[napolyon94]

Bölüm 30 - Yamato Deniz Savaşı

Fransa üstünde yaşanan zafer çığlıklarının gölgesin de Akdeniz'de Amiral Yamamato önderliğinde ki 4.Harp Filosu haftalar boyunca dramatik mücadelelere girişti. Birleşik İngiliz-Amerikan Armadaları Japon Ana vatanından bu kadar uzakta Zavallı filoyu ağır hırpalamıştı. Yamamato ve onun yaralı filosuna verilen en büyük görev Atlantik üstünde yapılacak denizaltı mücadelesin de Kaidai denizaltılarına eskortluk etmek ve onların mukavemetlerini yüksek tutmaktı. 4.Harp Filosu kağıt üstünde hala daha İmparatorluğun en muazzam gemilerini barındırıyordu. Efsanevi IJN YAMATO ve IJN MUSASHI gibi, IJN SHOKAKU ve IJN ZUIKAKU gibi. İtalya'nın düşüşü mütteifklere Akdeniz'i kontrol etmek için gereken deniz ve hava üstlerini yeterince vermişti. Miğfer devletlerinin elinde sadece İskenderiye Limanı bulunmaktaydı. Aralık 1944 te yaşanan birkaç hava baskını ile İskenderiye tesisleri ağır hasar aldı. Ekim 1944'de yapımına başlanan Bengal İmparatorluk Donanma Üssü ise sadece birkaç su üstü gemiye ev sahipliği yapacak donanıma sahipti ve 12 aydan evvel hazır olamaycaktı. Geriye Tayvan, Singapur ve Kure tesisleri kalıyordu ki bunlar da binlerce km uzakta kalarak pratikte 4.Harp Filosunu besleyemezlerdi.


Bu şartlar altında Amiral Yamamato her geçen gün kan kaybederek Akdeniz'den adım adım sürülüyordu. Düşmanın muazzam kapasiteli ve zırhlı uçak gemileri devasa deniz filolalarına ev sahipliği yapıyordu. Zira Amiral Chester tek seferde 450 Avanger torpido uçağı kaldıracak kuvveti bulabiliyordu. Uzun menzil radarları ve yarışılamaz hava üstünlükleri Müttefik Donanması Pasifik'te yaşanan utanç dolu deniz savaşarının intikamını alma cürretini kendinde buluyordu. Akdeniz'de toplamda 13 uçak gemisine sahip olan Amiral Chester'a karşı Amiral Yamamato sadece 4 uçak gemisine sahipti. Chester'da HMS Victorius hariç tüm uçak gemileri modern ve son 18 ayda denize indirilmiş üstün gemiler iken, Yamamato'da ise sadece 5-6 yıllık olmalarına rağmen savaş öncesi dönemde yapılmış ve modernizasyon geçirememeiş Soryu, Hiryu ve Shokaku sınıfı 4 gemisi vardır. Bu gemiler de radar donanımlar malesef bulunmamakta, dahası hangarlarıda büyük oranda boştur. Özellikle avcı uçağı olarak A6M ve A7M sayısı 15 Şubat 1944'de tüm gemilerde toplamda sadece 24'tür. Savaş gemilerin de ise hala daha Japonya'nın üstünlüğü bulunmaktadır. 420mm topları ile IJN Yamato ve IJN Musashi düşman donanması ile temas sağlandığının da büyük bir ateş gücü üstünlüğü sağlasa da geçmiş deniz çarpışmalarında istenilen verimi gösteremediler. Büyük yapıları onları Müttefik dalış bombardıman uçakları için kolay av yapmaktadır. 1930'ların ön görüleri ile inşa edilen bu gemilerin uçaksavar savunmaları ise her Japon su üstü gemisinde olduğu gibi kritik biçimde sınıfta kalmaktadır.

