[Ferreke]

Arkadaşlar bu rehber başlıktan da anlayacağınız üzere Stellaris ekonomi rehberi o yüzden klasik başlangıç cümlesi kurmayacağım.

Temel Kaynaklar
Bu kaynakları kullandığımız alanlar saymakla bitmez her yerde kullanılırlar.

Enerji Kredisi (Energy Credits)

• Jeneratör Bölgesinden (Generator District)  Teknisyen (Technician) işçilerin ürettikleriyle
  
• Ticaret (Trade Value) Poliçeleriyle (bunu aşağıda detaylandıracağım)
  
• Yıldız Sistemlerinin (Starbase) yanına inşa ettiğimiz maden istasyonları sayesinde (mining stations)
  
• Kalıntıları (Minor Artifact) satarak 500 enerji kredisi elde edebiliriz lakin bunları enerji elde etmek için satmak bülbülü eti için öldürmeye benzer
  

Üretimi artırmak için binalar

Enerji Şebekesi (Energy Grid) sayesinde bu binayı yaptığınız gezegendeki teknisyenlere %15 enerji üretimi bonusu verir ayrıca yapıldığı gezegende 1 teknisyen işi daha açar


Enerji Merkezi (Energy Nexus) , Enerji Şebekesi binasının geliştirilmesiyle elde edilir teknisyenlere %25 enerji üretimi bonusu verir 2 tane teknisyen işi daha oluşturur.

 
Bio Reaktör Binası her ay 25 yiyecek karşılığı 20 enerji kredisi üretir.


Betheryalı Güç Üretim Tesisi (Betherian Power Plant) 10 enerji üretir ve  4 teknisyen işi istihdam eder. Betherian Power Plant teknolojisiyle açılır.


Mineral (Minerals)

• Maden Bölgesinden (Mining District) Madenci emektarlar (Miner) sayesinde 
  
• Yıldız Sistemlerinin (Starbase) yanına inşa ettiğimiz maden istasyonları sayesinde (Mining Stations)
  
• Taş yaratık nüfusları  (lithoids) besicilik tarzı (livestock) kölelikle maden hasadı yapabilirsiniz.
  

Üretimi artırmak için binalar
Mineral Arıtma Tesisleri (Mineral Purification Plants) bu binayı yaptığınız gezegendeki madencilere %15 mineral üretim bonusu verir ayrıca yapıldığı gezegende 1 madenci işi daha açar 


Maden Arıtma Merkezleri (Mineral Purification Hubs) bu binayı yaptığınız gezegendeki madencilere %25 mineral üretim bonusu verir ayrıca yapıldığı gezegende 2 madenci işi daha açar


Yiyecek (Foods)

• Tarla Bölgesinden (Agriculture District)  Çiftçi kardeşlerimiz (Farmer) yardımıyla
  
• Organik halkları (Organic Pops) besicilikle (livestock) yetiştirirseniz onlardan kazanırsınız
  

Üretimi artırmak için binalar
Yiyecek Üretim Tesisi (Food Processing Facilities) bu binayı yaptığınız gezegendeki çiftçilere %15 yemek üretim bonusu verir ayrıca yapıldığı gezegende 1 çiftçi işi daha açar


Yiyecek Üretim Merkezi (Food Processing Centers) bu binayı yaptığınız gezegendeki çiftçilere %25 yemek üretim bonusu verir ayrıca yapıldığı gezegende 2 çiftçi işi daha açar


Sera (Hydroponics Farms) 2 çiftçi işi verir


Bu kaynakların üretimini arttırmanın daha çeşitli yöntemleri de var aşağıdaki başlıklarda onları da anlatacağım merak etmeyin


Üstteki kaynaklardan farklı olarak diğer bir kaynağımız

Ticaret (Trade Value)
Kovan Zihinlilerde (Hive-Mind) ve Robot imparatorluklarda yoktur. Ticaret çok çeşitli yerlerden gelir , detaylı bir konudur ben bunu basit şekilde anlatıcam
Ticaret Hanları (Commercial Zones) Binası 5 tane  katip (clerk) işi verir.Katipler +2 kolaylık (amenities) ve +2 ticaret sağlar


Büyük Ticaret Hanları (Commercial Megaplexes) üstteki binanın geliştirilmiş halidir. 5 katip ve 1  tüccar (merchant) işi açar.Tüccarlar 8 ticaret ve 5 kolaylık sağlar.


