[GaulTurk]

Hiç hatırlatma onu ya. Gıcık kapıyorum, keşke olmasaymış dediğim olaylardan. Hunların Avrupa'ya gelip tarihte kırılma yaşatması, her şeyiyle işte.

Yalnız aramızda İngiliz çokmuş :Cry

[Awake]

Bu tarihteki kırılma Avrupa'yı Karanlık Çağ'a sokuyor. Roma ve Yunan demokrasileri yok oluyor, kütüphaneleriyle, çalışmalarıyla, Dünya'ya kattıklarıyla büyük bir uygarlık çöküyor. Bundan en çok yararlananlar ise Araplar ve Türkler, insan gerçekten hayret ediyor bu olaylar dizisine gıcık kapmana.

[GaulTurk]

Evet o dönemdeki tek ileri uygarlık Roma İmparatorluğu devlet olarak çöküyor ama "kütüphaneleriyle, çalışmalarıyla, Dünya'ya kattıklarıyla" günümüze kadar yaşamaya devam ediyor. Orası ayrı bir konu. Kimin en çok yararlandığı tartışılır çünkü Cermenik kavimler direkt üstüne oturuyor, Roma yapıtları üzerinde sevişme imkanı buluyor. Tüm Avrasya'nın etnik, kültürel, dilsel yapısı değişiyor. Sebep olanlar da Türki kavimler zaten. Bunu daha sonra başka bir başlıkta konuşmak daha iyi olur.

[fff7]

Konuyu 2. mesajda ben dağıtmış gibi oldum.Toplayalım.

Roma döneminde erkekler yemin ederken testislerini tutarlarmış yada okuduğum başka bir kaynağa göre karşılıklı yemin ederken birbirlerinin testislerini tutarlarmış.İngilizce "testify"(tanıklı etmek) ve "testimony"(tanıklık) kelimeleri buradan gelmektedir.

[GaulTurk]

Osmanlı Türkiyesi'nde medreselerde Uygurca ve Çağatayca öğretildiği ve 16. yüzyıla kadar pek çok padişahın da bu dillere hakim olacak şekilde eğitildiğini biliyor muydunuz?

[Rodemape32]

Osmanlı Türkiyesi'nde medreselerde Uygurca ve Çağatayca öğretildiği ve 16. yüzyıla kadar pek çok padişahın da bu dillere hakim olacak şekilde eğitildiğini biliyor muydunuz?

Bilmiyordum. Bununla ilgili bir kaynak var mı?

[Rodemape32]

16.Yüzyılda, Kutsal Roma İmparatoru Şarlken'in En büyük rakibi olan Fransa kralı I.François ile Kuzen olduğunu biliyor muydunuz?

[Mormegil]

öncelikle, jül sezar muhteşem bi' herif!

yıl MÖ 52. jül sezar bir sağdan bir soldan giriyor galyalılara, ama senato'nun adama verdiği ordu da sınırlı.
sahne:
sezar, vercingetorix isimli galyalı komutanla karşılaşır. galyalılar sayıca çok daha fazla, çok daha iyi erzakları var ve sürekli de erzak yardımı alıyorlar. roma ise, her zamanki gibi, çok iyi disiplinli. askerleri deneyimli, özellikle "triarii"(triyaariya diye okunuyor) isimli elit birlikler çok can yakıyor, ama muharebeler zora gitmedikçe kullanılmıyorlar. ayrıca, galyalılar çok becerikli süvariler ve sezar yol üstünde toplayabildiği kadar galyalı süvari topluyor etraftan.

vercingetorix, kendisinden öncekilerden ders almış olacak ki, sezara elinde tuzlukla koşmuyor. geri çekilip yüksek bir yerdeki kaleye sığınıyor, ve bütün dostlarına-ki oldukça fazla dostu var- yardım isteyen elçiler gönderiyor.