Bir diğer Mesele ise savaşın başında Japonya'ya üstünlük sağlayan konsantre donanma prensibinin artık tam terse çark etmesidir. Dünya sularına yayılan İmparatorluk Donanması 1945 şartlarında yek pare olamayacak durumdadır. Müttefikler için ise Akdeniz Cebelitarık'ın ve İtalya'nın kontrolü ile bir nefes kadar yakındır.

Nisan 1944'e gelindiğinde Akdeniz'deki sular kızıla boyanacaktır.

Yamato Deniz Savaşı
  Nisan-Mayıs 1945 aylarında Batı Akdeniz'de yaşanan bir dizi çarpışmalar bu isimle anılacaktır. Japon İmparatorluk Donanmasının 4.Harp Filosu Amiral Gemisi IJN Yamato' nun başına gelenler bu çatışmaları onun ismiyle anılmasına yol açmıştır.

28 Mart 1945'de Amiral Yamamato Oran Limanına yaptığı 3 gün süren bombardıman sonlandırır ve 4.Harp Filosu ile denize açılır. Düşman Ocak ayında Güney İspanya kıyılarına çıkmış ve Cebalitarık'ta tam güvenlik sağlamıştır. Birleşik Anglo-Amerikan Donanması'nın Valencia Limanını ağır topçu atışları ile vurması bardağı taşıran son damla olur. Yamamato'nun elinde son aylarda iyice hırpalanmış yaralı gemilere rağmen denizlerde giderek azalan Japon Egemenliği onu reaksiyon göstermeye iter. Amiral Yamamato son yıllarda yaşadığı prestij kaybını düzeltmek ve rakibi Ozawa'nın koltuğunu tekrar elde etmek istemektedir.  


Cebelitarık ve İtalya'da inatla direnen mütteifklerin şüphesiz son umudu yüzyıllardır güvendikleri su üstü donanmalarıydı. 29 Mart 1945'de Yamato ce 4.Harp Filosu Balerik Adaları'nda Valancia'yı bombalayan Anglo-Amerikan Donanmasını karşılamaya açıldı. Keşif uçakları ve ispanyol itihbaratı düşman filosunun İbiza'nın Batı açıklarında Genova eksenine doğru manevra yaptığnı bildirir. Balarik Adaları'nda 2 ay evvel inşası hızla tamamlanmış bir müttefik hava üssü vardır. Amiral Chester şüphesiz bu hava gücünün korumasına güvenerek Fransız-İspanyol kıyılarında hareket serbestliğini kendinde görebilmektedir. Yamamto 26 deniz mili hızla 1 Nisan Şafağında Ibiza açıklarına ulaşır. Birkaç gündür havada yaşanan ufak it dalaşlarının ardından 180'den fazla müttefik uçağının 4.Harp Filosu'na saldırısı ile sıcak çatışma resmen başlar. IJN Shokaku 2 isabet birden alarak savaş dışı kalır. IJN Fuse ve IJN Ise'de güvertelerinden önemsiz isabetler alsa da 3 imparatorluk destroyeri kurtarılamayacak şekilde hasar görür. Gün boyu süren hava taarruzları neticesinde IJN Musashi ve IJN Yamato'da nasiplerini alırlar. 19 düşman uçağını düşüren Yamato 450mm zırhla kaplı kaptan köşkünden bir Avenger uçağının 280 kg lik bombası ile vurulur. Amiral Yamamato ciddi biçimde yaralanır ve IJN yamato komutası yedek kçşke taşınır. Kule saatler boyunca süren bir yangına şahit olacaktır. Yamamato sağlık imkanlarının özel olduğu Mogami kruvazörüne tahliye edilir. Bilinci yerine olan Amiral görevi sürdürmeye inatla devam eder. Bedenin sol tarafındaki yanıklar ve şarapnel parçaları onu durdurmamaktadır. 


