Vasal Besleme / Vassal Feeding
Normal fetih yapıp ardından ADM puanınızı tüketip teknolojide geri kalmak yerine vasal yaratıp onu bu şehirlerle büyütürseniz vasal beslemiş olursunuz. 10 developmentlik şehir için 100 ADM yerine 10 developmentlik vasal için 80 DIP harcanır. Her vasal ilişki limitini etkilediği için sınırlı sayıda olacağından küçük küçük bir sürü vasal yerine bir veya iki vasal yaratıp onları sürekli beslemek daha doğru olur. Vasallarınızı ilhak edince diğer vasallar ile (March ve PU'lar hariç) ilişkiniz -30 azalır ayrıca 10 yıllık -3 diplomatic reputation yüzünden var olan diğer vasal ilhak işlemleri yavaşlar. Büyük vasalların ilhakı daha uzun süreceğinden dolayı önce Influence ideasıyla -%25 ve Administrative ideasının bitirilmesiyle birlikte ikisinden gelen Vasal-Integration Act poliçesiyle -%20, yani toplam -%45'lik bonusu alırsanız daha ucuza ilhak edilmiş olacak. Administrative efficiency ile daha da ucuzlayacaktır.
Vasal beslemek için en iyi yöntem toprağı kendinize alıp daha sonra vasal menüsünden toprağı vasalınıza vermektir. Bu yöntemle vasalınız her verilen toprak ile vasalın bağımsızlık isteği (liberty desire) düşer. Vasalınız eğer overextension oluyorsa toprağı almayacaktır. Toprağı doğrudan kendinize almanız AE'yi baya arttıracak ve eğer savaş nedeninin hedeflerinde o toprağı almak yoksa ekstra DIP puanı ödemek zorunda kalacaksınız.
Vasal beslemenin yararlarından biri isyancılarla çok daha az uğraşılmasını sağlar çünkü genelde AI isyan çıkacak yerlerde Harsh Treatment yaparak veya otonomi yükselterek isyan riskini düşürür. ADM puanı yeni idea gruplarının açılmasından dolayı DIP puanından daha önemli olduğu için fazlalık DIP puanı vasal besleyip ilhak edilerek harcamak önemlidir.
Core İadesi
Eğer vasalınızın başka bir devlette coresi varsa o devlete karşı savaş nedeni kazanırsınız. Bu savaş nedeniyle düşmanı işgal ettikten sonra eğer vasalınızın coreleri sizdeyse onların işgal yönetimini vasalınıza verip barış ekranından o toprakları vasalınıza alırsanız çok çok az AE'ye maruz kalırsınız. Böylece büyük toprak parçalarını kolayca vasalınıza alıp ilhak ederseniz direk olarak kendinize almanızdan daha fazla büyümüş olursunuz. Eğer barış ekranında toprağı vasalınıza vermek yerine core iadesi kısmından vasalınıza iade ettirdiğiniz her toprak başına vasalınızla +40 ilişkiniz artar (limit 200). Vasalınıza coresi olmayan toprakların işgalini devrederek direkt olarak ona verirseniz vasalınız kendi diplomatik puanını harcar siz sadece AE yersiniz.
Vasal İlhakı
Vasal ilhak ederken ilhakın masrafı değişebileceğinden dolayı bazı şeylere dikkat edilmesi gerekiyor. İlhak süresince herhangi bir toprağınızın otonomisini arttırmak ilhak işlemini uzatır. -%20 azaltan poliçeyi işlemin %70'ine geldiğinde yapılması poliçe süresince kaybedeceğiniz DIP puanı için önemli. Vasal ilhakı sonrası -3 reputation kaybından dolayı vasal ilhaklarını aynı zamanda bitecek şekilde başlatmanız daha doğru olur. Sağdaki menüde üstüne geldiğinizde işlemin bitiş tarihi yazar. Diğer vasalı ilhak etmek için geliğiniz diplomasi ekranında ise şimdi başlarsanız ne zaman biteceği yazar. Aynı zamana gelecek şekilde ayarlayın.
Aynı anda 2 vasalınız ilhak ediliyorsa ve birisi daha önce bitiyorsa, ilk biten ilhak sonrası gelen evente tıklamazsanız 6 ay boyunca eventi bekletebilirsiniz.
Bağımsızlık İsteği / Liberty Desire
Küçük devletseniz vasallarınızı büyütürken dikkatli olmak gerek. Eğer Persia'yı vasal olarak kurduktan sonra başka bir ülkede isyancılar çıkıp vasalınıza katılırlarsa liberty desire hızlı bir şekilde artacaktır. Vasallarınızın toplam gücü arttıkça hepsinin bağımsızlık isteği artar.