Galaktik Borsa (Galactic Stock Exchange) binası gezegendeki ticareti yüzde %20 artırır


Gelişmiş Kaynaklar
Bu kaynakların hammaddesi mineraldir, üretilmek için mineral harcarlar. Donanmalarda,işlerde ve nüfuslar (pops) tarafından tüketilirler.

Tüketim Malları (Consumer Goods)
Altta diğer başlıkta okuyacağınız ticaret poliçesiyle elde edildiği gibi binalarla da kazanılabilir.

• Zanaatkarlar (artisan) tarafından üretilir.Her biri 6 tüketim malı üretim 6 mineral harcar.  Hizmetkar robotlarda (rogue servitor) her bir
  
• Zanaatkar robot 8 tüketim malı üretip 8 mineral harcar.
  

Sivil Endüstriler (Civil Industries) 2 zanaatkar işi açar zanaatkarlar toplamda 12 tüketim malı üretip  12 mineral harcar


Sivil Fabrikalar (Civil Fabricators) üstteki binanın geliştirilmiş halidir 5 zanaatkar işi açar zanaatkarlar toplamda 30 tüketim malı üretip 30 mineral harcar


Tüketim Malı Üretimhanesi (Civilian Replicomplexes) üstteki binanın geliştirilmiş halidir 8 zanaatkar işi açar zanaatkarlar toplamda  48 tüketim malı üretip 48 mineral harcar


Alaşımlar (Alloys)

•  Maden istasyonları tarafından ve
  
• Metalurjistler (metallurgist) tarafından üretilir. Metalurjistlerin her biri 3 alaşım üretip 6 mineral harcar. Makine İmparatorluklar Metalurjist başı 4 alaşım üretim 8 mineral harcar.
  

Alaşım Dökümevi (Alloy Foundries) 2 metalurjist işi açar. Metalurjistler 6 alaşım üretip 12 mineral harcar


Alaşım Dökümhanesi (Alloy Mega-Forges) , üstteki binanın geliştirilmiş halidir, 5 metalurjist işi açar.Metalurjistler toplamda  15 alaşım üretip 30 mineral harcar


Alaşım Üretim Hattı (Alloy Nano-Plants) üstteki binanın geliştirilmiş halidir , 8 metalurjist işi açar.Metalurjistler toplamda 24 alaşım üretip
48 mineral harcar


Kaynak Üretimi Bakanlığı (Ministry of Production Resource) Binası yapıldığı gezegendeki alaşım ve tüketim malları üretimine %15 bonus verir, 1 yönetici işi (administator jobs) oluşturur.


Stratejik Kaynaklar
Bu kaynaklar oyunun ileriki aşamalarında olmazsa olmazdır. Önemli kaynaklardır, kıymetlidirler. İleri seviye silahlarda, zırhlarda (armor) , güç kalkanlarında (shield) , üst seviye binalarda ve edictlerde kullanılır.

Egzotik Gazlar (Exotic Gases)

• Maden İstasyonlarından ve
  
• Egzotik Gaz Rafinerisi (Exotic Gas Refineries) Binasıyla da gezegenlerde üretebilirsiniz bu bina kendi adıyla anılan Egzotik Gazlar (Exotic Gases) teknolojiyle açılır. +1 Gaz Rafinericisi (Gas Refiner) işi istihdam eder. Her Gaz Rafinericisi (Gas Refiner) 2 Egzotik Gaz üretip 10 Mineral harcar.
  