Yamato'dan yükselen alevlere rağmen 4.Harp Filosu disiplini elden bırakmaz. 1 e 3 bir oran ile düşman uçaklarına ağır kayıplar verdirilir. Amiral Chester 2 Nisan şafağı ile birlikte hava gruplarını geri çağırır. IJN Soryu nun 2 hava filosu takip manevrası ile düşman filosunu saptar ve taarruza geçer. Çok ağır kayıplara rağmen bir düşman destroyeri batırılır ve USS Essex uçak gemisi 3 isabet ile vurulur. 



Amiral Yamamato düşman ile top menziline girmeye kararlıdır. Durumu ağırlaştıkça bilincinden şüphe duyulur ve vekil komutaya Nabura atanır. Yamamato'nun planı doğrultusun da Chester'in filosuna gece boyu yanaşma manevraları yapar. IJN Musashi öncülüğünde harp pozisyonu alınır.


Hasar kontrol ekibi Yamato'yu güvenceye almayı başarsa da Amiral Chester onu batırmaya kararlıdır. Naburo elinde ki az miktarda ki hava gücünü korumak niyetinde olsa da Chester'in rezervleri tamdır. Bu suretle 2-3 Nisan gecesi yeni bir hava akını başlatır. Saldırının merkezinde IJN Musashi ve IJN Yamato vardır. Gece boyu yaşanan korkunç saldırılar yükselen alevler ile düşmanın işini daha da kolaylaitırır. Her bir isabet diğer uçaklar için bir meşaledir. Yamato 2 torpido ve 4 güverte isabeti daha alır. Gemi 17 derece sola yatar ve hızını koruyamadan 10 knot altına düşerek gemiyi savaş dışı bırakır. 6 isabet ise bacadan girerek makina dairesinin kalbinde ölümcül bir patlama yaratır. Yangın 4.cephaneliğe sıçar ve 410mm mühimmatında bulunduğu bölüm muazzam bir patlama yaratır. Gemiye tahiye emri verilse de 2850 denizci'den sadece 300'den biraz fazlası kurtarılır. Japon İmparatorluk Donanması'nın Dünya denizleri egemenlik sembolü batmaz IJN YAMATO BATAR!


Yamato'nun 70,000 tonluk muazzam gövdesi ikiye ayrılarak hızla batar. 3 Nisan 1945'de Yamato İmparatorluk Kayıtlarından silinecektir. (İronik bir biçimde gerçekte de 7 nisan 1945'de battı, eh neredeyse aynı tarihi yakalıyorduk, ama itiraf edeyim çok canım yandı beyler, hani tüm oyundan tadım kaçtı, gözüm gibi bakıyordum Yamato'ya, kaç paket sigara bitti onun ardından, kaç gün kendime gelemedim, hoşçakal Yamato)


Birkaç saat sonra ise hava tacizleri IJN Haruna'yı vurur. Haruna tek bir torpido isabeti ile hızla su almaya başlar. 4 bölümü su alan Haruna yavaşlar ve kolay bir yem olur. Avenger uçakları Haruna'ya güneş batana kadar terör yaşatırlar. Muazzam bulutlar Haruna'dan yükselir, gemi daha fazla dayanamaz ve başarılı bir tahliyenin ardından yan yatarak batar. IJN Soryu ve IJN Hiryu'da ağır isabetler alır. Japon İmparatorluğun güneşi 4.Harp Filosu için ufukta batarken bazı gemiler bir sonraki şafağı göremiyeceklerdir. Amiral Naburo tornistan kararı alır ve gece karanlığında Güneye dönerek temasdan vazgeçer. 2 savaş gemisi batmış, 3 destroyer kaybedilmiş ve 3 uçak gemisi ağır yara almıştır. Ayrıca Ise ve Fuse'de de ciddi hasarlar mevcut olup çok sayıda uçak ve pilotda kaybedilmiştir. Amiral Chester yakın takibi sürdürmeye niyetlidir.


