07-03-2020, 15:24
(Son Düzenleme: 03-03-2024, 15:53, Düzenleyen: Elefsar. Toplamda 1 kere düzenlenmiş.)
Gorgo, milattan önce 520 ila 490 seneleri arasında hüküm sürmüş Kral Kleomenes'in kızı, 490 ila 480 seneleri arasında hüküm sürmüş Kral Leonidas'ın karısı, 480 ila 458 seneleri arasında da hüküm sürmüş Kral Pleistarchus'un annesidir. Doğum ve ölüm tarihleri bilinmese de Herodotus'un kaynaklarına göre milattan önce 518 veya 508 senesinde doğduğu tahmin edilir. Milattan önce 490 senesinde Leonidas tahta çıktığında kendisiyle çoktan evlenmişti ve 10 sene sonra Thermopylae'deki ölümü sonrası hayatta kalmayı başardı. Oğlu Pleistarchus'un hükümdarlığının en azından bir bölümünde hayatta olduğu tahmin edilse de, bu sürenin ne kadar olduğu ve sarayda ne gibi bir role sahip olduğu bilinmemektedir. Tarihte sahip olduğu bilgeliği ve otoriter duruşuyla tanınır. Hem babası hem de kocası onun tavsiyelerini dikkate almıştır. Kendisi Herodotus'un Tarih kitabında ismi geçen nadir kadınlardan birisidir.
Tarihçi yazar Helena P. Schrader kendisinden şöyle söz eder:
Helena P. Schrader :Kendisine dair ufak da olsa bilgi kırıntılarına sahip olmamız Gorgo'ya dair en ilginç noktalardan birisidir. Herotodus başta olmak üzere dönemin Yunan tarihçileri Yunan liderlerin karılarından bahsetmektense Pers kraliçelerini anlatmaya daha meyilliydi - keza Yunanlara nazaran Pers kadınları çok daha güçlü bir role sahipti. Sadece bu değil, aynı zamanda Perslerin çok eşli olması, hangi kralın hangi eşten geldiği gibi konular Pers kraliçelerinin kaydının tutulmasını daha önemli hale getiriyordu ve bu durum Yunanlar için geçerli değildi. Bu kayıtlarda kimi zaman Sparta Kraliçelerinin ismi bile geçmezdi, örneğin Leonidas'ın annesinin adını bilmiyoruz, Leonidas'ın milattan önce 6. yüzyılın ikinci yarısında Agiad ailesi içerisinde karmaşaya sebep olmuş "ikinci karısının" adı kayıtlarda geçmiyor.
Antik tarihte Yunan kadınları bir toplumsal bir role sahip değildi, bunu Perikles'in en meşhur konuşmalarından birinde sarf ettiği şu cümlede de görebiliyoruz: "Bir kadının ulaşabileceği en büyük başarı isterse övgü isterse yergi şeklinde olsun, kendisinden en az derecede bahsedilmesini sağlamaktır." Perikles'in standartlarına göre Gorgo oldukça başarısız bir kadındır.
Çocukluğu
Sparta soylusu bir kız olarak Gorgo'nun sarayda şarkı söyleme, dans etme, edebiyat ve özellikle fiziksel eğitimden geçmiş olması muhtemeldir. Erkeklerden daha aşağı görülen Atina kadınlarından farklı olarak Sparta kadınları eğitim alabilir, toprak sahibi olabilir, boşanmaya karar verebilir ve bir sebep doğrultusunda seyahat edebilirdi. Kendisinin Herodotus'un Tarih kitabına girişi 8 ila 9 yaşlarındayken olmuştur. Bu dönemde İyonyalı şehir devletleri Miletuslu tiran Aristagoras önderliğinde Pers hükümdarlığına karşı isyan etmektedir, isyan başarısız olur ve Aristagoras yardım dilenmek için Sparta'ya gelir.
Kral Kleomenes Aristagoras'ı reddedip gönderse de, kendisi geri dönerek Kleomenes'e rüşvet teklif etmek ister. Herodotus'a göre Aristagoras saraya ikinci kez geldiğinde Gorgo da odadadır, Aristagoras kraldan özel bir konu konuşmak üzere çocuğu göndermesini istediğinde Kleomenes bunu reddeder. Aristagoras ilk rüşvet teklifini yapar, Kleomenes reddeder, bunun üzerine sürekli bir biçimde teklifini arttırır, bunun üzerine Gorgo "Baba eğer kalkıp gitmezsen misafirin seni yozlaştıracak." der.
