06-07-2021, 20:24
İlginç, "ben her zaman haklıyım!" mottosu üçe ayrılan egoizm tanımlamalarının hiç birine ait değil gibi geldi. Rasyonel egoizm diyeceğim ama haklı olduğunu kanıtlama çabası illa ki materyal bir fayda sağlamıyor olabilir. Etik egoizmle daha çok bağlantılı olabilir. Yaptıklarının ve düşüncelerinin "kendi etik değerleri" çerçevesinde doğrular olduğunu kanıtlamaya çalışıyor olabilir. Ancak bence sadece ahlaken doğru yaptığını kanıtlama çabası yok bu tavırda. Zira ciddi anlamda kendini beğenmişlik, narsisizm de bulunmakta.
Özellikle sizi de etkileyecek kararlar verecek insanların egoist olması çok tehlikeli. İş yerinden biri olabilir, devlet yöneticileri olabilir, çeşitli konumlardaki bürokratlar olabilir, ailenizden biri olabilir. Tebaasına veya birlikte yaşadığı insanlara yeterince saygı göstermediğinde, küstah tavırlar içerisinde anlam veremediğiniz ve saygınlığını iki paralık eden söylem ve davranışlarda bulunabilir. Özellikle tarihte egoist tavırları yüzünden ülkesini ve halkını yıkıma götürmüş nice hükümdar ve yönetici örnekleri var.
İslam'da ise kendini beğenmişlik asla hoş görülmeyen bir sıfat olmuştur. Aciz olduğunu ve yanlış yapabilme ihtimallerinin de olduğunu kabul etmeyen bir insan şirke yaklaşmış olarak görülmektedir. Tam tersi mütevazı ve alçakgönüllü olmak hep taktir edilmiştir.
Allah rızası için bir şey yapmak kısmen psikolojik egoizm, kısmen rasyonel egoizm olarak görülebilir. Hatta ahlak referanslarını şeriattan aldığımı varsayarsak etik egoizme de dahil oluyor. Bu kabullerle egoist bir insan oluyor olabilirim. Haricen asla körü körüne bir şeyi savunduğum veya kin güdüp kendimi haklı çıkarmaya çalışmak için fırsat kolladığım olmamıştır.
Kendini beğenme konusunda ise zafiyetlerim yok değil maalesef. İlla ki Allah katında aciz olduğumu ve bir çok değerli insan yanında denizde damla misalı olduğumu düşünsem de, civarında bulunduğum, tanıştığım bazı insanlara da "hidayet dilediğim" olmuştur. İlla ki bu duanın içerisinde kendini beğenmişlik ve karşı tarafın zelil durumunu küçük görme de vardır. Bu konuda "üstünlük ancak takvadadır." sözünü kendime hatırlatmayı borç bilirim. Nihayetinde şair demiş ki: Harabat ehlini hor görme şakir, defineye malik viraneler var.
Özellikle sizi de etkileyecek kararlar verecek insanların egoist olması çok tehlikeli. İş yerinden biri olabilir, devlet yöneticileri olabilir, çeşitli konumlardaki bürokratlar olabilir, ailenizden biri olabilir. Tebaasına veya birlikte yaşadığı insanlara yeterince saygı göstermediğinde, küstah tavırlar içerisinde anlam veremediğiniz ve saygınlığını iki paralık eden söylem ve davranışlarda bulunabilir. Özellikle tarihte egoist tavırları yüzünden ülkesini ve halkını yıkıma götürmüş nice hükümdar ve yönetici örnekleri var.
İslam'da ise kendini beğenmişlik asla hoş görülmeyen bir sıfat olmuştur. Aciz olduğunu ve yanlış yapabilme ihtimallerinin de olduğunu kabul etmeyen bir insan şirke yaklaşmış olarak görülmektedir. Tam tersi mütevazı ve alçakgönüllü olmak hep taktir edilmiştir.
Allah rızası için bir şey yapmak kısmen psikolojik egoizm, kısmen rasyonel egoizm olarak görülebilir. Hatta ahlak referanslarını şeriattan aldığımı varsayarsak etik egoizme de dahil oluyor. Bu kabullerle egoist bir insan oluyor olabilirim. Haricen asla körü körüne bir şeyi savunduğum veya kin güdüp kendimi haklı çıkarmaya çalışmak için fırsat kolladığım olmamıştır.
Kendini beğenme konusunda ise zafiyetlerim yok değil maalesef. İlla ki Allah katında aciz olduğumu ve bir çok değerli insan yanında denizde damla misalı olduğumu düşünsem de, civarında bulunduğum, tanıştığım bazı insanlara da "hidayet dilediğim" olmuştur. İlla ki bu duanın içerisinde kendini beğenmişlik ve karşı tarafın zelil durumunu küçük görme de vardır. Bu konuda "üstünlük ancak takvadadır." sözünü kendime hatırlatmayı borç bilirim. Nihayetinde şair demiş ki: Harabat ehlini hor görme şakir, defineye malik viraneler var.