4 Nisan gece 03,25'de 4.Harp Filosu farklı bir yönden top atışı ile karşılanır. Nabura neye uğradını şaşırır. Sadece 5 gemiden oluşan bir ABD filosu Cezayir kıyılarından yaptığı bir pusu ile 4.Harp Filosunu gece karanlığında vurur. ABD'lilerin sahip olduğu üstün Radar Güdümlü Toplar sayesinde ölümcül isabet kaydedilir. Şafağın sökmesi ile göklerde yeniden ABD uçaklarının tacizi başlar. IJN Musashi ve onun zavallı ama cürretkar seyrüssefer subayları bir Amerikan ağır kruvazörünü batırmayı başarsalar da kayıplar muazzam dır. IJN Mogami kruvazörü USS Iowa tarafından defalarca vurulur ve batırılır. Amiral Yamamato ait olduğu bir mezara metal tabutu ile birlikte batar. IJN Nagato açılan ilk ateşlerin kurbanıdır. Ise ve Fuso'nın aksine karşılık verecek duruma bile geçemez. Nagato defalarca torpido, bomba ve top isabeti alır. Batmadan evvel önde ki 280 mm bataryası son bir defa içinde ki mürettebatın hamlesi ile ateş alır ve onlara mezar olur. Ise ve Fuso'da savaş dışı kalacak kadar ağır yaralıdır. Desroyerlerin yaptılları intihar torpido saldırılarıda netice vermemiştir. Tüm karartma önlemlerine rağmen "radar güdümlü toplardan" habersiz destroyer kaptanları ağır ateşler ile batırılır. Bu Japonya için en utanç verici yenilgilerden biridir. 


4.Harp Filosunun kalıntıları IJN Musashi'ye sığınarak Doğu Akdeniz'e panik halinde çekilir. Naburo görevden alınır ve yerine Amiral Chi-re atanır. Bürokrasi de ki hata, 1 gece önce hayatını Nagato gemisi ile birlikte kaybden Chi-Re'yi 4.harp filo komutanı yapmıştır. Filonun kılıç artıkları artık bir hayalet tarafından komuta ediliyordur.


4.Harp Filosunun imha edilmesi, IJN Yamato'nun kaybı, ve Büyük Amiral Yamamato'nun ölümü Japonya'yı sarsar. Birleşik Donanma Amirali Ozawa Pasifik'te ki insiyatiften vazgeçerek elinde ki tüm kuvvetleri toplar. 1., 2., ve 3. Harp Filolalarının su üstü savaş güçleri İskenderiye'de acil intikal ettirilir. 20 gün süren yorucu hazılrık süreci Muazzam bir Japon Armadası teşkil etmiş görünse de sadece 3 uçak gemisi, birkaç savaş gemisi ve bol miktarda kruvazör içeren geçmişin bir gölgesidir. 4.Harp filosundan Ise, Fuso ve tabi ki IJN Musashi'de bu armadaya katılır. Chester 15 Nisan 1945'de Malta açıklarına ulaşır. Ozawa'da onu karşılamak için Girit'ten hareket eder. 16 Nisan 1945'de Cebalitarık yeniden 99.Ordu unsurları sayesinde ele geçirildiğinden Chester Akdeniz'de kapana kısılmıştır. Sadece İtalyan limanlarına güvenen Chester kendine güvenmektedir. Önceki çatışma da 20,000 ton gemi kaybına karşılık 300,000 ton japon gemisini denize ya gömmüştür yada uzak doğuda ki tersanelere aylarca hapsetmiştir.