Helena P. Schrader :Sparta dışında hiçbir Yunan şehrinde yaşı ne olursa olsun kadınların bu gibi devlet liderleri arasında gerçekleşen bir görüşmede bulunmasına müsaade edilmezdi. Gorgo'nun tavsiyesi normalden bir kat daha etkileyici, çünkü tarihe bakıldığında doğru yönde bir tavsiye olduğu görülüyo. Daha sonraları Perslerin Yunanistan'a istila başlatmasına sebep olacak olan şey, Atina'nın İyonyalıların isyanını desteklemesiydi. Görünen o ki 30 bin Atinalıyı ikna etmek 1 Spartalı kızı ikna etmekten daha kolay olmuştu.
Kraliçe Gorgo
Milattan önce 490 senesinde Kleomenes arkasında erkek bir varis bırakmadan hayatını kaybetti, bunun üzerine üvey kardeşi Leonidas tahta geçti. Herotodus'un Gorgo'dan bahsettiği ikinci hikayesi de bu dönemde geçmektedir. Kral Darius önderliğinde Persler Atina'nın İyonyalılara desteği üzerine Yunanistan'a istila başlatırlar ancak Maraton Muharebesinde yenilgiye uğratılırlar. Darius'un ölümü üzerine tahta babasının yarım bıraktığı işi tamamlamaya yeminli Büyük Serhas geçer. Serhas ordusunu hazırlarken, Demartus isminde biri Pers hakimiyetindeki Susa şehrinde yaşamaktadır. Demartus Kleomeones tarafından siyasi sebeplerden sürgün edilene dek Kleomeones'le birlikte Sparta Krallığı yapmıştır. Serhas'ın hazırlıklarını gören Demartus Sparta'yı uyarmak ister ancak nasıl bunu yapabileceğini bilemez, Susa kenti Pers İmparatorluğunun derinliklerindedir ve bir ulak göndermesi durumunda bu ulak kuvvetle muhtemel Persler tarafından engellenecektir.
Herotodus yaşananları şöyle anlatır:
Herotodus :Çok riskliydi - ya bu girişimi açığa çıkarsa? Bulabildiği tek yol katlanabilir balmumu bir yazım tableti almak, tabletin üstündeki mumu silmek, tabletin geriye kalan tahta kısmına mesajını yazmak ve tableti tekrardan mumla kaplamaktı. Böylelikle gönderdiği yere ulaşana kadar tablet görevliler tarafından incelense bile asıl içeriği fark edilmeyecekti.
Tablet Sparta'ya ulaştığında kimse buna anlam veremedi, Demartus neden üstünde yazı olmayan bir tablet göndermiş olabilrdi ki? Tartışmalar sürerken Gorgo bunun muhtemelen gizli bir mesaj olduğunu öne sürdü ve mum kısmı eritmeyi önerdi. Mumlar silindikten sonra tabletin tahta kısmında Perslerin istila için hazırlandığına dair mesaj belirdi. Sparta bu haberi Atina başta olmak üzere diğer şehir devletleriyle paylaştı ve Yunanlar yaklaşmakta olan istilaya erken bir biçimde hazırlanma fırsatı edindiler. Bu tablet Sparta yerine Atina'ya gönderilseydi muhtemelen tabletin sırrı çözülemeyecek, Yunanlar Pers istilasına erkenden hazırlanamayacaklardı.
Leonidas daha sonraları Thermopylae'de beraberindeki 300 Spartalıyla birlikte yaptığı son direnişle meşhur olacaktı:
Helena P. Schrader :Leonidas Thermopylae'e ölmeye giderken Gorgo kendisinden ne istediğini sordu. Leonidas "İyi biriyle evlen ve iyi çocuklara sahip ol." şeklinde yanıtladı.
Gorgo'nun tarihte ortaya çıktığı tüm örnekler onun güçlü ve zeki bir kadın olduğunu göstermektedir. Bir gün Atina'yı ziyaret ettiğinde kendisine neden sadece Spartalı kadınların erkeklerine söz geçirebildiği sorulduğunda "çünkü sadece Spartalı kadınlar gerçek erkekler doğurur." şeklinde yanıtlamıştır. Leonidas'ın ölümü sonrasında Pleistarchus Sparta Kralı olmuş, Gorgo tarih sahnesinden silinmiştir.