Bu rehberde sahibi olduğunuz bölgelerin ekonomik yönetimine dair bilgi alacaksınız.
Rehber imgur kullanıcısı Conditionable tarafından yapılmıştır, tarafımdan görsel olarak geliştirilip çevirilmiştir.
İlk olarak Osmanlı'nın Aydın bölgesine bakalım.
Bir bölgeden aldığınız vergiyi anlamanız diğer öğeler olan üretim ve insangücüne oranla çok daha basit.
Bölgenin 1 değer basetax'i o bölgeden yıllık 1 altın vergi almanızı sağlar.
Bir diğer deyişle 1 basetax'li bölgeden aylık taban 0.083 altın vergiye sahip olursunuz.
Yukarıda gördüğünüz Aydın bölgesinin basetax değeri 5, dolayısıyla Aydın şehri yılda taban 5 altın vergi veriyor.
Aylık hesaplamasında 5'i 12'ye bölüyoruz ve yukarıdaki resimde gördüğünüz taban 0.41'i elde ediyoruz.
Europa Universalis IV'te modifierlar birbirinin üstüne eklenir, hepsini toplarsınız ve ardından katsayı ile çarparsınız.
Yukarıda Aydın ili şehir olduğu için +%25, core olduğu için +%75 ve dini sınıfı memnun tuttuğumuzdan dolayı %10 bonus alıyor.
Bunları topluyoruz : 25+75+10 = 110 ediyor.
Aydın'ın yıllık vergi geliri olan 5'in %110'unu alıyoruz ve 5.5 sonucunu elde ediyoruz.
Çarpma işlemi yaptığımız için, eğer hiç modifier almasaydık ve çarpanımız 0 olsaydı, şehrin basetax'i yüksek olsa dahi şehirden vergi alamazdık.
Son olarak bölgenin otonomisini işin içine katmamız gerekiyor.
Otonomi her şeyden sonra elinizde olan değere etki ediyor. Öncesinde herhangi bir işleme katmıyoruz.
Otonomi değeriniz ne kadar yüksekse o kadar az vergi alırsınız.
Yukarıda Aydın'daki otonomi değerinin Aydın'dan alınan vergiyi -%13 olarak etkilediği görülüyor.
Demek ki Aydın vermesi gereken verginin sadece %87'sini veriyor.
Modifierları toplayıp %110 elde etmiş ve Aydın'ın taban vergi değeri olan 5 ile çarpıp 5.5 elde etmiştik.
Şimdi bu 5.5'in Aydın'ın otonomi sonrası verdiği vergi oranı olan %87'sini buluyoruz.
5.5 * %87 = %4.76'yı elde ediyoruz.
Gördüğünüz gibi yukarıda da Aydın'ın yılda 4.76 vergi verdiği yazıyor.
Ekonomi sekmesine geldiğimizde değerin çok daha az olduğunu göreceksiniz.
Burada değerler yıllık değil, aylık yazılıyorlar.
Dolayısıyla Aydın'ın yanında 4.76'nın 12'ye bölümü olan 0.39 görünüyor.
Aydın'dan her ay yaklaşık 0.4 altın vergi alıyorsunuz.
Tüm bunların yanı sıra sadece varolduğunuz için +1 aylık vergiye sahipsiniz.
Bu değer vassal olmanız durumunda düşebilir, Kutsal Roma İmparatoru olmanız durumunda artabilir.
Ekonomi kısmında verginin yanına baktığınızda bir %10 görüyorsunuz.
Bu verginin sadece %10'unu aldığınız veya tüm vergiyi aldıktan sonra buna %10 bonus eklendiği gibi bir anlama gelmiyor.
Burada gösterilen yüzdeler istisnasız tüm bölgeler için geçerli olan bonuslar.
Burada gösterilen %10'u daha önceki hesabımızda katmıştık.
Bir bölgeden aldığınız vergi aynı zamanda o bölgedeki asker üretim hızını da pozitif anlamda etkiler.
Bu etki çok büyük bir etki değil .
Ancak mikro yapmayı seviyorsanız ihtiyacınız olduğunda askerlerinizi yüksek basetax'e sahip bölgelerde üretmeyi tercih edebilirsiniz.
Vergiyi öğrendiğimize göre şimdi üretime geçebiliriz.
Üretimden elde ettiğiniz gelir vergiden biraz daha komplike.
Sahip olduğunuz taban üretim değeri vergiden farklı olarak 1'e 1 oranda değil, 5'te 1'i oranında etki eder.
Yukarıda Aydın'ın 5 taban üretim değerine sahip olduğunu görüyoruz.
Dolayısıyla Aydın'da bunun 5'te 1'i olan 1 değerinde üretim yapılıyor.