%50 üstüne çıkan bu istek ile vasallarınız önce savaşlarınızda ordularını getirmeyerek sonra dış güçlerden yardım alarak bağımsızlık savaşı başlatabilir. Eğer dış güç desteği alırlarsa bağımsızlık isteklerini indirmek için o dış gücü savaşta yenip vasalınızla olan ilişkilerini kestirmeniz gerek. Genelde rivalleriniz hemen vasalınıza destek vererek başınıza büyük belalar açabilir bu yüzden %50'nin üstüne çıktığında oyunu durdurup hemen bu sayıyı azaltmaya bakın.
Bağımsızlık isteğini azaltmak için birkaç yol var. Yeni işgal ettiğiniz şehri vasalınıza verebilirsiniz. Benim en çok kullandığım yöntem olan vasalınızın en düşük developmentli şehrini geliştirebilirsiniz. Her vasalınızın şehrine bastığınız development başına -%5 liberty desire alır. Yani yaklaşık 500 monark puanına bağımsızlık isteği -%50 azalır. Ayrıca vasalınızın borçlarını ödemeniz önemli miktarda etkileyecektir.
Vasal Seçimi
Her devleti vasal yapmak yeterince avantajlı olmayabilir. Prussia gibi güçlü askeri idealara sahip devletleri sırf savaşta size yardımcı olsun diye besleyebilirsiniz. Eğer vasalınız Hümanist ideası varsa isyanlarla fazla uğraşmaz. Eğer Religious ideası varsa ve sizin dininizdeyse toprakları daha hızlı convert etmesi için besleyebilirsiniz. Tabii en önemlisi vasal olacak devletin dışarıda ne kadar coresi var ona bakın.
Katalonya gibi oyunun başlangıcında olmayan devletlerin bir şehirde coresi varsa o toprağı savaşta kendinize alıp daha sonra kendi diplomasi ekranınızda aşağıdan bu ülkeyi vasal olarak kurabilirsiniz. Tavsiyem coresinin olduğu ve ana kültürüne ait en düşük developmentli şehri almanız (AE bakımından dolayı) daha sonra o ülkeye coreler için saldırmanız. Aşağıda 1444 yılında kurulabilecek en iyi vasal devletleri gösteriyorum:
1444'ten 150 yıl sonra Gascony en sağdaki şehirlerde ana kültürünün olmamasından dolayı coresini kaybedecek. Coresinin kaybolmaması için Gascony'nin kurulmuş ve Fransa ile bir defa savaşa girmiş olması gerekiyor. Böylece en son yapılan savaştan 150 yıl sonra yok olabilecek. Gascony ayrıca Basque kültüründe olmadığı için bazen diplomasi ekranından vasal olarak kurulamayabiliyor. Ama return province yaparak sizden bağımsız kurup daha sonra diplomatik yolla vasalınız olmasını teklif edebilirsiniz.
Bunların haricinde Hindistan'ın kuzeyinde pahalı şehirlerde kurulabilecek en iyi devlet Punjab. Orta Asya'da ise Kazakh devleti kültürün genişliğinden dolayı bir sürü core toprağa sahiptir. Bunların haricinde oyun süresince ilhak edilmiş vasal devletler, PU devletler yine aynı şekilde 1 toprağı alınıp vasal olarak kurdurabilirsiniz. Örneğin en son oynadığım oyunumda Osmanlı'ya savaş açıp Mısır'dan ucuz bir toprak almıştım. Orada Memlük kurdum. Suriye'de coresini bile hala koruduğundan Osmanlı ile 2 savaş daha yaparak 1444 Memlük sınırlarına ulaştırabildim.
Savaş Zamanı Vasal Emirleri
Vasal menüsünden (,) vasalınıza tıklayıp en üsteki kutucuklardan savaş zamanı davranışlarını ayarlayabilirsiniz.