buradaki dilemma bariz: sezar ya saldırıp hem sayıca az olmasının verdiği hem de düşmanının yüksek bir alanda bulunan bir kalede olmasının verdiği dezavantajlarlı göze alır, ya da kuşatır. ancak kuşatırsa da vercingetorix'in dostları yardıma gelecektir. ki ordunun ne boyutu hakkında bir fikirleri var ne de ne zaman gelecekleri hakkında. her an gelebilirler. sezar çok büyük risk alıp vercingetorix'i kuşatır.

peki kuşatmakla kalır mı? sezar lan bu. çocukken esir düştüğü adamları sürekli tehdit edip, kurtulduktan 30 yıl sonra aynı adamları bulup idam eden bi adam bu. tarihteki en manyak hareketlerden birini yapar. vercingetorix'in kalesinin duvarlarının dışına, kendi de sur çeker. hem de iki tane! bir tane vercingetorix'in olduğu tarafa, bir tane de kendi ordusunun arkasına. yani ordusunu kendi kurduğu iki surun arasında tutar. ve bu surları kurması 1 hafta sürer. böylece, herhangi bir yerden saldırı aldığı takdirde rahatça savunur, ve kuşatmaya da yayıla yayıla devam eder.

vercingetorix gizlice erzak sokamayacağını anlayınca içeriye doğru sıçmaya başlarken, gönderdiği akıncı gruplar da romalılar tarafından rahatlıkla püskürtülür. kalede bir sürü kadın, çocuk ve savaşamayacak durumda olan erkekler de vardır. erzak sıkıntısı çekmemek için onları surun dışına, sezare gönderir. sezarın onları besleyip kendi erzağını tüketecek kadar mal olduğunu umar. ancak sezar hiç birinin duvarı geçmesine izin vermez. yüzlerce, belki binlerce sivil surların önünde açlıktan ölür.

yardım gelir sonunda. oldukça da büyük bir yardım, ki galyalıların toplam sayısı sezar'ın 3 katıdır artık. burayı çok uzatmayacağım, surlara hem içerden hem dışarıdan yapılan saldırılar sezar ve bu savaşlarla iyice sezar'ın güvenini kazanan ama sonradan da sezarın eski sevgilisi kleopatra'yı düdüklemekten çekinmeyen marc antony sayesinde uzunca bir süre başarısız olur. ancak, galyalılar sonunda düzgün ve sistematik bir şekilde saldırmayı akıl edince sezar neredeyse sıçacak duruma gelir. dışarı duvar aşılır, sezar'ın kuvvetleri geri çekilse de, muhteşem triarii'lar spear wall'lar ile "300" filmindeki gibi durdururlar adamları. bu sırada vercingetorix de içerden tekrar saldırır. bu anda sezar, savaşın kaderini değiştirecek hamleyi yapar, ve topladığı bütün süvarileri arkasına alıp surun dışına çıkar, galyalılara arkadan saldırır. surun dışındaki bütün galyalılar ölür, içeriye girebilmiş olanlar da arkalarında drift atan süvarileri görünce kaçarlar. vercingetorix de bir gün sonra teslim olur.

bu videodaki arkadaş benden daha güzel anlatmış: https://www.youtube.com/watch?v=SU1Ej9Yqt68

---

machiavelli, "prens"(orijinal adıyla "il principe") kitabının bir bölümünde türkler ile fransızları karşılaştırır(s. 29):
"bir kişi türklere saldıracağı zaman, karşısındakilerin bir bütün halinde karşı koyacağını bilmelidir. Bey'ler sultanlarına ihanet etmezler, etseler bile arkalarında büyük sayılar sürükleyemezler. ancak yenildikleri zaman sadece sultan'ın soyunu temizlemek yeterli olacaktır. türklerin ülkesini fethetmek zor, ancak elde tutması kolaydır.
fransızlarda ise tam tersi söz konusu. her zaman durumudan hoşnut olmayan lordlar vardır, rahatça saf değiştirebilirler. ancak bu, savaştan sonra size biat edecekleri anlamına gelmez. bu yüzden, fransızların ülkesini fethetmek kolay, ancak elde tutması zordur."

hazır elim değmişken kitaptan birkaç alıntı da yazayım.
- akıllı bir prens, yurtdaşlarını her zaman ve her kötü şartta kendine muhtaç olmaya zorlayacak yöntemler tasarlamaya dikkat eder, böylece yurtdaşları ona her daim sadık kalacaktır.