• Gaz Sondası (Gas Extraction Wells) Binası üstteki binanın ücretsiz halidir. Sadece bazı ender gezegen türlerine yapılabilir. Gaz Üretici (Gas Extractor) istihdamı yapar. Size 2 Egzotik Gaz üretir ve karşılığında herhangi bir kaynak tüketmez.
  

Nadir Kristaller (Rare Crystals)

• Maden İstasyonlarından ve
  
• Sentetik Kristal Tesisleri (Synthetic Crystal Plants) Binasıyla da gezegenlerinizde üretebilirsiniz. Bu bina kendi adıyla anılan Nadir Kristaller (Rare Crystals) Teknolojisiyle açılır.
  
• +1 Trancelucer istihdamı yapar. Her trancelucer 2 nadir kristal (rare crystal) üretip 10 mineral harcar.
  
• Kristal Madenleri (Crystal Mines) Binası üstteki binanın masrafsız halidir. Sadece belli başlı ender gezegenlerde yapılabilir. Kristal Madencileri (Crystal Miners) istihdamı açarlar, size beleş çalışırlar, masrafları yoktur ama trancelucer kadar üretim yaparlar. İyi insanlardır
  

Uçucu Tozlar (Volatile Motes)

• Maden İstasyonlarından ve
  
• Kimyasal Üretim Tesisleri (Chemical Plants) Binasıyla kendi gezegenlerinizde de üretebilirsiniz. Bu bina kendi adıyla anılan  Uçucu Tozlar (Volatile Motes) Teknolojisiyle açılır.
  
• +1 Kimyacı (Chemist) istihdamı yapar. Her kimyacı 2 uçucu toz (volatile motes) üretimine karşın 10 mineral harcar.
  
• Toz Hasadı (Mote Harvesting Traps) Binası üstteki binanın masrafsız halidir. Sadece nadir bazı gezegen türlerinde yapılabilir. Toz Hasatçıları (Mote Harvester) istihdamı açar, kimyacıların aksine kaynak harcamazlar tutumlu ve vefalı işçilerdir.
  

Karanlık Madde (Dark Matter)

• Maden İstasyonlarından kazanılabilir fakat önce  Karanlık Madde araştırmasını yapmak gerekir.
  

Akışkan Metal (Living Metal)

• Maden İstasyonlarından kazanılabilir fakat önce  Akışkan Metal araştırmasını yapmak gerekir.
  

Zro

• Maden İstasyonlarından kazanılabilir fakat önce   Zro Distillation araştırmasını yapmak gerekir.
  

Nanit (Nanites)

• Çeşitli eventlerle, anomalilerle kazanılır.
  
• Nanite Transmuter Binası,  Nanite Transmutation teknolojisiyle açılır. 1 Nanit karşılığı size 2 Nadir Kristal, 2 Uçucu Toz, 2 Egzotik Gaz verir.
  

Ekonomiyle İlgili Diğer Enstrümanlar
Kölelik (Slavery)
Köleler oyunda size düşük maliyetle yüksek çıktı veren kaynaklardır. Büyük nimettir. Bir halkı köle yapmak için türler (species) kısmına gelip vatandaşlık hakları (citizen rights) kısmından köle olarak seçebilirsiniz. Devamında poliçeler (policies) kısmından ne tür köle olarak hizmet edeceklerini seçebilirsiniz.

İstikrar (Stability)
İstikrar gezegenler için olmazsa olmazdır, istikrar düşük olduğunda gezegenlerinizde kötü olaylar meydana gelir. İstikrar ne kadar düşükse bu olayların şiddeti o kadar artar. Yüksek olduğunda gezegeninize güzel bonuslar verir fakat unutulmamalıdır ki gezegenlerin istikrarı birbirlerinden bağımsızdır.
50'den yüksek her bir istikrar puanı gezegene +%0,6  İşlerden Kaynak Üretimi , +%0,6 Ticaret ve +0,4 Göç Çekiciliği (Immigration Pull) verir. Yani gezegenin istikrarı 100 olduğu takdirde size vereceği bonus +%30 İşlerden Kaynak Üretimi , +%30 Ticaret ,+20 Göç çekiciliği (Immigration Pull) olacaktır.

