Büyük insanların arkasından atan tutan çok olur. Justinyen hakkında bazı yerlerde paranoyak, katliamcı, hayalperest dense de en alt tabakadan bir insan'ın bile zeka, çalışkanlık ve birazda şansla büyük mevkilere gelip adını tarihe silinmeyecek başarılarla yazdırması bakımından eşi bulunmaz bir insan. Bu yüzden kötü yanlarını ve hatalarını kenara bırakıp kendimce onda görmüş olduğum bir kaç iyi özelliğinden bahsetmek istiyorum.
İster en küçük şirketi müdürü ol, ister Bizans İmparatoru, bir yöneticinin en kilit olmazsa olmaz özelliği elindeki insanları en iyi şekilde değerlendirmesidir. Yönetim işi takım işidir. Yöneticinin her alanda uzman olmasına gerek yoktur sadece kendi adına çalışacak ve sadık kişileri bulup olanları işe yaradıkları sürece memnun etmesi yeterlidir gerisi zaten gelir. Bence Justinyen'in en büyük yeteneği yada şansı diyeyim doğru insanlara çalışması onlara güvenip, doğru görevler verip onlardan mümkün olduğu en iyi şekilde yararlanmasıdır. Bunun en büyük kanıtı zaten Belisarius gibi bir dahiyi ordunun başına geçirmesidir. Belisarius dönemin bence en önemli aktörüdür ki başarıları, sadakati, cesareti ve askeri dehasıyla heykeline beton yetmez.
Justinyen'in ikinci en büyük özelliği bence çağının ötesinde vizyonunun olmasıdır. Ülkenin sorunlarını görüp elindeki yetenekleri insanları değerlendirip sorunları elindeki imkanlar çerçevesinde en iyi şekilde çözmeyi hedeflemiştir. Tabi bütün sorunları çözmek için ilk önce cepte para olması gerekir. Eski Romadan beri vergi gelirleri aşırı verimsiz şekilde toplanıyordu bu da Justinyen gibi büyük hedefleri olan birinin çözmesi gereken ilk ve en büyük sorunlardan biriydi. Bu konuda Kapadokya'lı Jhon a yetki vererek, vergi gelirlerinin yerel yetkiler aracılığı ile değilde direk merkeze bağlı olarak toplanmasını sağlamaktı. Jhon işi ileri götürerek Justinyen'in de onayıyla vergisini vermeyen zenginlerden işkence ve zorbalık ile toplamaya başlamıştı. Bu da gelirlerde büyük artışa sebep oldu tabi.
Ünlü Corpus Iuris Civilis yani Roma Hukuku'nu kime sorsan Justinyen hazırladı der ama asıl isi yapan Tribonianus'dur. Justinye'nin olayı ülkede bulunan yasaların artık ihtiyacı karşılamadığını görmesi ve yukarıda bahsettiğim gibi doğru adamı doğru işe vermesidir.
Justinyen bence zamanın ötesinde özelliklere sahipti ve modern zamanlarda bile iş yapacak yönetim kabiliyetine sahipti. Aradan binlerce yıl geçsede hala saygı görmeye ve takdir edilmeye devam edecektir.