[Duman]

1935 seçimleri iki derecelidir. Birinci seçmenler ikinci seçmenleri seçmiş, sıra ikinci seçmenlerin milletvekille­rini, o dönemki deyişle "saylav"ları seçmesine gelmiştir. Adayların be­lirlenmesi için Atatürk'ün başkanlı­ğında Dolmabahçe Sarayında "Cumhuriyet Halk Fırkası Umumi Reislik Divanı toplanmıştır. Ardından Fırka ve Hükümet ile yapılan istişareler sonucunda 2/3 Şubat günleri yapı­lan toplantıda 'ulusa arz olunacak beyanname' " üzerinde çalışmışlar­dır. 0 ana kadar gazetelere "Önder Atatürk"' şeklinde yansıyan isim, ertesi gün herkesi şaşırtacak şekilde değişecektir. Seçimlerle ilgili üçüncü tebliğ 3 Şubat'ta yayınlanmıştır. Teb­liğ aynen şöyledir-.

"Tebliğ:

Kamâl Atatürk 3 Şubatta dahi yeni seçim müzakerelerine devam et­miştir. Cümhuriyet Halk Fırkasının saylav namzetleri tespit olunmuş­tur. Namzetlerin adları ve Kamâl Atatürk'ün seçim için ulusa beyan­namesi 4 Şubatta ajansa ve yerlerine bildirilecek ve 5 Şubatta bütün yurda ilan edilmiş bulunacaktır..."

Dikkat edileceği üzere birinci mad­denin girişinde "Kamâl" ismi yazıl­mıştır. Aynı tarihte, tebliğde deği­nilen, Atatürk'ün Cumhuriyet Halk Fırkası teşkilatına ve ikinci seçmen­lere yönelik bildirisi de yayınlanmış ve bildirinin altında da yine "Kemal" değil, "Kamâl Atatürk" imzası yer almıştır.

Bu tür bildiriler resmi belge niteliğin­de Anadolu Ajansı'na ve oradan ga­zetelere gönderildiği için virgülüne, hatta varsa harf hatalarına dokun­madan olduğu gibi yayınlanırdı. Bu kez de öyle olmuştu. Atatürk'ün adı ajansa geldiği şekliyle, "Kamâl" ola­rak yazılmıştı. Yazılmasına yazılmıştı ancak, anlaşılan o ki, birçok gazete bunun bir yazım yanlışı olup olmadı­ğını Anadolu Ajansı'ndan sormuştu. Bazılarının da bir yanlışlık olup olma­dığını öğrenmek için Dolmabahçe'de bir yetkiliye ulaşmaya çalıştığı anla­şılmaktadır. Eğer bu yazım doğruysa, bu değişiklik neden yapılmıştı?

Ertesi gün, "Önderimiz Kamâl Atatürk'ün Ulus'a Seçim Beyanna­mesi" sekiz sütuna manşet olarak ve tam sayfa gazetelerde yer almış­tı. Altında "Kamâl Atatürk" imzası okunmaktaydı. "Atatürk'ün Cumhu­riyet Halk Fırkası Teşkilatına ve İkinci Seçmenlere Beyannamesi" de "Kamâl Atatürk" olarak imzalanmıştı.

Bu konu devletin resmi haber ajansı olan Anadolu Ajansı tarafından da araştırılmıştı. Sonunda Kemal'deki harf değişikliğinin gerekçesi resmi bir açıklama ile kamuoyuna duyuruldu. Pek merak uyandıran bu değişiklik için Anadolu Ajansı'ndan gazetelere aynen şu açıklama gönderilmişti:

"Bugünkü tebliğde Önder Atatürk'ün öz adının Kamâl olarak yazılmış ol­duğunu gördük. Bu hususta yaptığı­mız tahkikten böyle yazılışın sebep ve temeli anlaşıldı.
İstihbaratımıza nazaran, Atatürk'ün taşıdığı Kamâl adı bir Arapça kelime olmadığı gibi, Arapça kemal kelimesi­nin delalet ettiği manada da değildir.

Atatürk'ün muhafaza edilen öz adı, Türkçe "ordu ve kale" manasına olan "Kamâl"dır. Son (â) üstünde tahfif işareti (1) i yumuşattığı için telâffuz hemen hemen Arapça "Kemal" telâffuzuna yaklaşır. Benzeyiş bun­dan ibarettir. (A.A.)"

Doğruysa enteresan bir girişim olmuş fakat tutmamış. Bunun sebebi Arapça olmadığı iddia edilen varyantın Arapça olduğu söylenene nazaran kulağa daha Arapça gelmesi olabilir. Arapça anlamı yerine Özbek ve Kazak dillerindeki "kamamak/kamal" kelimesinin üzerine gidilmiş: https://pauctle.com/kztr/soz/qamal/?soz=qamal/