50'den düşük her bir istikrar puanı gezegene -%1 İşlerden Kaynak Üretimi (resources from jobs) , -%1 Ticaret (Trade Value)  ve +2  Göç Vericiliği (Emigration Push) verir. Bu da istikrar 0 olduğu vakit -%50 İşlerden Kaynak Üretimi (resources from jobs), -%50  Ticaret (Trade Value), +100  Göç Vericiliği (Emigration Push) demektir.

İstikrar çok çeşitli yöntemlerle arttırılsa da bizim için önemli istikrar arttırma yöntemleri halkın desteği (approval rating), kolaylıklar (amenities) gibi etkenlerdir.

İstikrarı arttıran binalar
Soylu Mülkü (Noble Estates)  1 Soylu (Noble) işi açar ve her soylu 5 istikrar, 3 unity verir. Aristokratik Elit (Aristocratic Elite) Civic gerekir.


Psişik Polis Karakolu (Psi Corps) binası 5 istikrar (stability) verir ve 2 telepat (telepath) işi açar. Zihin maddeden üstündür (Mind over matter) ascension perki gerekir


Ekonomi Poliçeleri (Economic Policies)
Sivil Ekonomi : +%15 Tüketim Malları Üretimi -%25 Alaşım Üretimi
Dengeli Ekonomi : Herhangi bir etkisi yok
Askeri Ekonomi : +%15 Alaşım Üretimi -%25 Tüketim Malları Üretimi

Ticaret Poliçeleri (Trade Policies)
Refah Üretimi (Wealth Creation) 1 ticaret başına size 1 enerji kredisi verir.
Tüketim Faydası (Consumer Benefits) 1 ticaret başına size 0,5 enerji kredisi ve 0,25 tüketim malları verir.
Fikir Pazarı (Marketplace of Ideas) 1 ticaret başına size 0,5 enerji kredisi ve 0,5 birlik (unity) verir.

Edictler
Devletinize göre edict seçmek güçlü ekonomi için çok gerekli etkenlerden biridir. Edictlerin masrafı ve limiti değişkendir. Otokratik hükümet tipleri +1 edict kapasitesi verirken demokratik yönetim tarzları edict maliyetini düşürür. Ekonomi ve diğer konular hakkında yapılmış edict rehberi için bu linke tıklayabilirsiniz.

Gezegen seçimi
Gezegenlerin de türler (species) gibi kendi özellikleri (traits) vardır. Gezegen traitlerini gösteren daha önceden yapılmış güzel rehbere buradan ulaşabilirsiniz.
Gezegenleri değerlendirirken sahip oldukları bölge (district) sayılarına göre yatırım yapılabilir. Yandaki fotoğrafta bölgelere bölük pörçük yatırım yapılmış dolayısıyla verim düşük kalmıştır. Bu bölgelere sahip gezegene yapılması en doğru olan tarım ve enerji bölgeleri yerine madene odaklanılmalıdır.Düşük sayıda olan ev bölgeleri (house district) içinse bina slotlarını kullanarak halkın başını sokabileceği evler yapabilirsiniz.





Özel Gezegen Türleri
Habitat,Ecümenopolis,Halka Dünya (Ring World)

Aşağıdaki Fotoğrafta
1. Kısım gezegenlerin özelliklerinin görüldüğü kısım
2. ve 3. kısımlar gezegenlerin districtlerinin görüldüğü kısımdır.
4.Kısımdan gezegenin türünü seçebilirsiniz
5.Kısım gezegen otomasyonunu kapatır. Gezegen otomasyonu yapay zekanın rezalet olmasından ötürü kapatılması önerilir. Eğer ellemediyseniz zaten otomasyon seçeneği kapalıdır.

