Mezhebin aynı İlke kombinasyonlarını sahip olmadığından ve her Mezhebin diğerlerin az da olsa farklı olduğunu söylemiştim. İşte bu yüzden önünüzde oldukça kapsamlı seçenekler var:

• Canımız ciğerimiz Katoliklerle ya da sapkınlığa düşen Katharlarla oynayabilirsiniz.
  
• Kipti Kilisesi veya Ermeni Apostolik Kilisesi gibi Hristiyanlığın farklı mezhepleriyle oynayabilirsiniz.
  
• Adamitler gibi Hristiyanlığın daha alışılmadık mezhepleriyle oynayabilirsiniz.
  
• Eş'arilik, Matüridilik, İsmaililik veya Karmatilik gibi bireysel hareketler ya da okullarla oynayabilirsiniz.
  
• Karaim ya da Rabbinizm gibi çeşitli Musevi hareketleriyle oynayabilirsiniz.
  
• Sabiilik veya Maniheizm gibi ikilik inancı olan mezheplerle oynayabilirsiniz.
  
• Vişnuvizm veya Şaktizm gibi Hinduizm'in bireysel mezheplerinden biri olarak oynayabilir ya da Budizm'in Theravada, Mahayana ve Vajrayana mezheplerinden birini seçebilirsiniz.
  
• Konfüçyüsçülüğün farklı felsefe ve odaklara sahip olan üç okulundan biriyle oynayabilirsiniz.
  
• Bori Animizmi ya Senegambiya'nın Roog inancı gibi farklı Afrika putperest inançlarıyla oynayabilirsiniz.
  
• Kendilerine has geleneklere sahip Göktanrıcı ya da Macar bozkır putperestleriyle oynayabilirsiniz.
  
• Bön ve diğer bölgesel ve kültürel inançları da kapsayan Hint ya da Tibetli putperestlerle oynayabilirsiniz.
  
• Norse (yeni adıyla Asatru) gibi herkesin favorisi olan inançlarla da oynayabilirsiniz!
  

Bu mezhep ve inançların çoğu benzer ya da ortak özelliklere sahip olsa da (özellikle de aynı dine mensup olanlar) hiçbiri birbirinin aynısı değil. Hepsi mekaniksel anlamda en az 1 şekilde (ki çoğunlukla pek çok yönden) diğerlerinden farklılaşıyor. Diyelim ki tüm bu mezhep ve inançları denediniz ve hiçbirinde aradığınızı bulamadınız... Ruhunun sesini dinleyen bir hükümdar böyle bir durumda ne yapmalı?

Önümüzdeki hafta Özel Din Yaratma ve Putperest Reformasyonunu anlattığımız geliştirici günlüğünü okuyabilir!