23-11-2017, 17:28
Laffer tarafından 1980’li yılların başında açıklanan ve “Arz – Yönlü İktisat” olarak adlandırılan hipotez aslında bundan yüzyıllar önce İbni Haldun tarafından açıklanmıştır. İbni Haldun 1371’de Mukaddime adlı eserinde; “Toplumun (hanedanın) oluşumunun başlangıcında vergiler, küçük matrahlar karşılığında yüksek vergi hasılatı sağlar. Toplumun (hanedanın) genişlemesi ile birlikte, vergiler büyük matrahlara karşılık düşük vergi hasılatı sağlar” (Temiz, 2008: 4) diyerek vergi indirimlerinin ülke ekonomisi açısından gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu anlamda İbni Haldun’un vergi indirimi konusunda düşüncelerini aktardığı 14. yüzyıl vergi indirim politikaları fikrinin başlangıcı sayılabilir.
İbni Haldun, ülkede lüks ve refahın artmasının vergi oranlarında sürekli ve kademeli bir artışa neden olacağını ifade etmektedir. Haldun’a göre vergiler kademeli olarak artırıldığından, vergi oranlarının yüksekliğine halk katlanmaktadır ve bu bir yükümlülük haline gelmektedir. “Çünkü artışlar kademe kademe yapıldığı için halk bu artışların kim tarafından yapıldığının veya bu vergilerin kim tarafından konduğunun farkına bile varmaz.” (Yıldırım, 2006: 77). Ancak uzun vadede vergi oranlarında meydana gelen sürekli artışlar artık itidal ve kabul edilebilirlik sınırlarını aşar. Bu artışlar halkın çalışma ve üretim şevklerinin azalmasına neden olur. Halk ödediği vergilerle kendi ellerinde kalan gelirleri karşılaştırdığında çok az bir menfaat temin ettiklerini görür. Bu nedenle pek çok kişi çalışmaktan ve üretimden tamamen ellerini çeker. Sonuç itibariyle tek tek bireylerden toplanan vergilerin azalmasıyla toplam vergi gelirleri de azalır. Ancak bu durum da yöneticiler azalan vergi gelirlerini artırmak amacıyla vergi miktarlarını daha da artırırlar. Sonuç itibariyle vergi miktarları ulaşabileceği en yüksek düzeye ulaşır. Toplam vergi gelirlerinin iyileştirileceği düşüncesiyle vergi oranlarında yapılan artışlar, insanların üretimden çekilmelerine, dolayısıyla toplumun ve ülke ekonomisinin zayıflamasına yol açar (Yıldırım, 2006: 77). 24 İbni Haldun vergi oranlarının olması gerektiği düzeyi ise şu şekilde ifade etmiştir: “Eğer bütün bunları anladıysan üretim ve kalkınmada en güçlü etkenin üreticilere yüklenecek vergi oranlarının mümkün olduğu ölçüde az olması gerektiğini bilirsin. Çünkü bu durumda insanlar kar ve menfaat elde edeceklerini bildikleri için üretime yönelirler.” (Yıldırım, 2006: 77).
http://www.heritage.org/taxes/report/the...and-future