[Defterdar]

Oyunu bölüp satıyor gibi bir mantık olamaz. Teknik olarak katliam olma potansiyeli çok yüksektir. Yazılım yada bilgisayar mühendisi arkadaşlar daha iyi bilirler. Böyle bir grup projesini bölmek satmak zordur ve böyle bir çaba gereksizdir.  İnsanlar neden böyle düşünüyor anlamıyorum.

Oyunlar minimum çalışan ürün olarak çıkarlar. Daha sonra üzerine geliştirmeler yapılır. Bu ne demek; minimum çalışan ürün(minimum viable product) demek ozetle kafanızdaki nihai ürünü (Teknik olarak hiçbir ürün nihai değildir.) üretip satmak yerine müşteriyi tatmin edecek yada minimal beklentisini karşılayacak ürünleri piyasaya sürüp bu ürün üzerinde daha sonra geliştirmeler yapma stratejisidir. Temel dayanağı bugünkü 100 lira yarınki 100 liradan kıymetlidir kavramıdır.

Gelelim DLC politikasına. Bazı durumları bende doğru bulmuyorum. Özellikle son DLC oldukça kötü. Paradox EU4'u ilk çıkardığı zamanlarda oldukça dolu DLCler yapıyordu. O zamanlar eleştirilerimiz oyunun core mekaniklerinde olması gereken bazı özellikler DLC ile geliyor şeklindeydi. Tabiki  o zamanlar DLC almayanlar vardı. Yine bazı insanlar "oyunu bölüp satmışlar" diyordu ama DLCler oldukça doluydu. Bunun nedeni oyunun genç olması eklenecek bir çok içeriğin bulunmasıydı. Bunun nedeni ise ilk başta belirttiğim minimum viable product olayıdır. Eğer bu olayı uygulamasalar birçok oyunun çıkış süresi uzar, reklamı ve hypeı azalırdı. Eu3 oynamış yahut  paradoxu tanıyan insanlar 3,5 ay bu oyunu oynarlar daha sonra hype ve istek tükendiği için sıkılırlardı. Benim gibi paradoxla sonradan tanışan insanlar hala bu firmayı tanımazdı. Tabi paradoxta bu kadar kazanazmadı.

Şimdi çıkan DLClere ise boş içerik diye eleştiriyoruz ama bu oyun yaşamının doğal döngüsü. Oyun yasli, artık eu5 bekleyen insanlar var. Bunları göz önünde bulundurmak gerek. Sonuçta sana ve bana göre boş içerik hala bir yerlerde satıyor, satıyor ki Paradox yapıyor.  Basit arz talep meselesi. Şu an DLC alamayan insanlar da var. Yani bu DLC ve minimum çalışan ürün işlerini iyi yönetmek  lazım. Paradox iyi yönetiyor mu yönetti mi ? Burada kişisel yorumlar işin içine girer. Bana göre Train Simulatore göre iyi yönetti.

Bu DLC işini dört dörtlük yapan firma var denemez. Forumda EU4 DLC politikaları tekrar gündeme gelmeye başladı. Son çıkan içeriklere doğal tepki olarak nitelendiriyorum çünkü bende hoş karşılamadım ama boşa kürek çekmenin kimseye bir faydası yok. Satın almayalim boykot edelim demekle olmuyor. Eğer oluyorsa ben doğal destekçinizim zaten almayacağım.

Her DLC duyurulduğunda veya bırakın duyurulmayı,muhabbeti geldiğinde DLC lerin gereksizliğinden,para tuzağı olduğundan bahseden biri oluyor.
Ben öncelikle şuna bakıyorum.Bu şirket nereden kar edecek ?

Her sene oyun çıkarmıyorlar.Dağıtımcılığını üstlendiği oyunlar vardır ama gelirler içindeki payı nedir bilmiyorum.
Geriye DLC ler kalıyor.Bunlarda 4-5 ayda bir çıktığı için en önemli gelir buradadır diye düşünüyorum.Yılda 3 DLC (eğer yeterli gelir elde ederse) firmanın 3 çeyrek dönemini finansal açıdan kurtarır gibime geliyor.
DLC'ler sürekli oyun çıkarmayan paradox için önemli.

