[PCOyun]

Satranç Efsaneleri

Satranç Efsaneleri konu dizisinde satranç tarihine adını yazdırmış önemli isimlerin hayatlarını sizinle paylaşacağız.

---

Emanuel Lasker

Emaneul Lasker, 24 Aralık 1868 doğumlu Alman satranç ustasıdır. İkinci dünya şampiyonu olmasının yanı sıra 27 yıl ile en uzun şampiyonluk süresine sahiptir. O dönemin oyuncuları Lasker'in oyuna psikolojik bir açıdan yaklaştığını öne sürmekteydiler, hatta bazen bilerek zayıf hamleler yaparak karşısındakini şaşırtmayı hedeflerdi. Günümüzde yapılan analizlere göre Lasker çağının ötesinde bir oyuncuydu ve o dönemdeki diğer insanların anlayamadığı stratejiler kullanıyordu. Satrancın dışında; matematik, felsefe ve yazarlık ile de ilgilenmekteydi.

Oynama Stili

Lasker'in stili evrenseldi. Ne dönemin baskın saldırı ağırlıklı stratejisiyle kısıtlıydı ne de Steinitz'in geliştirdiği pozisyonel strajiyle. Lasker oyuna, çağının ötesinde bir şekilde, geniş yaklaşıyordu. Her şeyde ustaydı. İsterse inatçı bir saldırgan veya kararlı bir savunmacı olabilirdi. Rakibine karşı stilini değiştirmekte oldukça başarılıydı.

Çıraklıktan Ustalığa

Lasker satranç oynamayı 11 yaşındayken kardeşi Berthold'dan öğrendi. 1889'da pek çok turnuva kazanarak satranç dünyasında hızlıca yükseldi. 1890-1893 yılları arasında Mieses, Bird, Blackburne, Showalter gibi büyük isimlere karşı zaferler elde etti. Bu sırada turnuvalardaki başarısını da sürdürüyordu. Amsterdam uluslararası turnuvasında ikinci, Londra'da iki turnuvada birinci ve New York turnuvasında 13-0-0 skorla namağlup şampiyon oldu.

Lasker, başarılı geçirdiği yıllarından sonra Tarrasch'a meydan okudu. Tarrasch genç Lasker'in meydan okumasını reddetti ve önce daha önemli turnuvalar kazanmasını söyledi. Tarrasch'dan aldığı retten sonra Dünya Şampiyonu Steinitz'e meydan okudu.

Dünya Şampiyonluğu

Steinitz, Lasker'in meydan okumasını kabul etti ve maçın 1894'de oynanacağına karar verdiler. Lasker, satranç dünyasını şaşırtacak şekilde, Steinitz'i 12-7 skor ile yendi. Steinitz'i yendikten sonra ikinci dünya şampiyonu oldu. O dönemdeki oyuncuların çoğu Lasker'in kazanmasını ya şansa ya da Steinitz'in yaşlılığına bağlıyordu. Oysa steinitz sadece 58 yaşındaydı. Bu karşı çıkmanın en büyük sebebi Lasker ne Chigorin ne de Tarrasch'a karşı oynamıştı. Lasker bu eleştirileri masada cevaplandırdı. 1895 Hastings turnuvasında Steinitz ve Tarrasch'ın önünde bitirdi. Steinitz, Chigorin ve Pilssbury'nin katıldığı 1896 St. Petersburg turnuvasını da kazandı.

1896'da Dünya Şampiyonluğu için Steinitz ile rövanş maçı yaptı fakat sonuç değişmedi ve fark daha da açılmıştı. Lasker 12.5-4.5 skor ile galip gelmişti. Lasker 1899 Londra ve 1900 Paris turnuvalarını kazanarak başarısını devam ettirdi.

1900-1904 yıllarında kısa bir ara verdi. 1904 Cambridge Springs turnuvasında Janowski ile birlikte ikinci oldu. Birinci olan Marshall ise Lasker'e meydan okuma hakkı kazanmıştı.

1907'de Lasker ile Marshall Dünya Şampiyonluğu için karşılaştılar. Karşılaşma Lasker'in ezici (11.5-3.5) galibiyeti ile sonuçlandı. 1908 yılında Lasker ile Tarrasch nihayet Dünya Şampiyonluğu için karşılaştılar. Tarrasch satrancın kuralları olduğuna ve bunlara bağlı şekilde oynanması gerektiğine sonuna kadar inanıyordu. Maalesef Tarrasch'ın düşünceleri Lasker tarafından çöpe atıldı ve 10.5-5.5 skor ile galip geldi.



1909 yılının sonlarına doğru Janowski'ye karşı Dünya Şampiyonluğunu savundu. İki farklı maç yaptılar. İlkinde Lasker 8-2 skor ile yendi. Bunun üstüne Janowski rövanş talet etti fakat sonuçlar onun için daha da kötü oldu. Lasker bu sefer 9.5-1.5 skor ile kazandı.