Ecümenopolis
Her tür canlıya %100 yaşanılabilirdir. İşlerden gelen kaynaklar (resources from jobs) %20 fazla üretilir ve %50 nüfus artış bonusu verir.



Yukarıdaki fotoğrafta 2.bölümde ecümenopoliste tüketim malları (consumer goods) bölgesi (district) gözükür, 3.bölümde alaşım bölgesi görülür. Bu bölgeler ecümenopolise özeldir ve devasa iş ve ev oluştururlar. Ecümenopolis çok büyük sayıda toplulukları içinde barındırabilir. Sahip olduğu potansiyel sayesinde imparatorluğunuzun alaşım ve tüketim malları ihtiyacını tek başına rahatça karşılayabilir.

Halka Dünya (Ring World)



Sahip olduğu Ticari (commercial) ve Araştırma (Research) Bölümleri paha biçilmezdir. İmparatorluğunuzdaki ticaretin ve araştırmanın kalbi olabilir. Devletinizi şaha kaldırabilir.

Habitatlar

Maden Habitatı


Enerji Habitatı


Yukarıdaki habitatlarda Maden ve Enerji Kredisi üretimi yapan habitat türleri görülmekte. Sadece bu 2 tür habitat bulunmayıp bunların haricinde alelade gezegenlerin üstüne kurulursa ev, ticaret, eğlence (leisure District) bölgeleri inşa edilir. Maden veren bir gezegenin üstüne inşa edildiği taktirde bu 3 bölgeye ek olarak maden bölgesi inşa edilebilir. Enerji veren gezegenin üstüne inşa edildiği taktirde en başta bahsedilen 3 bölgeye ek enerji santrali verir. Bilim veren gezegenin üstüne inşa edilirse en başta bahsedilen 3 bölgeye ek olarak bilim santrali inşa edilebilir.
Bonus bilgi olarak Stratejik Kaynaklar başlığı altında verilen ilk 3 kaynağı üreten gezegenlerin üstüne yapıldığı taktirde o kaynakları üreten habitatlar yapabilirsiniz.
Alaşım veren gezegenlerin üstüne yapıldığı taktirde alaşım üreten bölge gelir.

Makine Dünyası (Machine World)
Resource Consolidation geçmişiyle (origin) seçilebilir. Machine Worlds ascension perkiyle diğer gezegenlere de yapılabilir. Bu dünyaların özelliği gezegenin büyüklüğü müsade ettiği sürece bölgeler (districts) istenildiği gibi inşa edilebilir (gezegenin büyüklüğü 15 ise azami olarak 15 bölge inşa edilebilir) .

Kovan Zihinli Dünyası (Hive World)
Hive World Ascension perkiyle seçilip gezegenleri dönüştürebilirsiniz. Sadece  Hive Mind Yönetimler seçebilir.

Mega Yapılar (Megas Strucstures)
Mega yapılar yapılması zahmetli inşaatlardır. Binaların aksine uzaya inşa edilirler. Çok büyük avantajları vardır.Özellikle Dyson Küresi (Dyson Sphere) ve Madde Sıkıştırıcı (Matter Decompressor) adlı Mega Yapılara bakmanızı öneririm.Bu linkten Mega Yapılar rehberine ulaşabilirsiniz.

Nüfus Artırma
Nüfus ekonominin temel taşıdır. Devletinizde nüfus ne kadar çok olursa ekonominiz o kadar iyi olabilir. Nüfus arttırma yönlerini güzel şekilde anlatan daha önce yapılmış bu güzel rehbere bakarak nüfus artırma yöntemlerine hakim olabilirsiniz.

katkılarından dolayı @altnkurt a teşekkür ederim

[Ferreke]

Konu tamamlandı arkadaşlar