20 Nisan 1945'de Ozawa az miktarda ki hava gücünü bir "feda" harekatiyle düşmanın üstüne sürer. Gece boyu havacıların yaptıkları tüm fedakarlıklara rağmen ezici düşman hava gücü altında Ozawa'nın armadası düşmanın top menziline girer. Gece yaşanan hava tacizleri ile IJN Jaga ve IJN Kongo ağır hasar alırlar. Top menzilinde yaşanan çatışmalar daha acımasızdır. İlk ateşi şafakta IJN Musashi yapar. 37 km den yaptığı isabet ile düşmanın bir savaş kruvazörünü ağır hasar verdirir. Yine de ateş gücü Müttefikler de daha üstündür. ağır çatışmalar neticesinde onlarca japon gemisi daha hasar alır. Birçoğu bir sonraki güne suyun altında uyanacaktır. IJN Jaga ve IJN Kongo batar. 4 ağır kruvazör ve 10 destroyer de onları takip eder. Düşman ise sadece bir savaş krubazörü, 1 hafif ve 1 ağır kruvazör kaybetmiştir. Hava da ki üstünlükleri muazzamdır.

Amiral Ozawa güneye çark eder, acil olarak Tripoli limanından destek almaya çalışır. Chester Ozawa'nın peşini bırakmaz. Günler boyunca süren hava takibi İmparatorluk Armadasını çiğ çiğ yiyecektir. Ağır bir fırtınanın yaşandığı 26 Nisan gecesi Ozawa tornistan yaparak Kuzeye Chesteri harp pozisyonun da karşılamaya karar verir. Hava muhalefeti düşmanın en üstün silahını kınına koymuştur. Ozawa artık gözünü karartmışır. Ne pahasına olursa olsun skor eşitlenecektir!

Chester görüş mesafesinin 10 km den az olduğu bu fırtınalı ortamda filo düzeninin kaybeder. Radar güdümlü toplar dost ateşinden korunmak için fırtınada güvenilmez. Ozawa muazzam bir ateş gücü ile Chester'i 22 Nisan 1945 saat 12-54 ile vurmaya başlar. Bu tarihin gördüğü en büyük ve son top menzilindeki deniz savaşıdır. Saatlerce iki tarafta birbirine kan kusar. Günün sonunda yaralı Samuray dizlerinin üstünde kılıcının desteği ile doğrulabilse de , öldürdüğü cesedine bir mezar kazacak kadar hala dinçtir.


Muazzam bir deniz çarpışması, Akdeniz o gün 75,000 denizcinin ölümüme şahit oldu. Savaşın son büyük çarpışması bu eski medeniyet beşiği sularda oldu. Japon İmpatorluğu son ve en büyük sınavını bu çatışma da verdi. Amiral Ozawa kariyerinin en başarısız zaferini burada tattı. Yamato Deniz Savaşı çarpışmaları birkaç ufak çatışma ile devam etse de 22 Nisan 1945 günü büyük bir dönüm noktası oldu. Savaşı bitirecek olan tek bir büyük deniz savaşı fikri Amiral Yamamato'nundu. O hayatı ile bu tutkuyu gerçekleştirebildi. 


İlerleyen günlerde Amiral Ozawa düşmanın arta kalan filolalarını limanlarda yahut açık deniz de basarak yok etti. 19 Mayıs 1945'de müttefikler teslim olana dek bu deniz terörü devam etti. Her liman her bir damla suda müttefik donanmasının kılıç artıkları 19 Mayıs'a kadar umutsuzca sürüklendiler. Birçok düşman gemisi mürettabatları tarafından kendilerini batırdılar. Malasef Ozawa bir kaç hücüm bot ve destroyer dışında bir gemiyi sağlam olarak ele geçiremedi. Bir çok müttefik gemisi vahşice batırıldı. İtalya hızla düştü. Fas ve onun Atlantik kıyılarında tutunmaya çalışan ABD birlikleri başarılı olamadılar. İkmalsiz kalan Yugosvlavya ve İtalya'da ki müttefik ordular kitleler halinde teslim oldu. 14 Mayıs 1945'de Roma geri alındı. Mayıs 1945 sonunda 4,7 milyon müttefik askeri kayıtsız şartsız teslim olarak silah bırakacaklardır.

Bir sonraki bölümde büyük final de görüşmek üzere...

30.Bölümün sonu...