[Duman]

1938 senesinde 9 Kasım gecesi Naziler sinagogları ateşe verdi, Yahudilerin evlerine, okullara ve işyerlerine zararlar verdi ve yaklaşık 100 Yahudi öldürüldü. Aynı zamanda "Kırık Cam Gecesi" olarak da bilinen bu gece sonrasında 30 bin Yahudi tutuklanacak ve toplama kamplarına gönderilecekti. Almanya'daki Yahudiler 1933'te Adolf Hitler'in başa geçmesiyle birlikte çeşitli baskı politikalarına maruz kalmışlardı ancak bu politikaların hiçbiri şiddete dönüşmemişti. Kristal Gece sonrasında Yahudiler için durum gittikçe kötüleşen bir hal aldı. İkinci Dünya Savaşı'nda Hitler kendi tabirleriyle önlerindeki "Yahudi Sorununa" bir "nihai çözüm" üretecekti ve bu "çözüm" 6 milyon Yahudi'nin ölümüyle sonuçlanacaktı.

Hitler ve Anti-Semitizm

Hitler 1933 yılında Şansölye olmasıyla birlikte birtakım Yahudi-karşıtı politikalar benimsedi. Bu politikaların yanı sıra Hitler'in Nazi Partisi Almanya genelinde Yahudi esnaflardan alışveriş yapılmaması ve Yahudi şirketlerin markalarının boykot edilmesi gibi çeşitli protestoları destekliyordu. 1933 yılının Mayıs ayında başta Yahudi yazarlar olmak üzere Alman olmayan tüm yazarların eserleri Berlin'deki opera binasında yakıldı. 2 yıl sonra Alman esnaflar Yahudilere hizmet vermeyeceklerini açıkladılar, 1935 yılının Eylül ayında Nuremberg Yasaları doğrultusunda sadece Aryanların tam vatandaşlığa sahip olabileceği ilan edildi ve sonrasında Aryanlarla Yahudilerin evlenmesi yasaklandı.

Bu politikalar büyük oranda topluluktaki Yahudi nüfusu sindirmeye yönelik eylemler olsalar da bu baskı şiddetsiz bir şekilde uygulanıyordu, 9 Kasım gecesi yaşananlarla birlikte bu değişecekti.

Baskıdan Şiddete

1938 yılının sonbaharında, bir süredir Fransa'da ikamet eden 17 yaşındaki Leh Yahudi Herschel Grynszpan ailesinin esasen Alman kökenli olduğunu ve Almanya'nın Hanover kentinden Polonya'ya sürgün edildiklerini öğrendi. Almanlara karşı bir nefret beslemeye başlayan Herschel, 7 Kasım günü Paris'te bulunan Alman diplomat Ernst vom Rath'ı silahla yaraladı. Diplomat 2 gün sonra bu yaralanmadan kaynaklı sebeplerden hayatını kaybetti. Paris'te bir Yahudi tarafından öldürülen bu diplomatın cenazesine Hitler de katılacaktı. Nazi Hükümetinin Propaganda bakanı Joseph Goebbels için bu olay eşi benzeri bulunmaz bir fırsattı ve bu olayın Almanya genelinde Yahudilere karşı olan öfkenin güçlendirilmesi için kullanılabileceğinin farkındaydı.

Kristal Gecesi bu öfkenin ir sonucuydu, 9 Kasım gecesi başlayıp ertesi güne kadar devam etmek üzere Almanlar Almanya genelindeki çok sayıda sinagogu ateşe verdi, Yahudilerin yaşadığı bilinen çok sayıda eve, gittikleri bilinen okullara, iş yerlerine, hastanelere ve hatta mezarlıklara zararlar verildi, bu olaylar kapsamında 100'e yakın Yahudi hayatını kaybetti. Hükümet yetkilileri polise ve itfaiyeye olaylara müdahale etmeme emri verdi. Kristal Gece sonrasında sokaklar kırık camlarla doluydu. Almanya hükümeti olaylardan Almanya'daki Yahudi topluluğunu sorumlu tuttu ve 1938 kuruna göre 400 milyon dolarlık bir tazminat verilmesine karar verdi. Buna ek olarak 30 binden fazla Yahudi erkek tutuklanıp Dachau, Bunchenwald ve Sachsenhausen toplama kamplarına gönderildi. Bu kamplar hükümet tarafından özellikle Yahudiler, politik tutuklular ve devletin kendisine düşman gördüğü diğer gruplar için inşa edilmişti.

