[Vivec]

Benimde okumak istediğim fakat daha alma fırsat bulamadığım şu kitap var

Secret History çok enteresan bir kitap. Theodora, Jüstinyen ve Belisarius'u bildiğiniz şeytanın hizmetkarları olarak anlatıyor Procopius. Gerçi Procopius pek güvenilir bir tarihçi değilmiş, burada anlattığı birçok şey de dedikodudan ibaret deniliyor. Önceleri (Jüstinyen ile imparatoriçe hayattayken) resmi tarih yazma görevi verilmiş. Sanırım Buildings diye bir kitabı vardı orada anlatıyordu, Jüstinyen şöyle güzel işler yaptı bunları inşa etti diye. Sonra bunlar öldükten sonra başlıyor saklı tarihi dökmeye. Şöyle de meşhur bir sözü vardı girişte, özetleyebildiğim kadarıyla yazayım Türkçesini okumamıştım; Şu an yazdıklarım tamamen farklı bir planı izliyor, önceki resmi tarihçeyi Roma İmparatorluğunda gerçekten olanlarla destekleyeceğim. Anlayabileceğiniz gibi bazı insanlar hayattayken (Jüstinyen ile Theodora'yı kastediyor) aslında bir tarihçinin yapması gerektiği gibi gerçekte ne yaptıklarını anlatmak mümkün değildi. Eğer böyle bir şeye o zaman kalkışsaydım onların casus sürüsü beni en korkunç şekilde katlederdi. En yakın akrabalarıma bile güvenemedim. Bu yüzden önceki kitaplarımda olayların iç yüzünü saklamam gerekti.

Jüstinye ve Theodora hakkında önceden yazdıklarımdan dönmek (tersini anlatmak) zor bir görev. Daha da kötüsü birazdan anlatacaklarım belki gelecek kuşaklar için o kadar imkansız gelecek ki beni bir roman yazarı sanacaklar, hatta şairlerin arasına koyacaklar....

Vs vs. Sonra son cümlede; önce Belisarius'un saçmalıklarını sonra da Justinian ile Theodora'nın ahlaksızlıklarını anlatacağım, diye başlıyor. Neler neler diyor Jüstinyen hakkında, ilk okuduğumda çok ilginç gelmişti, sonrasında Jüstinyen'in kazanımlarının korunamadığını ülkenin İslamın doğmasıyla birlikte iyice gerilediğini biliyoruz.

Doğu Roma'da iki ayrı siyasi grup (parti) var, maviler ve yeşiller. Onların mücadelesinin ülkeyi sürüklediği anarşi ortamından bahsediyor. Jüstinyenin taraf olmasıyla, hukuk sisteminin nasıl bozulduğu (çok ironik biçimde Roma hukukunu külliyat haline getiren de kendisi aslında), tek yanlı çalışmaya başladığı, tanıdık ve rüşvet olmadan hiçbir işin yapılamadığı bir düzenin ortaya çıktığını anlatıyor. Jüstinyen her işe karışarak tüm devlet kurumlarını işlemez hale getirmiş, her işin kendi onayından geçmesini şart koşmuş, tabi böyle bir şey olmayınca yüzlerce yıllık kurumlar, makamlar kendi kendine ve emir almadan görev yapamaz hale gelmiş. Bir kararname ilan etmek istediğinde bunu devletin kurumları aracılığıyla değil (yüzyıllarca yapıldığı gibi) doğrudan kendisi ilan ediyor. Justice for Sale diye bir kısmı var, orada bu adalet mevzu ayrıntılı anlatılıyor; çok fazla rüşvet alır, herkesin zenginliğine göz dikermiş. Avukatların her türlü gelirini kesmiş, saygınlığını bitirmiş. Aynı şekilde sanatçıların ve doktorların da. Bir ara diyordu ki, imparatorluk Perslerle, Araplarla, Hunlarla dört bir yandan kuşatılmış halde ama tüm bunların verdiği zararın daha fazlasını Jüstinyen imparatorluğa verdi. Dedikodulara göre bir gün biri Jüstinyen'in taht odasına gitmiş ve bir an için yüzünün şekil değiştirdiğini, gözlerinin falan kaybolduğunu görmüş. Bir gün başka bir keşiş de ondan arkadaşları için aman dilemeye gittiğinde imparator yerine tahtta şeytanı gördüğünü söylemiş. Jüstinyen'den bir yerden sonra King of the Devils diye bahsediyor zaten (ahaha). Kitabın yarısı böyle dedikolardan, o bunu dedi bu bunu dediden ibaret aslında. (they say, one of the Theodora's lovers says, they also say, who saw them, another said, they say his mother said to some of her intimates.........)

Theodora hakkında da, tam bir fahişe olduğunu (tüm fahişelerin en ahlaksızı diyor onun için xD), küçüklüğünden beri tiyatrolarda yarı çıplak gösteriler yaptığını ve bundan hiç utanmadığını (bir keresinde 20-30 kadar erkekle pikniğe gitmiş, nereden biliyorsa Procopius xD) ve hayattaki tek amacının servet kazanmak olduğunu anlatıyor. İmparatorla evlenip dünyadaki tüm paranın efendisi olmanın hayalini kurarmış. (partilerde eteğini açmadığı zamanlarda yani) Aslında Roma'da böyle oyuncularla evlenmek (Theodora aslında performer ama bu meslek hayat kadınlığı ile eşdeğer görülüyor, zaten Theodora ne olursa olsun fahişenin teki Procopius'a göre) yasak, önceki imparatoriçe de evlenmelerine karşı çıkıyor. Jüstinyen de tahta geçince yasayı değiştirip onunla evleniyor. Evlendikten sonra da herkesin malına mülküne göz dikmişler, ülkeyi talan etmişler dediğine göre.