2 türlü paket çıktı.Birincisi tüm oyuna daha fazla etki eden genişleme paketleri.(expansion) Bu paketleri almak zorundasın.Zorundasın diyorum çünkü vasalına toprak bile veremiyordun.Şu anda oynarken çok basit yaptığımız çoğu şeyi yapamıyorsun.
İkincisi ise bölgesel paketler.Bunlardan Rusya-İngiltere ve son iberya 'ya odaklanan 3 tane çıktı.Mesela Third Rome u almazsan ne kaybedersin ?
1-Rusya görevleri
2-Rus yönetim biçimleri
3-Ortodoksluk mekanikleri
Eğer Fransa veya Ming ile oynuyorsan kaybedebileceğin hiçbir şey yok.Bu da paketleri opsiyonel hale getiriyor.
Rule Britania 'da inovatiflik ve bilgi paylaşımı var.Ama bunlar oyuna ne kadar etki ediyor?

Iberya' DLC 'sinin şu ana kadarki en boş DLC olduğu konusunda şüphelerim var.
Bunun için bu DLC'yi El Dorado ile karşılaştırmak istiyorum.

El Dorado
1-Nation Designer: Kendi ülkeni kurarak oyunu oynayabiliyorsun
2-Yeni maya bölgesinde dinler
3-Kaşiflerinizi görevler ile keşfe çıkarabiliyorsunuz
4-Ticaret Filonuz ile korsanları avlayabiliyorsunuz.

Golden Century
1-Azınlıkları yollayabilme
2-Bölgelerde dini tarikatları kullanma
3-Korsan ülkesine dönüşebilme
4-Bayrak gemisi
5-Kıyı bombardımanı

Single için değil de multiler için bakarsak hangi DLC oyunlara daha çok etki yapıyor ?
Şu anda El Dorado'dan daha çok Golden Century multilere etki edecek.

Fiyatlardan bahsedelim.
Oyun şu anda indirimde.14,75
Tüm DLC'ler indirimde bunlarında toplamı 197,69 TL.Kozmetik ve müzikleri almadım.Toplam 212,44.

Mart -mayıs-temmuz-eylül-kasım ve aralık aylarında yani  2018 de 6 kere indirime girmiş.212,44/6 = 35,41 yaklaşık.
Her indirimde 40 TL ayırırsan bir senede toplayabiliyorsun.

Oyunu sadece indirimde aldığında düz hesap 220 veriyorsun.Kaç saat oynayacaksın.? 300 ? 400 ? 500 ?
En az 200 saat single oynuyorsun.Sararsa ve multilere de başlarsan 400-500 saat oynarsın.
500 saat oynasan saati yaklaşık 0,5 TL ediyor.50 kuruş.
Parasına değiyor mu ? Değiyor.Eğlendiriyor mu? Eğlendiriyor.Düşününce diğer eğlencelere oranla ucuz mu ? ucuz.

Kıssadan hisse durum bu.Paranız sizin.Siz paradox'a muhtaç değilsiniz.Onlar size muhtaç.Beğenmiyorsanız paranızı eğlence sektöründe başka yerlerde harcarsınız.200 TL ile Türkiye'de neler yaparsınız neler.uuuuuu

Kar amaçlı şirket ne demektir? Yönetim kurulu vardır, hissedarları vardır, borsada adı vardır, projelerine kaynak yaratabilmesi ve pazarlayabilmesi için kar etmesi gerekir, kar etmezse desteklenmez.

Paradox Interactive bir hayır kurumu değil, bünyesinde onlarca eleman çalıştırıyor, kod yazanından grafik tasarımcısına kadar her ay bu çalışanların Avrupa standartlarında maaşı ödeniyor, pazarlama ve reklam masrafları var, halkla ilişkiler masrafları var, şirketin ana merkezinin bulunduğu ülkeye vergi ödeniyor, sen bir oyun çıkarıyorsun 39 dolar üzerinden, o oyun en fazla çıktığı ilk hafta içerisinde satış yapar, sonrasında satış rakamları olağanüstü azalır ve o ilk hafta satışlarından elde edilen gelir ile diğer projelere kaynak yaratılır, Paradox astronomik karlar elde eden bir firma değil bir oyun çıkarsın, diğeri üzerinde 6-7 yıl çalışsın da DLC çıkarmasına gerek olmayacak düzeyde tamamlanmış bir ürün üretsin.