- prens her şeyden önce başkalarının mülkünden uzak durur ; çünkü insanlar babalarının ölümünü, babalarının mülkünü kaybetmekten daha kolay unuturlar.

- prens tuzakların farkına varmak için bir tilki, kurtları korkutup kaçırmak için bir aslan olmalıdır.

- kurnaz bir prens, sözünden dönmüş olmasını onurlu gösterecek nedenleri haklı çıkartmaktan asla yoksun kalmamıştır.

-aldatacak olan prens, her zaman kendilerinin aldatılmasına izin verecek insanlar bulur.

- insanlar elleriyle dokunduklarından çok gözleriyle gördüklerine bakarak yargılar. çünkü herkes görebilir, ama çok azı kavrayabilir.
ve en sevdiğim:
+ bir savaş, zorunlu olanlar için adildir. silahlar, silahtan başka ümidi olmayanlar için kutsaldır.

[GaulTurk]

öncelikle, jül sezar muhteşem bi' herif!

yıl MÖ 52. jül sezar bir sağdan bir soldan giriyor galyalılara, ama senato'nun adama verdiği ordu da sınırlı.
sahne:
sezar, vercingetorix isimli galyalı komutanla karşılaşır. galyalılar sayıca çok daha fazla, çok daha iyi erzakları var ve sürekli de erzak yardımı alıyorlar. roma ise, her zamanki gibi, çok iyi disiplinli. askerleri deneyimli, özellikle "triarii"(triyaariya diye okunuyor) isimli elit birlikler çok can yakıyor, ama muharebeler zora gitmedikçe kullanılmıyorlar. ayrıca, galyalılar çok becerikli süvariler ve sezar yol üstünde toplayabildiği kadar galyalı süvari topluyor etraftan.

vercingetorix, kendisinden öncekilerden ders almış olacak ki, sezara elinde tuzlukla koşmuyor. geri çekilip yüksek bir yerdeki kaleye sığınıyor, ve bütün dostlarına-ki oldukça fazla dostu var- yardım isteyen elçiler gönderiyor.

buradaki dilemma bariz: sezar ya saldırıp hem sayıca az olmasının verdiği hem de düşmanının yüksek bir alanda bulunan bir kalede olmasının verdiği dezavantajlarlı göze alır, ya da kuşatır. ancak kuşatırsa da vercingetorix'in dostları yardıma gelecektir. ki ordunun ne boyutu hakkında bir fikirleri var ne de ne zaman gelecekleri hakkında. her an gelebilirler. sezar çok büyük risk alıp vercingetorix'i kuşatır.

peki kuşatmakla kalır mı? sezar lan bu. çocukken esir düştüğü adamları sürekli tehdit edip, kurtulduktan 30 yıl sonra aynı adamları bulup idam eden bi adam bu. tarihteki en manyak hareketlerden birini yapar. vercingetorix'in kalesinin duvarlarının dışına, kendi de sur çeker. hem de iki tane! bir tane vercingetorix'in olduğu tarafa, bir tane de kendi ordusunun arkasına. yani ordusunu kendi kurduğu iki surun arasında tutar. ve bu surları kurması 1 hafta sürer. böylece, herhangi bir yerden saldırı aldığı takdirde rahatça savunur, ve kuşatmaya da yayıla yayıla devam eder.