Normal fetih yapıp ardından ADM puanınızı tüketip teknolojide geri kalmak yerine vasal yaratıp onu bu şehirlerle büyütürseniz vasal beslemiş olursunuz. 10 developmentlik şehir için 100 ADM yerine 10 developmentlik vasal için 80 DIP harcanır. Her vasal ilişki limitini etkilediği için sınırlı sayıda olacağından küçük küçük bir sürü vasal yerine bir veya iki vasal yaratıp onları sürekli beslemek daha doğru olur. Vasallarınızı ilhak edince diğer vasallar ile (March ve PU'lar hariç) ilişkiniz -30 azalır ayrıca 10 yıllık -3 diplomatic reputation yüzünden var olan diğer vasal ilhak işlemleri yavaşlar. Büyük vasalların ilhakı daha uzun süreceğinden dolayı önce Influence ideasıyla -%25 ve Administrative ideasının bitirilmesiyle birlikte ikisinden gelen Vasal-Integration Act poliçesiyle -%20, yani toplam -%45'lik bonusu alırsanız daha ucuza ilhak edilmiş olacak. Administrative efficiency ile daha da ucuzlayacaktır.
Vasal beslemek için en iyi yöntem toprağı kendinize alıp daha sonra vasal menüsünden toprağı vasalınıza vermektir. Bu yöntemle vasalınız her verilen toprak ile vasalın bağımsızlık isteği (liberty desire) düşer. Vasalınız eğer overextension oluyorsa toprağı almayacaktır. Toprağı doğrudan kendinize almanız AE'yi baya arttıracak ve eğer savaş nedeninin hedeflerinde o toprağı almak yoksa ekstra DIP puanı ödemek zorunda kalacaksınız.
Vasal beslemenin yararlarından biri isyancılarla çok daha az uğraşılmasını sağlar çünkü genelde AI isyan çıkacak yerlerde Harsh Treatment yaparak veya otonomi yükselterek isyan riskini düşürür. ADM puanı yeni idea gruplarının açılmasından dolayı DIP puanından daha önemli olduğu için fazlalık DIP puanı vasal besleyip ilhak edilerek harcamak önemlidir.
Core İadesi
Eğer vasalınızın başka bir devlette coresi varsa o devlete karşı savaş nedeni kazanırsınız. Bu savaş nedeniyle düşmanı işgal ettikten sonra eğer vasalınızın coreleri sizdeyse onların işgal yönetimini vasalınıza verip barış ekranından o toprakları vasalınıza alırsanız çok çok az AE'ye maruz kalırsınız. Böylece büyük toprak parçalarını kolayca vasalınıza alıp ilhak ederseniz direk olarak kendinize almanızdan daha fazla büyümüş olursunuz. Eğer barış ekranında toprağı vasalınıza vermek yerine core iadesi kısmından vasalınıza iade ettirdiğiniz her toprak başına vasalınızla +40 ilişkiniz artar (limit 200). Vasalınıza coresi olmayan toprakların işgalini devrederek direkt olarak ona verirseniz vasalınız kendi diplomatik puanını harcar siz sadece AE yersiniz.
Vasal İlhakı
Vasal ilhak ederken ilhakın masrafı değişebileceğinden dolayı bazı şeylere dikkat edilmesi gerekiyor. İlhak süresince herhangi bir toprağınızın otonomisini arttırmak ilhak işlemini uzatır. -%20 azaltan poliçeyi işlemin %70'ine geldiğinde yapılması poliçe süresince kaybedeceğiniz DIP puanı için önemli. Vasal ilhakı sonrası -3 reputation kaybından dolayı vasal ilhaklarını aynı zamanda bitecek şekilde başlatmanız daha doğru olur. Sağdaki menüde üstüne geldiğinizde işlemin bitiş tarihi yazar. Diğer vasalı ilhak etmek için geliğiniz diplomasi ekranında ise şimdi başlarsanız ne zaman biteceği yazar. Aynı zamana gelecek şekilde ayarlayın.
Aynı anda 2 vasalınız ilhak ediliyorsa ve birisi daha önce bitiyorsa, ilk biten ilhak sonrası gelen evente tıklamazsanız 6 ay boyunca eventi bekletebilirsiniz.
Bağımsızlık İsteği / Liberty Desire
Küçük devletseniz vasallarınızı büyütürken dikkatli olmak gerek. Eğer Persia'yı vasal olarak kurduktan sonra başka bir ülkede isyancılar çıkıp vasalınıza katılırlarsa liberty desire hızlı bir şekilde artacaktır. Vasallarınızın toplam gücü arttıkça hepsinin bağımsızlık isteği artar.
%50 üstüne çıkan bu istek ile vasallarınız önce savaşlarınızda ordularını getirmeyerek sonra dış güçlerden yardım alarak bağımsızlık savaşı başlatabilir. Eğer dış güç desteği alırlarsa bağımsızlık isteklerini indirmek için o dış gücü savaşta yenip vasalınızla olan ilişkilerini kestirmeniz gerek. Genelde rivalleriniz hemen vasalınıza destek vererek başınıza büyük belalar açabilir bu yüzden %50'nin üstüne çıktığında oyunu durdurup hemen bu sayıyı azaltmaya bakın.
