[savastutkunu]

Her halde kısa sürede tonla güç kaybederdi ve olduğunundan çok daha fakir bir devlet olurdu. Dikkat ettiysen sadece Osmanlı değil Bizans'da tarih boyunca hep Akdeniz'de genişlemeye çalışmış çünkü bölgenin doğal sınırları burası. Evet verimli nehirler ve tarım arazileri var ama öyle bir noktaki burası altta sürekli seni yağmalamak isteyen göçebeler var, karpatlara kadar bölgeyi koruyan hiç bir doğal sınır yok, doğru düzgün liman yok, din birliği yok, hava soğuk, doğru düzgün şehir bile yok, ticarette zayıf neden böyle bir şeye kalksın ki aşağıda Mısır gibi Levant gibi coğrafyalar varken.