vercingetorix gizlice erzak sokamayacağını anlayınca içeriye doğru sıçmaya başlarken, gönderdiği akıncı gruplar da romalılar tarafından rahatlıkla püskürtülür. kalede bir sürü kadın, çocuk ve savaşamayacak durumda olan erkekler de vardır. erzak sıkıntısı çekmemek için onları surun dışına, sezare gönderir. sezarın onları besleyip kendi erzağını tüketecek kadar mal olduğunu umar. ancak sezar hiç birinin duvarı geçmesine izin vermez. yüzlerce, belki binlerce sivil surların önünde açlıktan ölür.

yardım gelir sonunda. oldukça da büyük bir yardım, ki galyalıların toplam sayısı sezar'ın 3 katıdır artık. burayı çok uzatmayacağım, surlara hem içerden hem dışarıdan yapılan saldırılar sezar ve bu savaşlarla iyice sezar'ın güvenini kazanan ama sonradan da sezarın eski sevgilisi kleopatra'yı düdüklemekten çekinmeyen marc antony sayesinde uzunca bir süre başarısız olur. ancak, galyalılar sonunda düzgün ve sistematik bir şekilde saldırmayı akıl edince sezar neredeyse sıçacak duruma gelir. dışarı duvar aşılır, sezar'ın kuvvetleri geri çekilse de, muhteşem triarii'lar spear wall'lar ile "300" filmindeki gibi durdururlar adamları. bu sırada  vercingetorix de içerden tekrar saldırır. bu anda sezar, savaşın kaderini değiştirecek hamleyi yapar, ve topladığı bütün süvarileri arkasına alıp surun dışına çıkar, galyalılara arkadan saldırır. surun dışındaki bütün galyalılar ölür, içeriye girebilmiş olanlar da arkalarında drift atan süvarileri görünce kaçarlar.  vercingetorix de bir gün sonra teslim olur.

bu videodaki arkadaş benden daha güzel anlatmış: https://www.youtube.com/watch?v=SU1Ej9Yqt68

Hayırdır kardeş? Biz hala burdayız. ;P

---

machiavelli, "prens"(orijinal adıyla "il principe") kitabının bir bölümünde türkler ile fransızları karşılaştırır(s. 29):
"bir kişi türklere saldıracağı zaman, karşısındakilerin bir bütün halinde karşı koyacağını bilmelidir. Bey'ler sultanlarına ihanet etmezler, etseler bile arkalarında büyük sayılar sürükleyemezler. ancak yenildikleri zaman sadece sultan'ın soyunu temizlemek yeterli olacaktır. türklerin ülkesini fethetmek zor, ancak elde tutması kolaydır.
fransızlarda ise tam tersi söz konusu. her zaman durumudan hoşnut olmayan lordlar vardır, rahatça saf değiştirebilirler. ancak bu, savaştan sonra size biat edecekleri anlamına gelmez. bu yüzden, fransızların ülkesini fethetmek kolay, ancak elde tutması zordur."

Ne zaman Türk ülkesini elinde tutmuş Machiavelli denen arkadaş.

[Duman]

Orada Türk ve Fransız ülkelerini örnek olarak veriyor asıl karşılaştırılan şey batı ve doğu medeniyeti. Bu yüzyıllardan beri öyle İskender'in ölümünden sonra İskender'in devamı olan devletlerin (Ptolemy Selevkos vs) uzun ömürlü olmasını sağlayan da bu Batı Roma parçalanırken Doğu Roma'nın yüzyıllar boyunca hayatta kalmasını sağlayan da bu. Tam olarak anlamak için kitabı okuman lazım ama olaya " ne zaman Türk ülkesini elinde tutmuş bu Machiavelli denen arkadaş" diye yaklaşmak biraz gülünç.

[GaulTurk]

Her şey de gülünç zaten resmi üniforma ile gezmek gerek galiba forumda. İki gırgır yapıyoruz hemen gülünç oluyor.

