[Lothebork]

Şeyh Cafer Dönemi

(1444-1489)

Şeyh Cafer daha önce kaybedilen Astara kentini geri almak için Gilan Şeyhliği ile bir ittifak kurdu. Sunni Biapas Şeyhliği'ne savaş ilan edildikten sonra Gilan'ın yolladığı destek birlikleriyle Şeyh Cafer kesin zafer kazandı. Şeyh Cafer buradan kuzeye Gazi-Kumuk Şamhallığı'ndan gelen orduları püskürttükten sonra kaçan orduları kuzeydeki Tarki kentine kadar kovalayıp imha etti. Kuzeydeki toprakların kuşatmasının ardından Gazi-Kumuk ve onlara bağlı Avarlar Şeyh Cafer'e bağlılık yemini ettiler. Erdebil'den gelen haber ile Şeyh Cafer'e bir oğul müjdelendi.

Bu sırada Şirvanşahlar'ın saldırısı üzerine Gazi-Kumuklar, Şeyh Cafer'den yardım istedi. Şeyh Cafer, Gilan'dan gelen yardımcı orduyla beraber Bakü'ye ilerledi. Şirvanşah ordusu ile yapılan savaşta kesin bir zafer olmadı. Bakü kalesinin işgalinin ardından Gazi-Kumuk ve Avarlar'dan gelen birliklerle Şirvanşah ordusu kıstırılıp yok edildi. Ele geçirilen tüm topraklar ilhak edildi.

Erdebil Şeyhliği artık bölgede önemli bir güç olmaya başlamış ve güçlü bir müttefik arayışına girdi. Bölgedeki devletler genel olarak Kara Koyunlu ve Acemler olarak iki kutuplu bir yapıdaydı. Her iki devlet, Şeyh Cafer'i bölge devletlerine savaş açmaması konusunda uyardı. Muşaşalar'la ile evlilik ve ittifak yapan Şeyh Cafer, bölgedeki Şii devlerlerle arasını iyi tutmaya çalıştı. Acemlerin Şii'lere yaptığı baskı üzerine Şey Cafer Acemlere karşı bir savaş başlattı. Kara Koyunlular bu savaşa karışmadılar ve Erdebil'in mücadelesini desteklediler. Muşaşalar'a kaybettikleri toprağın vadedilmesi ve Gilan'ın yardımıyla 30 binlik bir ordu bir araya getirildi. Acemler ve onlara bağlı küçük devletlere kaşı saldırıya geçildi. Her ne kadar savaşların çoğu kazanıldıysa da hiçbirinde kesin üstünlük elde edilemedi. Gilan'nın Nogay topraklarına işgal etmek amacıyla yolladığı orduyu dağıtmak üzere Acem orduları şehirlerinden uzaklaştırıldı ve savunmasız kalan şehirler Şeyh Cafer tarafından kuşatılıp ele geçirildi. Acemler Orta Asya'dan geri gelene kadar kaybedilen şehirlerin fazla olması ve yorgun olmaları üzerine Şeyh Cafer'in barış teklifin kabul etmek zorunda kaldılar.

Acemler'in büyük toprak kaybetmesiyle Kara Koyunlular, Şeyh Cafer'i rakip bellediler. Acemler kaybettikleri toplarla dağılma sürecine girdiler. Ardalan gibi bağlı devletlerle toprak bağlantılarını kaybettiler ve güneydeki Fars devletinin saldırılarına açık hale geldiler.

Her ne kadar Memlükler ile dost olunmaya çalışılsa da ittifak anlaşması yapılamadı. Memlüklerin Kara Koyunlu seferinde Kara Koyunlu ordusu imha olunca Şeyh Cafer, Gence kentini geri alma umuduyla doğudan işgale başladı. Kara Koyunlular ağır yenilgiye uğrasalarda ordularını imha etmede zorluk çeken Şeyh Cafer, Tebriz kenti dahil önemli bir bölgeyi kuşatıp ele geçirdikten sonra barış teklifi sundu. Mecbur durumdaki Kara Koyunlular anlaşmayı kabul ederek hamisi oldukları devletleri serbest bıraktılar ve başkentlerini dahi vermek zorunda kaldılar. Ermenistan ve Gürcistan topraklarıyla bağlantısı kopan Kara Koyunlular buraları İmerti Krallığına kaybettiler. Daha sonradan Ak Koyunlular'ın İmerti'yi işgal etmesi üzerine bölgede isyanlar çıktı ve Gürcistan Krallığı bağımsız oldu.

Kafkasların kuzeyindeki Çerkesya, Ak Koyunlular tarafından işgal edilmesi üzerine, Gazi-Kumuk'un daha önce kaybettiği topraklar için savaş ilan edildi. Kısa sürede biten savaşta kazanılan topraklar Gazi-Kumuk ve Avarlar arasında paylaşıldı. Gilan'ın isteği sonucu Mazenderan'a karşı yardıma gidildi. Ordusu yok olan Mazenderan, kısa süre sonra Gilan'a ilhak oldu.

Dağılma sürecindeki Acemler, Farslar ile savaşırken Horasan'ın önünü tıkamak amacıyla savaş açıldı. Semnan alınarak bu amaç gerçekleştirildi. Ardalan'ı daha sonra ele geçirmek amacıyla serbest bıraktıran Şeyh Cafer ayrıca Kara Koyunları Ardalan'a saldırmamaları konusunda tehdit etti.

Ermeni krallığına kısa sürede son verildi. Timur'a karşı saldıran Farsların daha fazla toprak almasını önlemek amacıyla saldırıp Timur'dan Ardakan gibi yerler alındı. Bölgede Fars ve Horasan ittifağı, Şeyh Cafer'in önünü tıkadı. Fetih alanı daralan Şeyh Cafer çevresindeki küçük devletlere yöneldi. Yeni bağımsız olmuş Gürcistan'a saldırılıp hamisi olundu. Daha sonra Ak Koyunlular'ın isyan ile kaybettiği Gürcü toprakları için savaş açıldı. Kısa sürede Ak Koyunlu etkisiz hale getirildi. Ayrıca Şiiliği kabul ettiler.

Şeyh Cafer, son sefer olarak Kuzeydeki Astrahan şehrini Nogaylardan aldı. Bu önemli şehir Kuzeydeki önemli bir ticaret noktasıydı. Kuzeyde Kazan Hanlığı önemli bir rakip oldu. Şeyh Cafer, Erdebil'e dönüşte rahatsızlanıp vefat etti. Oğlu İbrahim 1489 Kasım'ında tahta geçti. Erdebil artık bir Şahlık olmuştu.

Vasiyet

Ardalan'ın fethi tamamlanacak.

Kara Koyunlu'dan Gürcü toprakları alınacak.

Horasan ve Fars ittifakı dağıtılacak.

Memlük ile beraber Osmanlı durdurulacak.

Idea olarak Quantity aldım, ülkenin idealarıyla birleşmesi açısından Quality veya Religious idea alınabilir.

https://drive.google.com/file/d/1F98tXyO...sp=sharing

@Aeschyli