Kariyerinin bu kısmına kadar Lasker yenilmez gözüküyordu. Farklı bir çok stil oynayabilmesi rakiplerine karşı çok büyük avantaj sağlıyordu. 1910 yılına kadar da bu böyle devam etti.

1910 yılında Lasker, Schlechter'e karşı oynadı. Schlechter pek çok oyunda berabere kalması ile ünlüydü. Bu turnuvalarda iyi olmasa da birebir karşılaşmalarda işe yarayabiliyordu. Son maça girerlerken Schlechter 5-4 öndeydi. 10 maçlık karşılaşmanın sonunda Schlechter kazanan taraftaydı. Lasker'i yenmesi için berabere kalması yeterliydi fakat kazanan hamleyi kaçırdıktan sonra kaybetti. Lasker skoru 5-5 yaparak berabere kaldı ve şampiyonluğunu korudu.

Şampiyonluğunu Schlechter'e karşı savunduktan sonra tekrar savunması için 10 yıl geçmesi gerekti. 1914 yılında 1. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine tüm satranç aktiviteleri durakladı.

1920'de Lasker ve Capablanca 1921'de Dünya Şampiyonluğu için oynamaya karar verdiler. Karşılaşma 24 maç olacak şekilde ya da 12.5 puana ilk ulaşanın kazanması üzerine ayarlanmıştı fakat Lasker 14. maç'tan sonra çekildi. 9-5 (4 kayıp 10 beraberlik) olan sonuç büyük oranda Capablanca'nın lehineydi.

Kariyerinin Sonu

Lasker'in 27 yıllık Şampiyonluğu Capablanca'ya yenilmesiyle sona erdi fakat Lasker aktif olarak turnuvalara katılmaya ve başarı elde etmeye devam etti. 1923 Moravska Ostrava, 1924 New York turnuvalarını kazandı. 1925 Moskova turnuvasında ikinci oldu. Bu turnuvadan sonra Lasker satranca uzun bir ara verdi ve 1934'e kadar hiç oynamadı. 1934'de Zürih turnuvasında beşinci oldu. 66 yaşındayken 1935 Moskova turnuvasında üçüncü oldu. İleride Dünya Şampiyonu olacak Botvinnik'in yarım puan gerisinde ve Capablanca, Levenfish, Kan, Lilienthal, Ragozin, Alatortsev, Pirc, Chekhover gibi isimlerin önünde bitirdi. Lasker 1941 yılında, 72 yaşında vefat etti.

---

Satranç Kulübü tarafından Strategyturk Forumları için hazırlanmıştır.

[Attila the Hun]

Kendisi favori ustalarımdan biridir. En uzun dünya şampiyonluğu süresine sahip olması, I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesine ve bu sebeple turnuva düzenlenememesine bağlansa da çok usta bir satranç oyuncusu olduğu su götürmezdir. Satrançta Alman hegemonyasının sonunu temsil eder.

Albin Karşıgambiti'nin bir varyantı olan güzel bir tuzağı vardır. Notasyonu:

1. d4 d5
2. c4 e5 (Albin Karşıgambiti)
3. dxe5 d4
4. e3 Fb4+
5. Fd2 dxe3 (Fxb4 için tuzak kuruluyor)
6. Fxb4 exf2 (tuzak kuruldu)
7. Şe2 fxg1=A+ (ata terfi eder ve şah çeker)
8. Şe1 Vh4+

[Dreyfus]

Matematikte Lasker-Noether Teoremini bulup(Cebirsel Geometrinin en önemli teoremi dir.)bulduğu zamanda dünya şampiyonu olması ve 27 yıl şampiyon olması bende büyük hayranlık uyandırmakta.Üstelik unvanı yitirdikten sonra satrancı bırakmamış,67 yaşında 1935 Moskova turnuvasında eşbirincilerle (Botvinnik,Flohr) yarım puan farkla 3.olunca,Gelecekte dünya şampiyonu olacak Mikhail Botvinnik şöyle demiş: "İlk iki oyuncunun yaşlarını toplasanız bile,Lasker'inkinden 16 eksik çıkıyor!"

    Lasker vs J Bauer, 1889 1-0

   Lasker vs Capablanca, 1914 1-0

   Pillsbury vs Lasker, 1896 0-1

   Marshall vs Lasker, 1907 0-1

   Lasker vs W Napier, 1904 1-0

   Euwe vs Lasker, 1934 0-1

   Lasker vs Schlechter, 1910 1-0

   Lasker vs Capablanca, 1935 1-0

   Lasker vs Pirc, 1935 1-0
   Lasker vs Steinitz, 1894 1-0

Lasker in en iyi oyunları.