[Aeschyli]

Şuanda uygulanan kurallarla ilgili çok tartışma döndüğünden ve bir sonraki multiplayerlarda bazılarının değiştirilmesi gerektiğini düşündüğümden dolayı bazı kurallarla ilgili fikirlerimi belirtme ihtiyacı duydum. Düşüncelerim kesinlikle ofansif değil sadece önümüzdeki multiplayerlar için değişmesi gereken kuralları eleştirdim. 
Okuyan arkadaşlar kendi fikirlerini belirtirlerse sevinirim.

12. Oyuncular bir ideayı açtıklarında o ideanın aksi felsefesindeki ideayı açamaz hale gelirler. Zıt felsefede idealar aşağıda belirtilmiştir:

• Defensive - Offensive
  
  
• Quality - Quantity
  
  
• Religious - Innovative
  
  
• Religious - Humanist
  
  
• Trade - Economic
  

İlk olarak pekçok kişinin beğendiği ancak benim yanlış olduğunu düşündüğüm bu kural ile başlayacağım. Bu kuralın gelmesinin malum sebebi belli bir yıldan sonra seçilen idealara baktığımızda herkesin aynı ideaları seçmiş olduğunu görmekti. Düşünce olarak güzel olan bu kural bence bu durum için çözüm olmaktan çok daha sıkıntılı bir hale getiriyor. Europa Universalis oyununa baktığımızda direkt olarak görebileceğimiz şey bu oyunun bonus stacklama oyunu olduğudur. Ordularınızın disiplinini moralini ekonomik değerlerinizi hepsini stacklamaya çalışırsınız. Çünkü stacklanan değer daha çok kazanç sağlar. 

* Stacklanan bonuslar için konuşmak gerekirse %0 değerinden %15 değerine çıkan moral bonusu %45 değerinden %60 değerine çıkan moral bonusuyla aynı gibi gözüksede %60 değerine çıkan bonusun getirdiği kazanç çok daha fazladır. Aynı durum disiplin içinde geçerli. Durum böyle olunca ulusal ideaları kuvvetli devletler bu kural ile daha bir güçlü hale gelmiş oluyor. 

*- Quality-Economic-Offansive-Innonative(Religious alınabilir) vs Quantity-Religious-Trade-Defensive - Ideaları kısıtladığımızda tam olarak bu tarzda iki idea ağacı oluşuyor. İlk ağaç disiplin odaklıyken ikinci ağaç moral ve sayı odaklı. Oyunu iki kısma bölersek oyunun ilk dönemlerinde moral daha önemliyken ikinci dönemlerinde disiplin daha önemli bir hale geliyor. Bunun yanında sadece görünürde bakarsak bile ilk idea grubunun çok daha fazla bonusa sahip olduğunu ve daha iyi policy eşleştirmelerine sahip olduğu görülebilir. 

*Son olarak bu kısıtlama olmadan önce oyunun son aşamalarına geldiğimizde idealarda aynı seçimler gözükse bile seçilen ideaların sıralamasında farklılıklar olabiliyordu. Yani oyunun hangi aşamasında hangi ideayı aldığınız önemli bir konumdaydı. Ancak şuanda mesela ticaret ideasına ihtiyaç duyan bir devlet ileride daha fazla bonus getireceğinden kaynaklı ihtiyacı olmadığı halde ekonomik idea grubunda ilerleyebiliyor. Oyunun ilk aşamasında defensive idea grubu seçmesi daha iyi olan bir devlet quality başlayabiliyor. Elimizde olan fazla seçilebilir idea gruplarından hangisini seçtiğimiz stratejik bir detay olabiliyordu. Ancak şuanda kısıtlı olduğumuzdan bu etki kalmamış durumda. 

15. Aynı regionda toprağı olan 2 GP rival olmak zorundadır. 3 rivalden 2'si aynı olmayan oyuncular ally olamaz. Her oyuncunun 1 tane great power müttefiklik sınırı vardır.
Great power olmayan 1 oyuncu ile dost olabilme sınırı vardır. Dost olunan oyuncu great power ise 2 hakkını da kullanmış sayılır.

*İttifakların kısıtlanması şart ancak bozuk olan rival sistemi üzerinden getirilen kural oldukça yetersiz kalıyor. Eminim oyundaki herkes bir noktada rival eşleştirememe problemi yaşamıştır. "Great power olmayan 1 oyuncu ile dost olabilme sınırı vardır." Hatta bu kısım baya gereksiz olmuş. Çünkü great power olmayan oyuncu great power olan güçlü bir ülke ile rival eşleştirme durumuna sahip değil. Şuanda avrupanın en orta yerinde olan devletim hiçbir devlet ile rival eşleştiremez durumda. Geçen multiplayerda malaya ile 1700 yılına kadar insan müttefike sahip olmamam ise ayrı bir durum. 

*Fazlaca kısıtlanan durumlarda yine güçlü devletler avantajlı çıkıyor. Rival eşleştiremeyen güçsüz devletler güçlülere karşı birleşemiyor ve sıra sıra yutuluyor. Aslında tehdit aynı tehdit ama ülke düzeyleri aynı olmadığından müttefiklik sağlanamıyor. 

6. Oyuncuların Keşif çağında sadece 3 Regionda toprağı olabilir, her çağ başına bu sayı +1 artar. Son çağda herhangi bir region sınırı yoktur. Vassal ve PU ülkeler bu kurala tabi değildir. Horde devletler ve tüccar cumhuriyetleri için bu kural geçerli değildir. Osmanlı ve Rusya(Moskova değil) devletlerinin region limiti +1 fazladır. Exploration ve Expansion idea gruplarının ikisini de bitiren devletler +1 region hakkına sahip olur.

*Bu kural ile çok sorunum yok aslında ancak değerli değersiz her regionun eşit sayılması biraz yanlış gibi.  Şu ikisi bir değil sonuçta ;

          

14. Savaşlarda yapay zeka savaş lideri üzerinden oyuncu toprakları alınamaz, oyuncu ülkeleri arasındaki savaşlarda claim atılmamış topraklar fethedilemez, oyuncular işgal edemedikleri toprakları barış antlaşmasında talep edemezler. Son çağda claim kuralı geçerli değildir.

*En çok karşı olduğum kural bu kuraldır. Paradox'un torpilli görev ağaçlı devletleri buff alıyorken içeriği boş devletler amele amele claim atmaya çalışıyor. Üstelik bölgelerin adaletsiz olması ayrı bir olay. Geçen multiplayerda ben Malaya oynarken İngiltere'nin Kongo topraklarına claim atabilmek için bir idea bitirip tek tek spy network kasarak alabileceğim 5 claim 15-20 development iken Bharat devletinin benim tüm ana karamda perma claimi vardı. Üstelik bu durum ben bharata claim atamaz durumdayken yani sınırımda bile değilken yaşanıyordu. 

*Oyuncuların önünü tıkamak için saçma rushlar atılabiliyor. 

*Claim atılması zor coğrafyalar doğal avantaj sahibi oluyor. Çizgi şeklinde çubuk gibi olan sınırlar yine doğal avantajlı. İsterseniz 15 yılda bir 2 toprak alarak bitirmeye çalışın. 

*Karşıdaki oyuncuyu bezdirip oyunu bıraktırmak çok daha kazançlı. Yoksa claim alacağım diye uğraşıp durursunuz. 

*3 developmente atılan claim ile 30 developmente atılan claim aynı değil. Bazı devletler önündeki düşük developmentlik sınırlarla tıkanmış haldeyken diğerleri çok sağlam kazançlar elde edebiliyor.