[Duman]

Burası gırgır konusu değil, bilgi paylaşım ve tartışma konusu. Ayrıca görseli ve emojileri ben mesajı yazmaya başladıktan sonra ekledin yani mesajının orijinalinde de herhangi bir gırgır olayı yoktu.

[GaulTurk]

Seninle bir ilgisi yok ki. Koymaya resim arıyordum mesajı attıktan sonra, emoji zaten vardı. Dediğin gibi olsun.

[Mormegil]

Yukarıdaki Crixus'u görünce aklıma Tiberius(ehehe) geldi, onun hakkında "ölümle cezalandırılan bakire kadınlara, önce cellat tarafından tecavüz edilme" kanununu çıkardığı hakkında bişi okumuştum, ama elimde ne bir kaynak ne de başka bir şey var. yine de arkadaş ortamında "ne manyak herifmiş lan" derken anlatılabilir.

Tecavüz demişken, Simon Baker'ın "ancient rome: rise and fall of an empire" isimli kitabından bir alıntı yapacağım. yine simon baker'ın aynı isimle BBC'de hazırladığı bir belgesel var, oyunculuk ve sahneler biraz gülünç(neron'u oynayan abi hariç) olabilse de çok güzel bilgiler barındırıyor içinde.

alıntı önsözden. say yayınevi 2. baskı sayfa 8.

"Romulus'un sadece bir avuç destekçisi vardı. Öyleyse yeni kurulacak olan kentin vatandaşları nereden bulacaktı? bunun yanıtı yeni gelenler oldu. Romulus, kentini bir sığınak olarak tanımladı ve buraya gelen tüm sürgünlere, göçmenlere, kaçak kölelere ve suçlulara kucak açtı. Roma, geçmişteki anlamıyla sığınmacıların yerleştiği bir kent oldu. böylece erkek nüfus sorunu çözümlenmiş oluyordu. ama yeni devletin eşlerini ve analarını oluşturacak olan kadınlar nereden bulunacaktı? bu konuda Romulus, acımasız bir aldatmacaya başvurdu. komşu köyleri sakinlerini dinsel bir şenliğe davet etti ve onun verdiği bir işaret üzerine yönetimi altındaki delikanlılar genç kadın konukları kaçırdılar. adına "Sabine kadınlara tecavüz" denen bu olayı yazarlar ve sanatçılar, o zamandan beri, bir şiddet, şehvet ve acımasız siyasal çıkarcılık öyküsü olarak değerlendirirler."

[Mormegil]

Büyük İskender, persler ile ilk savaşında 84 kayıp verdi. persler ise yaklaşık 22.500.
Yine iskender, ordusundaki bazı askerlerin, diğer askerlerin karılarına tecavüz ettiklerine öğrenince gönderdiği mektupta "suçları kesinleşirse, tecavüzcüler, insanlığı yok etmek için gönderilmiş yırtıcı hayvanlarmış gibi öldürülmelidir" der. (plutarkhos, paralel yaşamlar)

[ferevon]

Machiavelli zaten modern siyasetin yani pragmatizmin zirve noktasının kurucusu gibi bir şey, siyasetçileri ve yaptıklarını anlamak isteyenler okuyabilir.

[GaulTurk]

Tiberius(ehehe)

Spoiler

Osmanlı imparatorluğu, kuruluşundan sonuna kadar, geçen sürede 192 defa savaş yapmıştır. Bu savaşların 26’sını kaybetmiş, 11’inde netice alamamış ve 155’ini kazanmıştır.

[Duman]

Türk lehçelerinin birbirini anlayabilme derecesi

[GaulTurk]

Güzel bir çalışma olmuş, yararlı. Çuvaşların ve Sakaların diğer Türk halklarından çok çok daha erken koptuğu düşünülürse, neden yarı yarıya olduğu anlaşılabilir.

[Rodemape32]

Kanuni'nin Büyük İskender hayranı olduğunu ve yanında Büyük İskender'i anlatan bir katip taşıdığını biliyor muydunuz?