Amerika'nın Tepkisi

15 Kasım günü başkan Franklin D. Roosevelt Kristal Gece olaylarını ve Almanya genelindeki Yahudi karşıtlığını kınadığını belirtti ve Amerika'nın Almanya'daki büyükelçisi Hugh Wilson'u geri çağırdı. Roosevelt'in çabalarına rağmen Amerika Almanya'da kötü koşullarda yaşadığını belirtp Amerika'ya göç etmek isteyen Yahudilerin göç sürecini kolaylaştıracak kısıtlamaları kaldırmayacaktı çünkü bu Yahudilerin arasında Almanya için çalışan casusların da ülkeye gelebileceğinden korkuluyordu, aynı zamanda o dönem Amerika'da da üst düzey görevlilerin bazıları anti-Semitik düşüncelere sahipti, bu görevlilerden birisi göç ile alakalı politikaları belirlemekle sorumlu Breckinridge Long'tu ve Long Avrupa'daki Yahudilerin Amerika'ya seyahat için vize almalarını Amerika 2. Dünya Savaşı'na katıldıktan sonra bile zorlaştırmaya devam edecekti.

Almanya'dan Kaçış

Kristal Gece sonrasında Alman Yahudiler karşılaştıkları baskının geçici bir şey olmadığını ve durumun gittikçe kötüleşecek bir eğilimde olduğunu farketmişti. Bunun sonucunda çok sayıda Yahudi doğup büyüdükleri topraklardan kaçış planı yapmak zorunda kalmıştı.

Arthur Spanier ve Albert Lewkowitz bu şekilde Almanya'dan ayrılıp Amerika'ya gelmek istiyorlardı ancak işleri kolay değildi. Spanier Prusya Devlet Kütüphanesinde çalışıyordu, Kristal Gece sonrasında toplama kamplarına gönderilse de Ohio'daki Yahudi Kolejinden iş teklifi alması üzerine serbest bırakıldı, bu iş teklifi üzerine Amerika vizesi için başvuruda bulunan Spanier'in vize başvurusu reddedildi çünkü Amerika'daki kurallara göre Amerika'daki bir eğitim kurumu destek vereceğini ve işe alacağını beyan etmiş olsa bile Spanier sadece bir kütüphaneci olduğu için ikincil pozisyon olarak görülüyordu. Öte yandan felsefe alanında profesör olan Lewkowitz'e viza verilmişti, Spanier ile birlikte Rotterdam'a hareket eden Lewkowitz 1940 senesinde Almanların Rotterdam'ı işgal etmesi sonrasında yakalandı ve ikili Bergen-Belsen toplama kampına gönderildi. Spanier bu toplama kampında hayatını kaybetti, Lewkowitz ise 1944 yılında serbest bırakılıp Filistin'e yerleşti.

Kristal Geceden etkilenen yegane kişiler Yahudiler değillerdi, Alman filozof ve rahibe Edith Stein Yahudi kökenli olsa da Katolikliğe geçmişti ve Kristal Gece sonrasında ailecek Almanya'dan ayrılıp Hollanda'ya geçiş yaptılar. 1942'de Almanlar Hollanda'daki Yahudileri de sınırdışı etmeye başladığında Edith Stein İsviçre vizesi almayı başardı ancak kız kardeşi Rosa vize alamadı, Edith de kız kardeşini bırakmak istemedi. Ağustos ayında Almanlar her iki kadını da tutuklayıp önce Hollanda'daki Amersfoort toplama kampına, oradan da Auschwitz-Birkenau ölüm kampına gönderildiler ve gaz odalarında öldürüldüler. 1987 yılında Edith Stein Papa 2. John Paul tarafından şehit ilan edildi.

Kristal Gece Sonrası

1938 yılının sonuna geldiğinde Yahudilerin Almanya'da Alman okullarına gitmesi ve birçok kamu alanına katılım göstermesi yasaklanmıştı. 2. Dünya Savaşı esnasında Hitler ve Nazi hükümeti Holokost adı verilen soykırım ile 6 milyon Avrupalıyı (kimi rakamlara göre 4 ila 6 milyon arasında değişen Yahudi olmayan nüfusla birlikte) ortadan kaldırıldı. Herschel Grnszpan'ın başına gelenler ise bilinmemektedir, eldeki bilgilere göre Paris'te tutuklanan Herschel sonradan Almanya'ya aktarılmıştır, bazı görüşler Herschel'in Almanya'da idam edildiğini savunurken, bazı kaynaklara göre savaş sonrası başka bir isimle Paris'e geri dönmüştür.