Şirket masraflarını karşılamak ve kar edebilmek amaçlı izlenebilecek 2 yol var, ya CoD veya BF gibi sadık bir oyuncu kitlen olacak, her 1-2 yılda bir makyajlanmış "yeni" oyun satacaksın, ya da eklenti paketleri üzerinden şirkete devamlılık sağlayacak bir gelir yaratacaksın, Paradox hem oyunlarının Sandbox türü olmasının verdiği geniş yaratıcılık imkanıyla, hem de diğer dev firmalara oranla çok küçük bir firma olmasının getirdiği statüyle DLC politikası üzerinden yoluna devam ediyor, her yıl makyajlayıp yeni EU çıkarsalar alır mısınız? E nereden para kazanacak ve devamlılık sağlayacak bu şirket? Halihazırda zaten 39 dolar fiyat biçiyor yeni oyunlarına?

Paradox'un bir hayır kurumu olmaması gibi biz tüketicilerde kendi cebimizi ve isteklerimizi düşünmek zorundayız, Paradox'un bir DLC politikası var, eleştirilecek yönleri vardır, sevilecek yönleri vardır ben bunu tartışmıyorum, ya arkadaş sen neyi, niye toplu olarak boykot etmeye çaba harcıyorsun? EU DLCsi olmadan yaşayamıyor musun? EU DLCsi isteklerini karşılayamadı diye hayat standartların mı düşüyor? Yahu sevmediysen yeni DLCyi kimse kafana silah dayayıp zorla al diye baskı uygulamıyor sana, almazsın, eleştirilerini de ilgili mecralarda duyurursun olur biter, gerçek hayatta işler bu şekilde yürüyor, senin sevmediğin şeyleri pek çok kişi beğenerek, heyecanla satın alıyor olabilir, durum buysa kendini ait hissettiğin üründe değişim beklemen absürt olur, başka oyunlara, hobilere yönelmen gerekir. Dünya EU'dan ibaret değil bu kadar kafayı takıyorsunuz.

Oyunda 900 saatim var ve muhtemelen ben oynadıkça o paranın hakkını daha da almış olacağım.
Paradox hayranı değilim ama sonuçta bir emek koyduk bunun karşılığı bu diyorlar.
Bende saatlik maliyetine bakıyorum.Buna değer deyip alıyorum.
Bundan sonraki DLC 3 ay sonra çıksın 20 tl olsun.Aylık 60-70 saat oynuyorum bazen daha fazla.Aylık 7 TL.

60-70 saat eğlence için de 7 TL şu şartlarda çok uygun.

Oyun yapan her firma sürü halinde dlc çıkarma politikası gütmüyor. DLC çıkarmayan şirketler zarar eder, ilk hafta satar sonra satamaz diye bir şey yok. Paradoxun kâr amaçlı bir şirket olduğunu, oyunlardan para kazanması gerektiğini biliyoruz. DLC çıkarmasın da demiyoruz, çoğu ek paketi de alıyoruz ama yavaştan rahatsızlığım artmaya başladı. Bir DLC yapıyorlar, içine bir tane kritik mekanik koyuyorlar ve sen sırf bu mekanik için almak zorunda hissediyorsun. Daha beteri HOI4'te adamlar minimapi DLC'ye koydular artık el insaf demenin vakti geldi.
DLC politikalarına bir çekidüzen vermeleri gerektiğine inanıyorum.

Bu firmanın birçok oyununu ve ek paketini almış biri olarak artık DLC almadığımı belirtmek isterim. Sebebi ne para ne de DLC politikasıdır. Bana göre kaliteli, emek harcanmış bir içerik yapıldığı zaman karşılığı verilmelidir ve DLC çıkarmalarını taktirle karşılıyorum. Fakaat gel gelelim son çıkan DLC'lerin beş para etmemesine. Özellikle immersion packlerin çıkışıyla muhtemelen PI'in satışları bir hayli düşmüştür. Gerçekten içeriğin bu kadar zayıf olduğu bir ürünü almak muhtemelen şirkete olan "derin sadakat" sonucu yapılabilir, başka izahı zor.

Genel olarak istediğim şey şu: İçeriği geniş ve güzel bol bol DLC'ler yapılması, boş ve vasat DLC'ler değil.

Biraz düşündüm de galiba haklısınız.Ben yanıldım.