[Halepli]

Osmanlıların İtalya İstilası ve Başbuğ Fatih’in Ölümü

Osmanlılar Mora ve Arnavutluk’un fethini tamamladıktan sonra akıncılar Arnavutluk’u geçip Adriyatik denizinin karşısında yangınlar çıkarmaya başlamıştı. Yangın çıktıkça kiliselerde alarmlar çalıyor İtalyanlar büyük paniğe kapılıyordu. Ama bunlar hiçbir şeydi kendilerini bekleyen asıl istiladan habersizlerdi.1 yıl sonra Osmanlı akıncı ve başıbozukları daha büyük bir güçle Akdeniz’in büyük devleti Venedik’in Friuli kentini yağmaladı ve Venedik’i barışa zorladıktan sonra kendilerine hedef olarak İtalya’yı seçtiler. Napoli Kralı V. Alfonsun Osmanlı’nın Eğriboz adasını almasından sonra oluşturulan Haçlı deniz ittifakına katılması bu hedefi pekiştirdi. .[1] [2]

Venedik o yıllarda Aragon ve müttefiki güney İtalya’nın hükümdarı Napoli ile savaştaydı. Venedik İstanbul’a elçi göndererek Napoli’nin hükmettiği bazı şehirlerin (Elçi, Puy ve Kalabra) Bizans göçmenler tarafından kurulduğunu ve Fatih’in bu şehirlerde hakkı olduğuna ikna etti 

Osmanlı, güney İtalya’ya çıkmadan önce Akdeniz’de birkaç adayı feth eylemek istiyordu. Bu adalar (Zanta ,Kefalonya ve Ayamavra) Osmanlı sahillerine yakındı ve Osmanlı’ya vergi veren ,önceden sırp despotu Lazar’ın damadı olup karısı öldükten sonra Napoli Kralının akrabalarından biriyle evlenen Leonardo Yanya sancak beyi tarafından yönetiliyordu. Leonardo’nun Osmanlı’ya karşı Venedik’le işbirliği içinden olmasından dolayı 1479’da ki anlaşmaya dahil edilmemişti. Venedik Aragon’un müttefiki ise Osmanlı’nın işini kolaylaştıracaktı. 1479’da Gedik Ahmed Paşa Zanta,Kefalonya ve Ayamavra adalarının zaptı eyledi.Adalar zapt edilmesine rağmen Leonardo yakalanamadı ve Aragon’a sığındı. Bu olay İtalya istilasına zemin hazırlamış oldu. [2]

Anadolu’da hazırlanan 100 parçalık Osmanlı donanması Gedik Ahmed Paşa komutasında ki Türk leventleri Arnavutluk’un avlonya limanından asker alarak  28 Temmuz 1480’de Otranto limanına girdi ve 18-20 bin civarındaki Osmanlı kuvvetleri karaya çıkarak, on dört gün süren bir kuşatmanın ardından 11 Ağustos 1480 tarihinde şehri zapt etti ve şehirde 13 aylık Osmanlı egemenliği başlamış oldu. Türk ordusu Otranto’da yüklü miktarda ganimet ve altın elde etti.[3]

Napoli kralının oğlu komutasında gönderdiği Otranto’nun geri alınması için vazifelendirilmiş ordu Ahmed Paşa tarafından yenilgiye uğratıldı. Ahmed Paşa Otranto etrafındaki kaleleri de feth ederek buraya büyük miktarda cephane ve erzak yığdı. Otranto’yu İtalya istilasında bir üs olarak kullanmak isteyen Ahmed Paşa taze güçlerle geri gelmek istiyordu ama Başbuğ Fatih’in vefatı ve oğlu Bayezid’in tahta geçip Ahmed paşayı İstanbul’a davet etmesi üzerine Hayrettin Paşa’yı bir miktar muhafızla Otranto’da bırakarak geri döndü. Aragon donanmasından destek alan Napoli kralı 13 ay sonra 10 eylül 1481’de Macaristan kralının gönderdiği 2.000 atlı ve diğer İtalyan devletlerinden aldığı yardımcı kuvvetlerle ve İspanyol donanmasının desteğiyle kuşattı. Osmanlı kuvvetleri, kendilerine zarar verilmemesi halinde kaleyi teslim edeceklerini söyledi. Napoli kralı yardım korkusuyla teklifi kabul etti. 8000 Osmanlı askeri tüm silah ve cephaneleri ile gemilere binip, Otranto Boğazı'nı geçerek Arnavutluk'ta Osmanlı topraklarına çıktı.[2]

Başbuğ Fatih’in Ölümü

1481’de nereye yapılacağını bilmediğimiz bir sefer sırasında Gebze yakınlarındaki Hünkarçayırı’ndaki ordugahında uçmağa vardı. Ordunun Üsküdar’da toplanmış olmasından dolayı bazı tarihçiler seferin İtalya’ya yapacağını savunmakta. Ayrıca bazı tarihçiler Kölemen(Memlük) Sultanlığı askerlerinin Osmanlı askerlerinin başlarıyla polo benzeri bir oyun oynamasından sonra Fatih’in bu seferi Kölemenler üzerine düzenleyeceğini düşünüyor

KAYNAKÇA

[1] Lord Kinross Osmanlı İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü İstanbul, Mart 2008, s.135-136

[2]Genel Türk Tarihi Ansiklopedisi Cilt 5 ,Ankara 2002 

[3] Von Hammer Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1. cilt, İlgi Kültür Sanat yayınları, s.300