[HakaniyeLehçesi]

Böyle bir mesaj attımsa Eski Uygur Türkçesinde tamturmak yahut tamdurmak fiili varmış. Anlamıysa "yakmak, tutuşturmak"mış. Kökü şayet tam ise - ki bunun örneklerine rastlanmamış olup - ve anlamı da yakmak yahut yanmakla alakalıysa tamunun gerçekten Türkçe olma ihtimali var. Yani hiçbir şeyin siyah yahut beyaz olmadığını yine görüyoruz :(((

Tamturmak dışında aslında bu kökten türeyen başka kelime örnekleri var.

Tamak: Yakmak
Tamamak: Tutuşturmak
Taman: Yanık / Tütsü
Tamanmak: Yanmak
Tamdu(k): Kuvvetli alevli ateş
Tamdurulmak: Yaktırılmak Örnek: Tap tamuğ tamdurulmış (TİEM 73)
Tamlığ: Yakıcı Örnek: Tamlığ kün (Yakıcı güneş)

İslamî açıdan cehennem için Karahanlı Türkçesi Kuran Tercümesi'nde od dışında çoğunlukla tamu kullanılmış.
Soğdca cehennem anlamındaki tamu'nun kökü bilindiği üzere "karanlık" anlamı üzerine inşa edilmiş.
Asıl üzerinde durulması gereken konu şu. İslamiyet öncesi hatta Soğdlarla temas öncesinde Türklerin inanıcında cehenneme benzer bir kavram var mıydı? Bu cehennem nasıl bir şeydi? Karanlık ile ilgili bir şey miydi yoksa ceza olarak yanmanın bulunduğu bir şey miydi? Ya da evrim geçirmiş hâliyle karanlıktaki ateş miydi?
Coğrafya belli, kültürler iç içe, etkileşim muhtemelen çift yönlü de olabilir.

Hocam zorlama da diyebilirsiniz ama yine de bahsetmek istedim. Erlik Han'ın atı siyah renkliymiş. Taşa Kazınan Tarih'i okuyorum. Radloff'un derlediği bir kam duası "Ey kara beygir üzerindeki Erlik" diye başlıyormuş. İslamlığın kötüsü Şeytan ateşten olmuş, İslamiyet'in cehennemi de ateş. Bundan hareketle, Türklerin cehennemi, dediğiniz gibi, karanlık olabilir.
Bozkırda yaşadığımı hayal ettimse neyden korkabileceğimi bilmiyorum. Bozkır yaşantısına dair kitap hiç okumadım.