Dolayısıyla Aydın'da bunun 5'te 1'i olan 1 değerinde üretim yapılıyor.
Bu taban değerini yukarıda görebilirsiniz.
Yapılan üretimi etkileyen çeşitli unsurlar vardır.
Bu unsurlardan küçük değere sahip olanlar küçük etkiye sahipmiş gibi görünse de işin aslı öyle değil.
Ne kadar üretim yaptığınızı bildikten sonra bu sefer neyin üretimini yaptığınızı bilmeniz gerek.
Oyunda açık bölgelerin ürettiği ürün oyundan oyuna değişmez.
Ama yeni kolonileştirilen bölgelerde bölgeden bölgeye hangi ürünün çıkacağının belli yüzdeleri vardır.
Örneğin Orta Amerika'da altın bulma ihtimaliniz Kanada'da bulma ihtimalinizden daha yüksektir.
Bunun yanı sıra bazı bölgelerde ticari madde olarak Köleler bulunur.
Köleliği kaldırmanız durumunda bu bölgeler rastgele bir ticari maddeye sahip olacaktır.
Tüm bu farklı ticari maddelerin farklı farklı fiyatları vardır.
Bu ticari maddelerin fiyatları oyun içerisinde değişmektedir.
Ülkelere gelen bazı eventler bu fiyatların artışını veya düşüşlerini sağlayabilir.
Örneğin askeri teknolojide ilerlenip topçuların açılmasıyla birlikte bronza olan talep artacak, böylelikle bronzun fiyatı da artacaktır.
Ülkeler Protestanlığa geçtikçe balığa olan talep azalır, böylelikle balığın fiyatı azalır.
Bir ürünü ne kadar ürettiğinizi ve o ürünün fiyatını öğrendikten sonra üretimden elde ettiğiniz geliri anlayabilirsiniz.
Yukarıdaki resimde göründüğü üzere 3 ile 1.02'nin çarpımı 3.07'den ticaret değeri elde edersiniz.
Ticaret değeri vergiyi anlattığımız kısımdaki taban vergi değeri ile aynı yapıda.
Bu taban değere çeşitli modifierlar etki ediyor.
Yıllık 3.07 olan gelir yukarıda aylık 0.25 olarak ifade edilmiş.
Ticaretinize etki eden unsurları toplayıp taban değerinizle çarpıyorsunuz.
Ardından otonomi devreye giriyor ve gelirinizin bir kısmını elinizden alıyor.
Tıpkı vergiler gibi tüm bölgelerinizden elde ettiğiniz aylık üretim gelirini toplayarak ana üretim gelirinizi elde ediyorsunuz.
Burada gözüken %5'i daha önceden hesabımızda katmıştık, tüm bölgelerinize etki eden genel modifierları belirtiyor.
Bazı bölgelerde üretime çok yüksek bonuslar mevcut.
Bunlardan birisi İsveç'teki Dalaskogen şehri.
Ternate ve Tidore bölgelerinde baharat adaları bonusu mevcut.
Güney Amerika'da Potosi bölgesinde de büyük bir bonus mevcut.
Tüm bu bonuslar çok büyük katı sağlıyorlar, tek bir tanesinin etkisi yaklaşık 20-30 taban üretim değerine eşdeğer.
Potosi açık ara üretim açısından oyundaki en önemli bölge, çünkü altın üretiyor.
Birazdan altından daha detaylı bir şekilde bahsedeceğiz.
Taban üretim değeri aynı zamanda bölgenizdeki gemi inşaat süresini kısaltıyor.
Gemilerin aylar yerine yıllar alması, bu bonusun etkisini asker üretimi bonusuna oranla çok daha güçlü kılıyor.
O sebeple yüksek üretime sahip bölgelerinizi gemi üretiminde öncelikli tutmalısınız.
Ticaret bu üçlü arasındaki en komplike sisteme sahip gelir.
Burada da ticaret değerini kullanıyoruz, dolayısıyla ticaret geliri değerinin ne kadar önemli olduğunu farketmişsinizdir.
Çünkü aynı değeri üretimden ne kadar kazandığımızı hesaplarken de kullanmıştık.
Bunun için öncelikle ticaret sistemini anlamanız gerekiyor, onu anlatmak bu rehberin tamamından daha uzun sürebilir.
Şimdilik bölgesel ticaretten bahsedeceğiz.
Ticaret ile diğer değerler olan vergi ve üretim arasındaki en büyük fark, ticaret gelirinizden elde ettiğiniz gelirin size direkt olarak yansımamasıdır.
Bunun yerine tüm bu ticaret geliri, bölgenin bulunduğu ticaret bölgesine gider.
O ticaret bölgesinden ne kadar pay alacağınız ise o ticaret bölgesindeki gücünüzle ilişkilidir.