Bağımsızlık isteğini azaltmak için birkaç yol var. Yeni işgal ettiğiniz şehri vasalınıza verebilirsiniz. Benim en çok kullandığım yöntem olan vasalınızın en düşük developmentli şehrini geliştirebilirsiniz. Her vasalınızın şehrine bastığınız development başına -%5 liberty desire alır. Yani yaklaşık 500 monark puanına bağımsızlık isteği -%50 azalır. Ayrıca vasalınızın borçlarını ödemeniz önemli miktarda etkileyecektir.
Vasal Seçimi
Her devleti vasal yapmak yeterince avantajlı olmayabilir. Prussia gibi güçlü askeri idealara sahip devletleri sırf savaşta size yardımcı olsun diye besleyebilirsiniz. Eğer vasalınız Hümanist ideası varsa isyanlarla fazla uğraşmaz. Eğer Religious ideası varsa ve sizin dininizdeyse toprakları daha hızlı convert etmesi için besleyebilirsiniz. Tabii en önemlisi vasal olacak devletin dışarıda ne kadar coresi var ona bakın.
Katalonya gibi oyunun başlangıcında olmayan devletlerin bir şehirde coresi varsa o toprağı savaşta kendinize alıp daha sonra kendi diplomasi ekranınızda aşağıdan bu ülkeyi vasal olarak kurabilirsiniz. Tavsiyem coresinin olduğu ve ana kültürüne ait en düşük developmentli şehri almanız (AE bakımından dolayı) daha sonra o ülkeye coreler için saldırmanız. Aşağıda 1444 yılında kurulabilecek en iyi vasal devletleri gösteriyorum:
Osmanlı ile en kısa sürede Erzurum için saldırılıp Urmia'dan Persia kurulmalı yoksa isyanlarla kendi kurulabiliyor. Ayrıca isyanlarla vasalınız Persia'ya katılan her toprak bağımsızlık isteğini arttırır.
1444'ten 150 yıl sonra Gascony en sağdaki şehirlerde ana kültürünün olmamasından dolayı coresini kaybedecek. Coresinin kaybolmaması için Gascony'nin kurulmuş ve Fransa ile bir defa savaşa girmiş olması gerekiyor. Böylece en son yapılan savaştan 150 yıl sonra yok olabilecek. Gascony ayrıca Basque kültüründe olmadığı için bazen diplomasi ekranından vasal olarak kurulamayabiliyor. Ama return province yaparak sizden bağımsız kurup daha sonra diplomatik yolla vasalınız olmasını teklif edebilirsiniz.
Bunların haricinde Hindistan'ın kuzeyinde pahalı şehirlerde kurulabilecek en iyi devlet Punjab. Orta Asya'da ise Kazakh devleti kültürün genişliğinden dolayı bir sürü core toprağa sahiptir. Bunların haricinde oyun süresince ilhak edilmiş vasal devletler, PU devletler yine aynı şekilde 1 toprağı alınıp vasal olarak kurdurabilirsiniz. Örneğin en son oynadığım oyunumda Osmanlı'ya savaş açıp Mısır'dan ucuz bir toprak almıştım. Orada Memlük kurdum. Suriye'de coresini bile hala koruduğundan Osmanlı ile 2 savaş daha yaparak 1444 Memlük sınırlarına ulaştırabildim.
Savaş Zamanı Vasal Emirleri
Vasal menüsünden (,) vasalınıza tıklayıp en üsteki kutucuklardan savaş zamanı davranışlarını ayarlayabilirsiniz.
- Herhangi bir yönelim yok, YZ kafasına göre hareket eder.
- Ordularını sizin ordularınız ile birleştirir. Bunun için ordularınıza tıklayıp "Friendlies can attach" de yapmanız gerekiyor. Ordularını sizin ordunuzla birleştirmesi güzel bir şey olsa da çok fazla asker olmasından dolayı hepiniz attrition yiyebilirsiniz.
- Vasal orduları birleşip düşman askerlerinden yenebilecekleri kadar küçük orduları avlar.
- Düşman topraklarına gitmez daha çok müttefik topraklarda kalarak düşmanı durdurur.
- Daha çok kale işgal etmeye yönelir. Her ne kadar güzel bir olay olsa da iki katı düşman gelmesine rağmen ordusunu kaçırmak yerine yok olmasını tercih edebilir. Yapay zeka burada iyi düşünemiyor.