[Kierkegaard]

Batı sömürgeciliği, bu açıdan Doğu'nun geri kalmasının sebebi değil, sonucudur.

Bence Batı Sömürgeciliği'ne neden olan fikri hareketlerin incelenmesi gerekir; özellikle etik açıdan. Belki müslümanlar o kadar da geri kalmamıştır, Batı Medeniyeti çok ileri gitmiştir.

https://eksisozluk.com/entry/72449371

'insan eğer kaybettiği şeyin eksikliğinde ezilmişse yani o şeyin yokluğu büyük acılar doğurmuşsa, bulduğu vakit sözü edilen şeye eskisinden daha fazla değer yükler. öyle ki bu kutsamaya kadar gider. ortaçağın katı kilise tahakkümü altında değersizleşen insan aydınlanmayla birlikte merkeze konumlanmış ama elbette bununla yetinmemiş kendini takdis etmiştir. bahar geldiğinde ahırdan çıkarılan danaların canlı ama koordinasyonsuz bir şekilde deli gibi oraya buraya koşmasına benzer biçimde insan da boyunduruktan kurtulmanın hafifliğiyle korkunç bir özgüven kazanmıştır. hal böyle olunca felsefi olarak doğaya hakim olma düşüncesiyle yetinmemiş varlığa da hükmetme arzusu duymuştur. dolayısıyla bir ucunda kilise diğer ucunda insan olan düzlemde tanrı hakiki manada hep göz ardı edilir. kölelikten efendiliğe terfi eden insanın duyduğu bu korkunç özgüvenin adı hümanizmdir.'