Eğer başka bir ülke sizin ticaret bölgenizde çok yüksek güce sahipse, bu şehirlerin ticaret değeri size değil, ona yarar.
Bu durumu ticareti iyi anlamanız halinde lehinize kullanabilirsiniz.
Ticaret gücü ile ticaret değerini karıştırmamaya dikkat edin.
Ticaret gücünüz toprağın gelişmişlik değeriyle ölçülür.
Bu gelişmişlik değerini ülkenin taban vergi, üretim ve insangücü değerlerini toplayarak elde edersiniz.
Bu gelişmişlik değerini 5'e böldüğünüzde o topraktan elde ettiğiniz ticaret gücü ortaya çıkar.
Ticaret gücünün tıpkı ticaret değeri gibi farklı modifierları bulunur.
Burada dikkat etmeniz gereken 2 şey var.
Bunlardan birincisi kıyı bölgelerin diğer bölgelerden daha değerli olması.
İkincisi ise otonominin etkisinin normalin yarısında olması.
Böylelikle yüksek otonomiye sahip bölgelerin düzgün bir ticaret gücü sağlamaya devam edebileceğini öğrenmiş olduk.
Bazı topraklarda o bölgenin ticaret gücünü arttıran özellikler bulunur.
Örneğin Osmanlı'da Hüdavendigar bölgesi ticaret merkezidir.
Canik bölgesinde Kızılırmak bulunduğundan bu bölge ticaret açısından elverişlidir.
Başka bir toprakta o +10 ticaret gücünü elde etmek için toprağı 50 kere geliştirmeniz gerekirdi.
Ticaret gücünüzü arttıran binaları ve mihrakları bu bölgelerde yoğunlaştırarak ticaretten daha çok para kazanabilirsiniz.
Ticaret gücünüzün paraya dönüşümü oldukça karışık, bunu ileride yapılacak bir ticaret rehberinde daha derinlemesine inceleyebiliriz.
Artık hem ticareti hem de üretimi anladığımıza göre altından bahsedebiliriz.
Farkettiyseniz altının ticari değeri 0 olarak gözüküyor.
Çünkü altının ticareti yapılmıyor, direkt olarak gelirinize yansıyor.
Üretilen her 1 birim altın için yıllık 40 altın gelir elde ediyorsunuz.
Bu durum altını ona en yakın ticari üründen 10 kat daha güçlü yapıyor.
Altın gelirinizin toplam gelirinize olan oranının yüksek olması durumunda yüksek enflasyona sahip olursunuz.
Bu sebeple altın, küçük ülkelere nazaran büyük ülkeler için avantajlı bir gelir kaynağıdır.
Altına sahip küçük batılı ülkeler kısa sürede çok yüksek enflasyonlara sahip olabilirler.
Altın geliriniz aynı zamanda otonomiden de etkilenir.
Yukarıdaki görselde Tirol'ün 32 altın yerine 31.25 altın gelir getirmesinin sebebi budur.
Altına sahip olduğunuz bölgeleri herhangi bir mihrağa vermemeniz altından daha iyi yararlanabilmenizi sağlar.
Son bahsedeceğimiz değer, insangücü.
Sahip olduğunuz 1 insan gücü, sizin sahip olabileceğiniz maksimum insangücü oranını 250 arttırır.
Bu oranı yukarıdaki görselde Base: olarak görebilirsiniz.
Ardından bu taban oranı modifierlar ve otonomi etkiler.
Sonra sahip olduğunuz bölgelerden gelen tüm maksimum insangücü sayısı birbirine eklenir.
Ardından -şaka gibi bir- 10.000 insangücü daha eklenir.
Ortaya çıkan değeri 10'a böldüğünüzde yıllık insangücü değerinizi bulursunuz.
Bu da demek oluyor ki 1 taban insangücü, size yıllık 25 insangücü vermektedir.
Bölgenizdeki taban insangücü aynı zamanda oyundaki en gereksiz bonuslardan biri olma şerefini taşıyan 'garrison growth'tur.
Garrison growth bir kaleyi tekrar ele geçirmeniz sonrası veya açıp kapamanız sonrası o kaledeki garnizonun artış hızıdır.
Ancak oyunda buna göre hareket etmeniz gereken herhangi bir yer yok, çünkü çok gereksiz bir bonus.
Aynı zamanda topraklarınızın gelişmişlik değeri yukarıda gösterilen unsurlar üzerinde de etkili olur.
Yüksek otonomiye sahip olmak ise yukarıda göründüğü üzere bölgeden elde ettiğiniz birçok unsura zarar verir.
Okuduğunuz için teşekkürler.
Bir sonraki rehberde savaş mekaniklerini inceleyeceğiz.
![[+]](https://forum.strategyturk.com/images/majestic/collapse_collapsed.png)
