[Snyk]

4 Haziran, 1916/1920

Tarihte bugün yaşadığımız günlerimizi şekillendiren iki büyük olay yaşandı.

Brusilov Taarruzu faaliyete geçti.

Haziran İlerleyişi olarak da adlandırılan bu taarruz Rusya İmparatorluğunun Birinci Dünya Savaşı boyunca almış olduğu en büyük zafer olmakla beraber Dünya tarihinin de en kanlı taarruzlarından biridir. Tarihçi Graydon Tunstall, Rusların bu taarruzunu Avusturya-Macaristan'ın 1. DS'daki en büyük felaketi olarak nitelendirir iken, Üçlü İtilaf'ın da muzzam can kaybına rağmen almış olduğu en büyük zafer olduğunu dile getirmiştir.

Taarruz Doğu Cephesi'ndeki İttifak Devletlerine karşı büyük bir Rus saldırısını kapsamıştır. 4 Haziran 1916'dan Eylül sonlarına kadar sürmüştür. Günümüz Kuzey Ukrayna'sında; Lviv, Kovel ve Lutsk civarında gerçekleşmiştir. Taarruz ismini Kuzey Doğu Rusya İmparatorluk Ordusu'nun başı General Aleksei Brusilov'dan alıyor.

General Brusilov planını Rus yüksek komutası, Stavka'ya sunması ile Kuzey Doğu Ordusu'nu Galiçya'daki Avusturya-Macaristan güçlerine karşı ağır bir taarruzda kullanmayı önermiştir. Brusilov bu taarruzu ile birlikte Franda'daki Fransız ve Britanya ordularını, Isonzo Cephesi'nde ise İtalyan ordularını rahatlatmayı, ve mümkün ise de, Avusturya-Macaristan'ı savaş dışı kılmayı amaçlamıştır. Avusturya-Macaristan ordusunun büyük bir bölümü İtalya'da olduğundan Rus ordusu Galiçya Cephesi'nde kayda değer bir sayısal avantaj elde etmiştir.

Brusilov operasyonu ile asıl amacına ulaşmıştır. Almanların Verdun saldırısını sekteye uğratmış ve hatrı sayılır çoğunlukta Alman askerini Batı Cephesi'nden çekmiştir. Aynı zamanda en fazla kaybı veren Avusturya-Macaristan'ın da belini kırabilmiştir, ki savaşın ileri safhalarında Alman ordusuna bel bağlamıştır. Diğer yandan, Alman ordusu operasyondan daha az bir kayıp ile çıkmış ve ofansif gücünün büyük bir bölümünü muhafaza eylemiştir.

Genel savaş durumu haritası

---

Trianon Antlaşması imzalandı.

Trianon Antlaşması İtilaf Devletleri ve Macaristan Krallığı arasındaki savaşı resmi olarak bitiren bir barış antlaşmasıdır. Antlaşma özgür Macaristan devletinin mevcut durumunu fazlası ile regüle ederken sınırlarını da en baştan çizmiştir. Macaristan'ı 93,073 kilometre karelik, savaş öncesi boyutunun sadece %28'ine sahip, denize kıyısı olmayan bir ülke durumuna indirgemiştir.

Macaristan Krallığı'nın bölünmesinden başlıca yaralı çıkan devletler Romanya Krallığı, Çekoslavakya Cumhuriyeti ve Yugoslavya Krallığı olmuştur. Antlaşmanın ana unsurlarından birisi "insanların özgür iradesi" doktriniydi ve amacı da Macar olmayan toplumların kendi devletlerinin sahipleri olabilmeleriydi. Bunlar ile birlikte ayrıca Macaristan'a komşu devletlere ödeyeceği savaş tazminatları bağlanmıştır. Macar tarafının antlaşmayı kabul etmek dışında herhangi bir seçeneği kalmaması nedeni ile antlaşma tartışılma süreci işlemeden İtilaf Devletleri'nin dikteleri ile 4 Haziran, 1920'de imzalandı.

Macar delegesi tarafından yayınlanan Macaristan etnografyası.